Τι μπορεί να σημαίνουν τα tantrums για την ψυχική υγεία του παιδιού;
Πότε οι γονείς θα πρέπει να ανησυχήσουν;
Tα Tantrums περιλαμβάνουν εκδηλώσεις ανεξέλεγκτων εκρήξεων θυμού στα νήπια και στα παιδιά προσχολικής ηλικίας, όπως ουρλιαχτά, κλωτσιές, αυτοτραυματισμούς, χοροπηδητά, τραβήγματα ρούχων, γρατζουνιές κ.α. Είναι εξίσου κοινά σε αγόρια και κορίτσια και συνήθως συμβαίνουν μεταξύ 1 έως 3 ετών. Ορισμένοι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η υψηλότερη συχνότητα θυμού εμφανίζεται στην ηλικιακή ομάδα 3 έως 5 ετών. Περίπου το 75% των παιδιών προσχολικής ηλικίας εμφανίζουν οργή. Τα περισσότερα παιδιά ηλικίας 18 έως 60 μηνών εμφανίζουν κλάματα και χτυπήματα μία φορά την ημέρα, κατά μέσο όρο. Η μέση διάρκεια του ξεσπάσματος είναι 3 λεπτά, με τα περισσότερα να διαρκούν μεταξύ 1,5 και 5 λεπτών.
Οι εκρήξεις τους μπορεί να αποσκοπούν στο να πάρουν αυτό που θέλουν, όπως γλυκά, καραμέλες, παιχνίδια κοκ. Θα ουρλιάξουν όσο πιο δυνατά μπορούν και θα πεταχτούν μπροστά σας για να βεβαιωθούν ότι καταλάβατε πόσο αναστατωμένα είναι. Άλλοι συνήθεις λόγοι γι’ αυτές τις εκρήξεις είναι όταν τα παιδιά πεινούν ή όταν αισθάνονται υπερβολικά κουρασμένα ή όταν δεν αισθάνονται καλά. Αν οι εκρήξεις έχουν προκληθεί από σωματική δυσφορία, συνήθως δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας.
Ο χρόνος διάρκειας δεν υπερβαίνει συνήθως λίγα λεπτά, αλλά μπορεί αυτές οι εκρήξεις θυμού να είναι απογοητευτικές ή ενοχλητικές για τους γονείς, ειδικά όταν συμβαίνουν σε δημόσιο χώρο. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το 70% των παιδιών ηλικίας 18 έως 24 μηνών έχουν οργή, ενώ τα ξεσπάσματα νηπίων συχνά περιλαμβάνουν ουρλιαχτά και κλάματα.
Συνήθως μειώνονται με την πάροδο του χρόνου καθώς ένα παιδί μαθαίνει με πιο κοινωνικά κατάλληλους τρόπους να αντιμετωπίζει τα συναισθήματά του.
Τα tantrums κάποιες φορές μπορούν να γίνουν προβληματικά ή να αποτελούν το σύμπτωμα ενός υποκείμενου προβλήματος. Ερευνητές που εξέτασαν παιδιά προσχολικής ηλικίας με σοβαρές εκρήξεις θυμού, βρήκαν ότι το 52% από αυτά είχαν κάποια άλλα προβλήματα συμπεριφοράς που δεν σχετίζονταν με τον θυμό. Διαπίστωσαν επίσης, ότι παρόλο που είναι πιθανό τα περισσότερα παιδιά να εκδηλώνουν μερικές εκρήξεις θυμού (tantrums) περιστασιακά, οι συχνές εκρήξεις θυμού που περιλαμβάνουν τις παρακάτω συμπεριφορές μπορεί να προκαλούν ανησυχία:
- Βιαιοπραγία προς άλλους,
- ρίψη αντικειμένων,
- καταστροφή αντικειμένων,
- αυτοτραυματισμοί/βιαιοπραγία/δαγκώματα προς τον εαυτό και/ή το κεφάλι,
- δάγκωμα προς τους άλλους,
- κράτημα της αναπνοής,
- απόπτυση (φτύσιμο) των άλλων,
- χτύπημα σε τοίχους.
Εκτός από την σοβαρότητα των ανωτέρω συμπεριφορών, κατά τη διάρκεια ενός tantrum, οι ερευνητές βρήκαν, επίσης, ότι τα παιδιά που εμφανίζουν πιο συχνά ξεσπάσματα tantrum, είναι πιο πιθανό να έχουν ένα υποκείμενο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Επιπροσθέτως, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα συναισθηματικά υγιή παιδιά εκδηλώνουν λιγότερο βίαια οργή. Μπορούν, επίσης, να ανακάμψουν από τα ξεσπάσματα γρηγορότερα.
Πέραν αυτών, η διάρκεια ενός ξεσπάσματος, συνήθως 25 λεπτών ή περισσότερο, μπορεί να υποδηλώνει ή να αποτελεί σημάδι ενός άλλου, πιο σοβαρού προβλήματος. Επιπροσθέτως, τα παιδιά που αγωνίζονται για να ηρεμήσουν μετά από ένα tantrum είναι πιο πιθανό να έχουν ένα κλινικό πρόβλημα, όπως κάποιο υποκείμενο πρόβλημα ψυχικής υγείας ή κάποια διαταραχή συμπεριφοράς.
Tantrums και γλωσσικές καθυστερήσεις
Μελέτες έχουν καταδείξει ότι τα παιδιά ηλικίας 12 έως 38 μηνών που χρησιμοποιούσαν λιγότερες προφορικές λέξεις εμφάνιζαν πιο συχνά και πιο σοβαρά ξεσπάσματα θυμού από τους συνομηλίκους τους. Επίσης, τα παιδιά που αργούν να μιλήσουν είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν σοβαρά επεισόδια οργής. Διαφαίνεται, λοιπόν, ότι, ίσως, τα παιδιά που δεν μπορούν ή δυσκολεύονται να εκφραστούν προφορικά να νιώθουν ότι πρέπει να δείξουν στους ενήλικες πόσο αναστατωμένα είναι ξεσπώντας σε θυμό. Όταν οι ομιλητικές τους δεξιότητες βελτιωθούν, τότε οι εκρήξεις θυμού μπορεί να υποχωρήσουν.
Προβλήματα διασπαστικής συμπεριφοράς και Κατάθλιψη
Όπως αναφέραμε παραπάνω, οι έντονες εκρήξεις θυμού μπορεί να είναι σημάδι μιας υποκείμενης ψυχιατρικής διαταραχής. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με κατάθλιψη είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν αυτό-τραυματική συμπεριφορά κατά τη διάρκεια των tantrums, όπως να δαγκώνουν τον εαυτό τους ή να χτυπούν το κεφάλι τους ή ακόμη και να στρέφουν την επιθετικότητά τους προς αντικείμενα γύρω τους ή προς άλλους ανθρώπους. Επίσης, τα παιδιά με διασπαστική συμπεριφορά είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν tantrums στον παιδικό σταθμό ή στο σχολείο και τείνουν να απαιτούν περισσότερο χρόνο για να συνέλθουν.
Πώς θα πρέπει οι γονείς να ανταποκριθούν στα tantrums;
Καταρχάς, θα πρέπει να έχετε υπόψη ότι καθώς ο χρόνος περνά και το παιδί ωριμάζει κι αποκτά νέες δεξιότητες, οι εκρήξεις θυμού μειώνονται και σταδιακά υποχωρούν.
Κάποιες προτάσεις ανταπόκρισης είναι οι εξής παρακάτω:
Αγνοήστε το παιδί σας τη στιγμή έκρηξης του θυμού του.
Φύγετε από το δωμάτιο και επιστρέψτε ξανά όταν θα έχει τελειώσει. Έτσι, θα μάθει ότι με τέτοιες συμπεριφορές δεν μπορεί να τραβήξει την προσοχή σας.
