Η γονεϊκότητα είναι μια πρόκληση, ειδικά στον σημερινό μετα-πανδημικό κόσμο. «Σίγουρα δεν ήταν εύκολο να μεγαλώσω τις τρεις δικές μου κόρες» γράφει η Esther Wojcicki στο CNBC, η μητέρα και συγγραφέας του βιβλίου «Πώς να μεγαλώσετε επιτυχημένους ανθρώπους».
«Δεν διεκδικώ όλα τα εύσημα για τις επιτυχίες τους, αλλά και οι τρεις μεγάλωσαν και έγιναν ιδιαίτερα επιτυχημένες. Η Σούζαν είναι διευθύνουσα σύμβουλος στο YouTube, η Τζάνετ είναι γιατρός και η Αν είναι συνιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της 23andMe. Ανέβηκαν στην κορυφή εξαιρετικά ανταγωνιστικών, ανδροκρατούμενων επαγγελμάτων.
Όταν έγραφα το βιβλίο μου, δέχτηκα πάρα πολλές ερωτήσεις σχετικά με τις διαφορετικές προσεγγίσεις που ακολουθούν οι γονείς. Αλλά αυτό που πραγματικά όλοι ήθελαν να μάθουν ήταν ποιος είναι ο χειρότερος τρόπος ανατροφής των παιδιών.
Με βάση την εμπειρία μου και την έρευνά μου, πιστεύω ότι η ανατροφή – «ελικόπτερο» είναι η πιο τοξική», σημειώνει.
Τι είναι ο γονιός «ελικόπτερο»;
«Αυτό το στυλ ανατροφής των παιδιών, ονομάζεται έτσι επειδή οι γονείς έχουν την τάση να αφαιρούν συνεχώς τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα παιδιά τους, ώστε να μην χρειαστεί αυτά να δώσουν τη λύση απέναντι σε προκλήσεις και απογοητεύσεις.
Αυτή η μορφή υπερ-εμπλοκής αποδυναμώνει τα παιδιά- ουσιαστικά κάνετε τα πάντα γι’ αυτά και φροντίζετε να ικανοποιούνται όλες οι ανάγκες τους, ακόμη και προτού σας πουν για κάποια από αυτές.
Μελέτες δείχνουν πως αυτή η τάση ότι πλήττει επίσης τις ικανότητες των παιδιών να αναπτύξουν αυτοέλεγχο, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, να διαχειρίζονται μόνα τους τις συγκρούσεις και να δημιουργούν ξεχωριστή ταυτότητα από τους γονείς τους.
Οι γονείς «ελικόπτερα» έχουν τις καλύτερες προθέσεις, αλλά τα αποτελέσματα είναι τα αντίθετα από αυτά που επιδιώκουν – μεγαλώνουν παιδιά που φοβούνται να πάρουν ρίσκα, χρειάζονται πάντα βοήθεια και στερούνται δημιουργικότητας.
Η φίλη μου Maye Musk, επιτυχημένο μοντέλο και μητέρα του Elon Musk, συμφωνεί με τις βλαβερές συνέπειες της ανατροφής «ελικόπτερο».
Ποτέ δεν έλεγξε τις εργασίες των παιδιών της. Δεν μπορούσε. Δούλευε σε πέντε δουλειές για να τα βγάλει πέρα. Όταν οι εργασίες τους για το σπίτι απαιτούσαν την έγκριση ενός γονέα, τα έβαζε να εξασκούνται στην υπογραφή της, ώστε να μπορούν να υπογράφουν για εκείνη.
«Δεν είχα χρόνο», μου είπε, «ήταν η δουλειά τους».
Αυτό ακριβώς χρειάζονται τα παιδιά σήμερα – να μην ελέγχονται και να μην υπερπροστατεύονται, αλλά να τους επιτρέπεται να αναλάβουν την ευθύνη για τη ζωή τους.»
Στυλ γονέων: Τα πάντα έχουν να κάνουν με την εξεύρεση ισορροπίας
«Βέβαια οι γονείς δεν πρέπει να φτάνουν και στο άλλο άκρο. Δεν στέλνετε τα παιδιά μόνα τους να πάνε για ψώνια όταν είναι πέντε ετών ή δεν περιμένετε να φτιάξουν δείπνο όταν είναι 10 ετών. Δώστε τους προκλήσεις που είναι κατάλληλες για την ηλικία τους.
Ο στόχος είναι να είναι περήφανα για τη δουλειά που κάνουν, μια δουλειά που είναι δική τους και μόνο δική τους. Θα αναπτύξουν δεξιότητες προς την κατεύθυνση της ανεξαρτησίας και θα μάθουν να βοηθούν στο σπίτι.
Στην κουζίνα για παράδειγμα, όλοι μαγειρεύουμε. Μάθετε στο παιδί σας πώς να φτιάχνει μόνο του το πρωινό του. Μπορούν να ρίχνουν τα δημητριακά και το γάλα. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να φτιάξουν μια ομελέτα. Ή μπορούν όλα να μάθουν να φτιάχνουν μια σαλάτα. Είναι τόσο απλό: Πλύνετε το μαρούλι, κόψτε μια ντομάτα ή ένα αβοκάντο, προσθέστε το ντρέσινγκ και voilà!
Αν το παιδί σας δεν έχει μαγειρέψει ποτέ, μπορεί να μην αισθάνεται ικανό να μαγειρέψει τίποτα χωρίς κάποιον να το προσέχει. Τα περισσότερα παιδιά δεν ξέρουν πώς να φτιάξουν κάτι για τον εαυτό τους. Μακάρι να αστειευόμουν, αλλά δεν αστειεύομαι. »
Το απλό «κόλπο» για να μεγαλώσετε επιτυχημένα παιδιά
«Τόσο οι γονείς όσο και οι δάσκαλοι μπορούν να ενδυναμώσουν τα παιδιά να είναι ανεξάρτητοι στοχαστές, να συνεργάζονται με τους συνομηλίκους τους και να ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους.
Προτείνω να ακολουθήσετε το TRICK, ένα ακρωνύμιο για την Εμπιστοσύνη, τον Σεβασμό, την Ανεξαρτησία, τη Συνεργασία και την Ευγένεια (σ.σ. Trust, Respect, Independence, Collaboration and Kindness)
Εμπιστοσύνη: Η εμπιστοσύνη πρέπει να ξεκινήσει από εμάς, τους γονείς. Όταν είμαστε σίγουροι για τις επιλογές που κάνουμε, μπορούμε στη συνέχεια να εμπιστευτούμε τα παιδιά μας να κάνουν τα απαραίτητα βήματα προς την ενδυνάμωση.
Σεβασμός: Κάθε παιδί έχει ένα χάρισμα και είναι δική μας ευθύνη να καλλιεργήσουμε αυτό το χάρισμα. Αυτό είναι το αντίθετο από το να τους λέμε ποιοι πρέπει να είναι, ποιο επάγγελμα να ακολουθήσουν και πώς πρέπει να γίνει η ζωή τους.
Ανεξαρτησία: Αυτό βασίζεται σε ένα ισχυρό θεμέλιο εμπιστοσύνης και σεβασμού. Τα πραγματικά ανεξάρτητα παιδιά είναι ικανά να αντιμετωπίσουν τις αντιξοότητες, τις αναποδιές και την πλήξη – όλες τις αναπόφευκτες πτυχές της ζωής.
Συνεργασία: Συνεργασία στην οικογένεια, σε μια τάξη ή σε έναν εργασιακό χώρο. Για τους γονείς, σημαίνει να ενθαρρύνουν τα παιδιά να συμβάλλουν στις συζητήσεις, στις αποφάσεις, ακόμη και στην πειθαρχία.
Ευγένεια: Η πραγματική καλοσύνη περιλαμβάνει ευγνωμοσύνη και συγχώρεση, εξυπηρέτηση άλλων και επίγνωση του κόσμου έξω από τον εαυτό μας.
Κάντε ένα διάλειμμα και σταματήστε να παρακολουθείτε υπερβολικά τα παιδιά σας. Αφήστε τα να βοηθήσουν και να έχουν τον πρώτο λόγο σε ορισμένα ζητήματα. Θα το εκτιμήσουν, θα μεγαλώσουν πιο ανεξάρτητα και θα πιστέψουν στον εαυτό τους.
Ξεκινήστε αφήνοντας τα παιδιά σας να αποφασίσουν για το τι θα κάνουν αυτό το Σαββατοκύριακο, ίσως να σχεδιάσουν κάτι ακόμα για όλη την οικογένεια. Φανταστείτε πόσο δυνατά θα νιώσουν.»
