Σε καθεστώς πόλωσης θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Ολομέλεια της Βουλής
Ολοκληρώνεται σήμερα στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής η επεξεργασία του νομοσχεδίου του νέου νόμου – Πλαισίου για τα ΑΕΙ. Το νομοθέτημα θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Ολομέλεια της Βουλής.
Το νομοσχέδιο που εισηγείται η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως έχει ήδη δημιουργήσει καθεστώς έντονης αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Ιδίως από την στιγμή που στις διατάξεις του αντιτίθενται και οι διοικήσεις των πανεπιστημίων.
Η κυβέρνηση
Μιλώντας στην Επιτροπή η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως διευκρίνισε ότι «είναι το όγδοο κατά σειρά πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων κατά την τελευταία τριετία και με αυτό υλοποιούμε πλέον το σύνολο των βασικών προεκλογικών μας δεσμεύσεων στον τομέα της παιδείας». Πρόσθεσε ότι «κωδικοποιεί την υφιστάμενη νομοθεσία σχετικά με τη λειτουργία των Πανεπιστημίων, καθορίζει ένα σαφές νομικό πλαίσιο για ζητήματα που για χρόνια είχαν μείνει αρρύθμιστα και παρέχει νέες δυνατότητες στα Πανεπιστήμια, στους φοιτητές,στους πανεπιστημιακούς και στους πολίτες».
Εστιάζοντας στις βασικές διατάξεις του νομοθετήματος η υπουργός Παιδείας αναφέρθηκε στα εξής:
Εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων σπουδών, με το εσωτερικό Erasmus, με την ενίσχυση πρακτικής άσκησης, με κοινά και διπλά προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, με προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης στο εξωτερικό, με επαγγελματικά μεταπτυχιακά, με βιομηχανικά διδακτορικά, με αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία, με νέο πιο αξιοκρατικό, πιο διαφανές σύστημα εκλογής και εξέλιξης καθηγητών, καλύτερη ποιότητα σπουδών, πιο αξιοκρατική επιλογή προσωπικού, προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας ωθούν προς τα πάνω τα ιδρύματα μας, αξιοποιώντας τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα και αναδεικνύοντας τις πάρα πολύ μεγάλες δυνατότητές τους.
Ενίσχυση της λειτουργικότητας και της αποδοτικότητας των Πανεπιστημίων με ένα νέο μοντέλο διοίκησης, με θέσπιση αναπτυξιακών εργαλείων για την αναβάθμιση των Πανεπιστημίων, με εκσυγχρονισμό του πλαισίου λειτουργίας των ΕΛΚΕ, με όργανα στα οποία μετέχουν και εξωτερικά μέλη από την ελληνική και παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία, με σαφείς και διακριτές αρμοδιότητες ανά όργανο, με νέα εργαλεία στρατηγικού σχεδιασμού, με ψηφιοποίηση υπηρεσιών και δομές που υποστηρίζουν την Πανεπιστημιακή κοινότητα. Θα αναφερθώ διακριτά στο θέμα του μοντέλου διοίκησης στη συνέχεια.
Προώθηση της σύνδεσης με την κοινωνία με ολοκληρωμένο πλαίσιο για την παροχή υπηρεσιών των Πανεπιστημιακών εργαστηρίων και αναβάθμιση του ρόλου των κέντρων επιμόρφωσης και δια βίου μάθησης, με αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων, με διασύνδεση των φοιτητών με την αγορά εργασίας, με υποστήριξη για την ίδρυση νεοφυών επιχειρήσεων φοιτητών, οι λεγόμενες startups. Καλλιεργούμε έτσι μια αμφίδρομη σχέση ανοίγοντας το σήμερα πιο κλειστό ακαδημαϊκό οικοσύστημα στην κοινωνία ακόμα περισσότερο, προσελκύοντας τους πολίτες στο Πανεπιστήμιο, αλλά και διοχετεύοντας τα αποτελέσματα της διδακτικής και ερευνητικής δραστηριότητας στο κοινωνικό σύνολο.
Εκσυγχρονισμός του ΔΟΑΤΑΠ. Δημιουργούμε ένα νέο πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του που στοχεύει στην απλοποίηση της διαδικασίας ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλων σπουδών από ιδρύματα της αλλοδαπής με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας, την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των Πανεπιστημίων και του πολίτη σε θέματα αναγνώρισης τίτλων σπουδών από ιδρύματα της αλλοδαπής.
Η αντιπολίτευση
Την πρόθεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης να αλλάξει το νομοσχέδιο εφόσον είναι κυβέρνηση εξέφρασε ο βουλευτής και αρμόδιος για ζητήματα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Φίλης. Όπως είπε «το εκτρωματικό και επικίνδυνο αυτό νομοσχέδιο, που επιδιώκει να παραδώσει την ελληνική δημόσια ανώτατη εκπαίδευση στις αρπακτικές δυνάμεις της αγοράς και στους ολιγάρχες για να την καταστήσουν προέκταση και παράρτημα των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων, συναντά την καθολική απόρριψη από το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας και από πολλούς συντηρητικούς, αλλά έντιμους πανεπιστημιακούς δασκάλους που τιμούν την ακαδημαϊκή τους ιδιότητα».
Πρόσθεσε πως «αντί οι επιχειρήσεις, είτε μεμονωμένα είτε συνεργατικά, να αναπτύσσουν τμήματα έρευνας και καινοτομίας ιδίοις εξόδοις, θα προσαρτούν τα πανεπιστήμια στο άρμα των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων και με ποικίλες μεθόδους, που θα υποκρύπτουν πλήθος διαπλοκών ή ακόμη και εξαγορών, θα μετατρέπουν τα πανεπιστημιακά εργαστήρια και την παραγόμενη γνώση σε δική τους παραγωγική δύναμη». Επισήμανε επίσης ότι με τις διατάξεις του νομοσχεδίου «μπορεί να καταργείται ή να συγχωνεύεται τμήμα χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της συγκλήτου, αρκεί να το επιθυμεί το Υπουργείο Παιδείας, χωρίς ίχνος διαβούλευσης. Αυτή είναι η αυτονομία που θέλετε; Είναι γνωστό ότι ο νεοφιλελευθερισμός συχνά δεν είναι συμβατός με τη δημοκρατία και αγαπά πολύ τον κρατισμό, όπου θέλει να ελέγχει ασφυκτικά τα πάντα».
Επικρίσεις τόσο για το περιεχόμενο όσο και για την νομοθέτηση από την πλευρά του Κινήματος Αλλαγής.
Η Χαρά Κεφαλίδου επισήμανε το μέγεθος του νομοσχεδίου λέγοντας πως «στα 464 έφτασε τελικά ο αριθμός των άρθρων, σε ένα νομοσχέδιο 1.366 σελίδων. Έχει και ένα θριαμβευτικό τίτλο: Νέοι ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία. Είχαμε μια ελπίδα ότι, μετά από αυτά που ακούστηκαν στη διαβούλευση, η Ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας θα μείωνε τον όγκο αυτής της υπερνομοθέτησης. Πάει κι αυτή». Τόνισε πως «ούτε αυτή τη φορά, δεν ξεφύγατε από τη φυσική ροπή στο συγκεντρωτισμό και τον υπερέλεγχο, δια της μεθόδου της υπερνομοθέτησης, ακόμη και αν πρόκειται για τα αυτοδιοικούμενα, κατά Συνταγματική επιταγή, ΑΕΙ».
Κατηγορηματικός εναντίον του νομοσχεδίου ήταν και ο βουλευτής του ΚΚΕ, Γιάννης Δελής ο οποίος επισήμανε ότι
«με το τωρινό νομοσχέδιο για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, που φέρνετε εσείς της Νέας Δημοκρατίας εδώ στη Βουλή,στην πραγματικότητα τελείτε τα επίσημα εγκαίνια της λειτουργίας των ελληνικών πανεπιστημίων ως εμπορικά κέντρα. Επίσημα εγκαίνια, γιατί η επιχειρηματική δράση των ΑΕΙ, την οποία τώρα εσείς ολοκληρώνετε, έχει ξεκινήσει προ πολλού με τις φροντίδες όλων των κυβερνήσεων, χρόνια πριν».
Τόνισε ακόμη ότι «το θέμα σας δεν είναι η σύνδεση των πτυχιούχων με την αγορά εργασίας, αυτή είναι δεδομένη και αντικειμενική.Άλλο είναι το θέμα το δικό σας, είναι το πώς αυτοί οι πτυχιούχοι θα είναι όχι μόνο κατάλληλοι για τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων, αλλά πώς ταυτόχρονα θα είναι και όσο γίνεται πιο φθηνοί και πιο αναλώσιμοι».
Από την πλευρά του ΜέΡΑ25, η Σοφία Σακοράφα αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο λέγοντας ότι
«αυτά που εφαρμόζετε δεν είναι πολιτικές που τις έχουν επεξεργαστεί, με κάποιον τρόπο έστω, κάποια όργανα της κυβερνητικής παράταξης, έστω και μόνο αυτά. Πρόκειται για προϊόντα μιας κλειστής ομάδας «μανδαρίνων» της γραφειοκρατίας, που λειτουργεί με την προτεραιότητα υπηρέτησης συγκεκριμένων ιδεοληψιών, και όχι για την υπηρέτηση των πραγματικών αναγκών της παιδείας». Ειδικά μάλιστα για το νέο σύστημα διοίκησης που εισάγεται επισήμανε ότι «είναι καταδικασμένο για όσο κρατήσει γιατί είναι προφανές ότι είναι θνησιγενές, για να λειτουργήσει οπωσδήποτε αρνητικά. Ακριβώς γιατί δεν θα έχει νομιμοποίηση από την πανεπιστημιακή κοινότητα».
