Η τετράχρονη Σίλα ξεκίνησε από το σπίτι της με τους γονείς της για να επισκεφτεί τον Θείο Τζον στο νοσοκομείο. Η διαδρομή κράτησε δύο ώρες και όταν έφτασαν στο νοσοκομείο η Σίλα κοιμόταν βαθιά. Οι γονείς της σκέφτηκαν πως ήταν πολύ κουρασμένη και δεν την ξύπνησαν. Έμεινε στο αυτοκίνητο ο πατέρας της, ενώ η μητέρα της πήγε να δει τον αδερφό της. Όταν η σύντομη επίσκεψη τελείωσε, η Σίλα κοιμόταν ακόμα.
Όταν η Σίλα ξύπνησε, είχε σκοτεινιάσει και κόντευαν να φτάσουν στο σπίτι. Η Σίλα κοίταξε γύρω της.
“Πόση ώρα θέλουμε ακόμα για να φτάσουμε στον Θείο Τζον;”
Οι γονείς της την πληροφόρησαν ότι κόντευαν να φτάσουν στο σπίτι και η Σίλα ξέσπασε έξαλλη. Οι γονείς της πρότειναν να ξαναπάνε την ερχόμενη εβδομάδα, αλλά εκείνη τη στιγμή η Σίλα δεν χρειαζόταν λύση. “Όχι, θέλω να τον δω τώρα” φώναζε κλοτσώντας δυνατά. Συνέχισε το ξέσπασμα όλη την υπόλοιπη διαδρομή, έχοντας όλη την προσοχή και φροντίδα της μητέρας της. Η μαμά αναγνώριζε τα γεγονότα και κατανοούσε τα συναισθήματa της Σίλα. “Ανυπομονούσες να δεις τον Θείο Τζον και δεν τον είδες. Ήθελες να αποφασίσεις αν θα συνέχιζες τον ύπνο σου ή θα ξυπνούσες”.
Αφού τελείωσε το ξέσπασμα η Σίλα φαινόταν ήρεμη. Γύρισαν στο σπίτι και συζήτησαν με ποιο τρόπο θα συμμετείχε η Σίλα σε μελλοντικές αποφάσεις, ώστε να γίνεται σεβαστή η ανάγκη της να αποφασίζει η ίδια για τον εαυτό της. Η οικογένεια προγραμμάτισε άλλη μια επίσκεψη στον θείο Τζον την επόμενη εβδομάδα, πράγμα που η Σϊλα περίμενε ανυπόμονα τώρα που ήταν ήρεμη. Συμφώνησαν όλοι ότι, πριν από κάθε διαδρομή, η Σίλα θα δήλωνε αν ήθελε να την ξυπνήσουν ή όχι, σε περίπτωση που κοιμόταν όταν έφταναν κάπου. Αν ξεχνούσε να το δηλώσει, θα την ξυπνούσαν “ερήμην” της.
Η ανάλυση του περιστατικού
Τέτοιες καταστάσεις είναι μπερδεμένες για τους γονείς και πολλοί θα είχαν βρει δημιουργικούς τρόπους να σταματούν τα νευρικά ξεσπάσματα: Θα μπορούσαν να είχαν γυρίσει το ίδιο βράδυ, να είχαν μείνει σε ένα μοτέλ και να επέστρεφαν την επομένη. Να πρότειναν μια ωραία λιχουδιά επιστρέφοντας στο σπίτι. Να αγόραζαν ένα καινούριο παιχνίδι. Η πρόθεση πίσω απ’ αυτές τις λύσεις είναι να σταματήσουμε το ξέσπασμα τον παιδιού ώστε να γλιτώσουμε όλη αυτή τη δυσάρεστη ιστορία.
Λέμε στον εαυτό μας ότι το παιδί πληγώθηκε, πως είμαστε ένοχοι και ότι το παιδί δεν μπορεί να αντέξει την απογοήτευση. Ωστόσο, αυτό που έγινε δεν αλλάζει. Οι γονείς δεν είναι ένοχοι αλλά αθώοι γιατί έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν και το παιδί δεν είναι πληγωμένο, εκτός αν το διδάξουμε πως είναι.
Τέτοιες λύσεις, πάντως, δεν θα ικανοποιούσαν τις ανάγκες της Σίλα ούτε τα συναισθήματά της. Το μεγαλύτερο μέρος της οργής της δεν προερχόταν από την επίσκεψη που έχασε, αλλά από την περιφρόνηση του δικαιώματός της να αποφασίζει μόνη για τον εαυτό της.
Καμιά επίσκεψη, κανένα παγωτό και καμιά παιδική χαρά δεν θα μπορούσαν να αποκαταστήσουν την αξιοπρέπειά της. Από την άλλη, η μητέρα της άκουσε με προσοχή, παραδέχτηκε την πραγματικότητα και κατανόησε την οργή που εξέφρασε ελεύθερα το παιδί, βοηθώντας το έτσι να ξεπεράσει τα έντονα συναισθήματά του και να σκεφτεί μελλοντικές λύσεις.
Η Σίλα, τεσσάρων μόλις ετών, δεν χρειάζεται καν να διερευνήσει τις σκέψεις της για να συνειδητοποιήσει ότι πηγή της οργής της ήταν η επιθυμία του αδύνατου. Το δράμα εξαφανίστηκε όταν το άφησαν απλώς να ξεθυμάνει. Χωρίς το δράμα γι’ αυτό που έχασε, η Σίλα μπορεί τώρα να προσδοκά την επόμενη βδομάδα.
Αφουγκραστείτε τα νευρικά ξεσπάσματα του παιδιού σας, αναγνωρίστε τι έγινε, αλλά μην το «σώζετε» και μην το περισπάτε από τα συναισθήματά του. Πρέπει να μάθει πως δεν υπάρχει λόγος να πανικοβάλλεται και να βρίσκει γρήγορα παρηγοριά για να σταματήσει τον πόνο όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Πρέπει να δει τον εαυτό του ως συναισθηματικώς ικανό να έχει έντονα αισθήματα και να αντιμετωπίζει απογοητεύσεις, ήττες ή άλλα τραύματα.
Όπως με το κλάμα, μερικοί γονείς μπορεί να θεωρήσουν τα νευρικά ξεσπάσματα ως απόλυτη αυτοθεραπεία και να αρνηθούν στο παιδί τις ανάγκες και την αυτονομία του. Αντί να εκτιμούν τις επιλογές του, μπορεί να πουν, «Άφησέ το να χτυπιέται, του κάνει καλό».
Σεβαστείτε την ανάγκη του παιδιού να οργίζεται, αλλά μην την προκαλείτε. Είναι θαυμάσιο να αντικαθιστάτε μια σπασμένη μπανάνα αν υπάρχει άλλη, ή να του προσφέρετε ένα υγιεινό γλυκό, χωρίς συγκρούσεις. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να φανεί καλός, γενναιόδωρος και να δείχνει σεβασμό.
Άλλο να είσαστε καλοί και άλλο να «υποκύπτετε»
Ενας πατέρας μού είπε, «Μα, αν υποκύψω, δεν θα με σέβεται». Άλλο να είσαστε καλοί και άλλο να «υποκύπτετε». Η ανάγκη του γονιού για «σεβασμό» είναι άλλη μια από τις σκέψεις που χρειάζονται διερεύνηση σε βάθος. Όταν ωριμάζουμε, δεν χρειαζόμαστε πια αυτά που θα πρέπει να μας δώσει κάποιος άλλος. Σεβαστείτε τον εαυτό σας και τους άλλους και θα γίνετε ο δάσκαλος του σεβασμού.
Η αυθεντική αίσθηση του σεβασμού αναπτύσσεται στο σπίτι μέσα από την εμπειρία της αγάπης και της καλοσύνης, όχι με την άσκηση ελέγχου. Πολλές φορές μπερδεύουμε την υποταγή με τον σεβασμό. Ωστόσο, η υποταγή δεν είναι σεβασμός, αλλά κάτι που οδηγεί πάλι στην αναστολή της έκφρασης. Ο φόβος γονιού μήπως τον εκμεταλλευτεί το παιδί είναι συνήθως απόσταγμα ενός προσωπικού, παλιού πόνου. Δεν έχει καμιά σχέση με το παιδί και σας παρεμποδίζει να το αγαπάτε και να το σέβεστε. Παιδί που το ακούνε, και που η ζωή τον κυλάει ανεμπόδιστα χωρίς την άσκηση ελέγχου των ενηλίκων δεν έχει κανένα λόγο να εκμεταλλεύεται τους γονείς του. Νιώθει γι’ αυτούς αγάπη και θα είναι σίγουρο ότι τους έχει στο πλευρό του.
Όταν τα παιδιά νιώθουν ανήμπορα και χρησιμοποιούν τα νευρικά ξεσπάσμά τους ως εργαλεία προκειμένου να πετύχουν κάτι, σας ζητούν να πάρετε τα ηνία. Χρειάζονται ελευθερία και αυτονομία, δεν θέλουν όμως να πιστεύουν ότι μπορούν να τρομάζουν τους γονείς τους εκφράζοντας τα συναισθήματά τους.
Δεν έχουν τα εφόδια να χειριστούν αυτή τη δύναμη – συνεπώς, όταν διαπιστώνουν πως οι γονείς τους τρομοκρατούνται με τα κλάματα ή τις φωνές τους, νιώθουν χαμένα και χρειάζονται καθοδήγηση. Το παιδί θέλει τους γονείς του καθοδηγητές, στους οποίους να μπορεί να βασίζεται, άτομα στα οποία να ανοίγει την καρδιά του. Με άλλα λόγια, το παιδί βασίζεται στη δύναμή σας να απορροφάτε τα συναισθήματά του χωρίς να συντρίβεστε.
Η φόρμουλα Α.Π.Α.Κ.Ε
Δείτε τη συνέχεια στην επόμενη σελίδα
