Μα τι γίνεται με τις μωβ μέδουσες στην Ελλάδα;
Μωβ μέδουσες φαίνεται πως έχουν εμφανιστεί σχεδόν «παντού» στις παραλιακές περιοχές της χώρας : από το κεντρικό και βόρειο Αιγαίο, ως τα νησιά του Αργοσαρωνικού και το Ιόνιο.
Είναι επικίνδυνες;
Μπορούν να μας κάνουν ζημιά αλλά δεν χρειάζεται και πανικός! Η pelagia noctiluca δεν αποτελεί ένα συνηθισμένο είδος και αφήνει πίσω της μία εν δυνάμει τοξική βλέννα που δεν μπορούμε να τη διακρίνουμε με τα μάτια μας.
Πονά το τσίμπημά της;
Ναι, η μωβ μέδουσα έχει επώδυνο τσίμπημα, λόγω της νευροτοξίνης που φέρει στα πλοκάμια της
Πώς την αναγνωρίζει κανείς;
Το «κεφάλι» της ενήλικης είναι διάστικτο με μωβ χρώμα, ενώ τα μικρά τους είναι πορτοκαλί-καφέ. Εχει τέσσερα κύρια πλοκάμια που φτάνουν σε μεγάλο μήκος και οκτώ λεπτότερα που είναι ακόμη μακρύτερα.
Δηλαδή πόσο μεγάλα είναι τα πλοκάμια της;
Συνήθως φτάνουν τα δύο μέτρα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να τσιμπήσει κάποιον κολυμβητή ακόμα κι αν δεν βρίσκεται πολύ κοντά της.
Και τι κάνουμε αν δούμε τέτοιες μέδουσες κοντά στην επιφάνεια του νερού;
Το σημαντικό είναι να μην επιχειρήσουμε να τις απομακρύνουμε από τη θάλασσα, πετώντας τις για παράδειγμα στην αμμουδιά. Ακόμα και μονοψήφιο αριθμό να βγάλουμε στην άμμο, θα γεμίσει η παραλία με βλέννες και τοξίνες.
Αν μας τσιμπήσει μέσα στο νερό;
Κατ’ αρχήν, οι αλλεργικοί θα πρέπει να αποφεύγουν να κάνουν μπάνιο σε νερά με αυξημένο αριθμό μεδουσών. Και καλό θα είναι όλοι να έχουμε ένα φαρμακευτικό σκεύασμα για τσιμπήματα μαζί μας. Αν δεχτούμε τσίμπημα, πρέπει να ξεπλύνουμε το σημείο με άφθονο νερό και να αλείψουμε το σκεύασμα στην περιοχή.
Αν εντοπίσω μία τσούχτρα στη θάλασσα, σημαίνει ότι εκεί κοντά υπάρχουν κι άλλες;
Το πιθανότερο είναι πως ναι. Η συγκεκριμένη «τσούχτρα» ταξιδεύει σε μεγάλα και σχετικά πυκνά σμήνη.
Παλιά δεν θυμάμαι να είχαμε τόσο συχνά προβλήματα. Φταίει και η κλιματική αλλαγή για αυτή την νέα έξαρση;
Εν μέρει, σίγουρα. Η αυξημένη θερμοκρασία των υδάτων, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, σε συνδυασμό με τη μείωση των πληθυσμών των ψαριών από την υπεραλίευση, δημιουργούν πιο ευνοϊκές συνθήκες για την αναπαραγωγή τους.
Και πού αναπαράγονται;
Οι μωβ μέδουσες είναι πελαγικό είδος, κοινώς αναπαράγονται στα ανοικτά και καταφτάνουν με τα ρεύματα ως τις παραλίες. Η Pelagia noctiluca έχει αναπτυχθεί σε όλη τη Μεσόγειο.
Και στο Αιγαίο;
Η ένταση και η διάρκεια του φαινομένου στα ελληνικά ύδατα δείχνει πως είναι πιθανό να υπάρχει σημείο αναπαραγωγής τους στο Αιγαίο. Αντίθετα, οι μέδουσες στα νησιά του Ιονίου, προέρχονται μάλλον από την Αδριατική.
Πόσο «κάθονται» σε κάθε περιοχή;
Τα μέρη όπου γίνεται αισθητή η μωβ μέδουσα δεν είναι σταθερά, επειδή μετακινείται με τα ανεμογενή ρεύματα της θάλασσας. Πολλές φορές, κολυμβητές τις βλέπουν σε μια περιοχή και μπορεί μετά μία εβδομάδα να έχουν απομακρυνθεί.
Θα μείνουν «για πάντα» στα νερά μας;
Όχι σε αυτούς τους αριθμούς. Το φαινόμενο δεν είναι μόνιμο, αλλά παρόμοιες εξάρσεις στον πληθυσμό των μεδουσών μπορεί να διαρκέσουν από 2 έως 3 με 5 χρόνια. Εμείς είμαστε ήδη στο δεύτερο έτος της έξαρσης.
Και είπες ότι αυτό είναι το δεύτερο συνεχόμενο καλοκαίρι για την Ελλάδα;
Πράγματι. Ως αφετηρία θεωρούμε τον Οκτώβριο του 2020.
Άρα μπορεί και να ξεμπερδέψουμε από το 2023;
Είναι ακόμα νωρίς για να βγάλουν ασφαλή συμπεράσματα οι επιστήμονες. Ας ελπίσουμε – σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να κάνουμε υπομονή.
