Ένα διαζύγιο μπορεί να είναι άσχημο, αλλά δεν χρειάζεται να είναι άσχημο για τα παιδιά. Το δικό μου φροντίσαμε και δεν ήταν. Χωρίσαμε όταν ο γιος μας ήταν 12 ετών και επιθυμούσε διακαώς να μείνει με τον πατέρα του.
Στην αρχή, έκλαιγα όλη μέρα με αυτή του την απόφαση. Δεν μπορούσα να την δεχτώ με τίποτα. Δεν μπορούσα να το χωνέψω. Έλεγα, είναι δυνατόν, εγώ που έβαλα τη ζωή μου σε δεύτερη μοίρα, να έρχομαι δεύτερη στην καρδιά του παιδιού μου; Αλλά μετά από πολύ καιρό και με τη βοήθεια ειδικών κατάλαβα, ότι το παιδί μου δεν με αγαπούσε λιγότερο, απλά ήθελε να είναι κοντά στο ανδρικό πρότυπο, κοντά στον πατέρα του, που είναι ένας αξιόλογος πατέρας.
Έτσι έπρεπε να αφήσω το παιδί μου να φύγει.
Πριν βρεθούμε στην ίδια θέση, του χωρισμού δηλαδή, βλέπαμε γύρω μας γονείς, να επιδίδονται σε έναν αέναο ανταγωνισμό για την επιμέλεια των παιδιών. Είναι λογικό και οι δύο γονείς να θέλουν να κρατήσουν τα παιδιά τους. Συχνά όμως αυτή η μάχη που δεν έχει τέλος, δεν γίνεται για να κρατήσει ο γονιός το παιδί, αλλά για να το στερήσει από τον άλλον, που ξαφνικά είναι αντίπαλος και όχι γονιός των ίδιων παιδιών.
Το μεγάλο λάθος που κάνουμε οι γονείς είναι ότι δεν ρωτάμε ποτέ τα παιδιά -μιλάμε για παιδιά άνω των 12 ετών, που μπορούν να αποφασίσουν, μπορούν να έχουν λόγο και όχι για μωρά- τι ακριβώς θέλουν. Και υπάρχουν φορές που τα παιδιά δεν θέλουν να είναι με τη μαμά. Συμβαίνει κι αυτό. Και πατεράδες, που λατρεύουν τα παιδιά τους, υποτάσσονται στη μοίρα τους, συχνά στερούμενοι τα παιδιά τους, από μάνες που τους εκβιάζουν με αυτόν τον τρόπο.
Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι υπάρχουν ατελείωτες παρανοήσεις σχετικά με το διαζύγιο και τις επιπτώσεις του στα παιδιά.
Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ότι το διαζύγιο είναι ψυχολογικά επιβλαβές για τα παιδιά, αν και στην πραγματικότητα το διαζύγιο δεν βλάπτει τα παιδιά μακροπρόθεσμα, εκτός αν άλλοι παράγοντες μπαίνουν στο παιχνίδι. Όπως ο παραπάνω που ανέφερα.
Όταν τα παιδιά είναι μικρά (κάτω των 12 ετών) η κοινή επιμέλεια μπορεί να παρέχει μια σημαντική υπενθύμιση στα παιδιά ότι οι γονείς τους τα αγαπούν ακόμα και θα παραμείνουν μαζί θεμελιωτές της ζωής τους. Ωστόσο, το πρόβλημα συχνά ξεκινά όταν τα παιδιά μεγαλώσουν.
Μόλις φτάσουν τα χρόνια της εφηβείας, έχουν μια πιο δραστήρια κοινωνική ζωή. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αρχίζουν να αναπτύσσουν τις απαρχές ταυτότητας των ενηλίκων, και αρχίζουν να αποφασίζουν μόνα τους. Φτάνοντας στην εφηβεία, τα παιδιά των διαζευγμένων γονέων θέλουν δικαιολογημένα περισσότερο έλεγχο πάνω στο περιβάλλον τους, συμπεριλαμβανομένων πού και με ποιον ζουν. Καθώς μεγαλώνουν, αυξάνονται οι εργασίες για το σπίτι και οι εξωσχολικές τους δραστηριότητες.
Με άλλα λόγια, το να συγκεντρώνουν όλα τους τα πράγματα (βιβλία, τετράδια, ειδικά είδη ένδυσης, αθλητικά είδη, κλπ) και να τα σέρνουν από το ένα σπίτι στο άλλο γίνεται δυσκολότερο. Εάν ένα παιδί σε αυτή την κατάσταση δεν θέλει να ζει με έναν από τους γονείς και δεν το ακούσουμε, τότε το παιδί θα γίνει μνησίκακο και η δυσαρέσκεια θα εκδηλωθεί σε μια ποικιλία εξωτερικευμένων συμπεριφορών.
Εάν είστε γονέας που μοιράζεται από κοινού την επιμέλεια και το παιδί σας πλησιάζει στην εφηβεία, βάλτε τα συναισθήματα και τα “εγώ” σας στην άκρη και ζητήστε από το παιδί σας να σας πει πώς αισθάνεται και πού θα ήθελε πραγματικά να μείνει. Σίγουρα, μπορεί να σας πληγώσει πάρα πολύ το ότι αφήνετε το παιδί που λατρεύετε. Μερικές φορές, όμως, αφήνοντας κάποιον να φύγει μακριά (λίγο) είναι ο καλύτερος τρόπος για να του δείξετε την αγάπη σας.
Το πιο σημαντικό το οποίο πρέπει οι διαζευγμένοι γονείς να θυμόμαστε είναι ότι το παιδί δεν είχε επιλέξει εάν οι γονείς του θα παντρευτούν ή θα πάρουν διαζύγιο, οπότε θα πρέπει να υποφέρουν όσο λιγότερο γίνεται ως αποτέλεσμα της αποτυχημένης σχέσης.
Συζητήστε πάρα πολύ με το παιδί σας. Δώστε του τη δυνατότητα να σας πει πώς πραγματικά αισθάνεται όσον αφορά την διαβίωσή του και προσπαθήστε να μην αντιδράτε υπερβολικά και πολύ συναισθηματικά σε ό,τι σας πει. Με την πάροδο των ετών, όσο δύσκολα και εάν είναι, οι πιο επιτυχημένες σχέσεις γονέα-παιδιού θα είναι πάντα εκείνες όπου το παιδί θα αισθάνεται ότι τα συναισθήματά του είναι σεβαστά. Αν τελικώς το παιδί σας προτιμήσει να ζήσει με τον άλλο γονέα, όπως συνέβη σε μένα, που ο γιος μου στα 12 του, αποφάσισε να μείνει με τον πατέρα του, πρέπει να δημιουργήσετε μια κατάσταση κατά την οποία το παιδί σας θα αισθάνεται ότι μπορεί να ακουστεί και ταυτόχρονα να σας επιτρέπει να περνάτε ποιοτικό χρόνο μαζί του.
Τελικά, το θέμα είναι να ακούσετε το παιδί σας, να επικεντρωθείτε περισσότερο στα δικά του συναισθήματα παρά στα δικά σας και να μάθετε να συμβιβάζεστε. Αν “συμβιβαστείτε” με το παιδί σας σχετικά με την επιμέλεια τώρα, μετά από είκοσι χρόνια θα δείτε ότι η σχέση σας θα είναι ισχυρότερη από ποτέ.
Γράφει η Καίτη Αρβανίτη
