Η εγκυμοσύνη είναι (ή θα πρέπει να είναι) μια «φυσιολογική» διαδικασία για τη γυναίκα. Δεν παύει όμως να προκαλεί μια «επανάσταση» στο γυναικείο οργανισμό, αν και οι μεταβολές που επιφέρει είναι συνήθως παροδικές και υποστρέφουν μετά τον τοκετό ή και την περίοδο του θηλασμού.
Είστε έγκυος; Σκοπεύετε ή είναι πιθανό να μείνετε έγκυος; Να τι μπορεί να σας απασχολεί:
1. Μυωπία – μπορεί να εμφανιστεί στην εγκυμοσύνη ή μπορεί να αυξηθεί η μυωπία που ήδη έχω;
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας συμβαίνουν ορμονικές μεταβολές οι οποίες, έχει αποδειχθεί, ότι μπορεί να επηρεάσουν, μεταξύ άλλων, και το πάχος του κερατοειδούς ή και τη λειτουργικότητα του κρυσταλλοειδούς φακού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μεταβολή της διάθλασης, που γίνεται αντιληπτή ως μικρή «αύξηση» (ή ως «εμφάνιση») μυωπίας. Η μεταβολή αυτή μπορεί να έχει διακύμανση κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στην πραγματικότητα είναι προσωρινή και επανέρχεται μετά τη διακοπή του θηλασμού.
2. Είμαι έγκυος. LASER μυωπίας μπορώ να κάνω και πότε;
Το LASER μυωπίας αυτό καθαυτό δεν επηρεάζει την εγκυμοσύνη. Όμως, αποφεύγουμε τη διενέργεια διαθλαστικού χειρουργείου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, καθώς οι παροδικές οφθαλμικές μεταβολές σε αυτή την περίοδο (που περιεγράφησαν παραπάνω) μπορεί να οδηγήσουν σε μικρή απόκλιση από το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μετά το πέρας του θηλασμού και μόλις αποκατασταθεί η ορμονική ισορροπία στον οργανισμό της γυναίκας, επιβεβαιώνουμε τη σταθερότητα της μυωπίας (ή υπερμετρωπίας ή/και αστιγματισμού) και μπορούμε να προχωρήσουμε στο LASER.
3. Έχω κάνει LASER μυωπίας. Μπορώ να μείνω έγκυος και πότε;
Το LASER μυωπίας (και όλες οι διαθλαστικές επεμβάσεις) δεν επηρεάζουν την επιλογή της εγκυμοσύνης. Μπορείτε να μείνετε έγκυος όποτε θέλετε!
4. Φακούς επαφής μπορώ να φοράω;
Η χρήση φακών επαφής δεν επηρεάζει την εγκυμοσύνη. Η εγκυμοσύνη όμως μπορεί να συνοδεύεται από ήπια ξηροφθαλμία, η οποία μπορεί να δυσχεραίνει τη χρήση φακών επαφής. Επιπλέον μπορεί να επιδεινωθεί μια προϋπάρχουσα δυσανεξία (περιορισμένη ανοχή) στους φακούς επαφής. Σε αυτή την περίπτωση είναι προτιμότερος ο περιορισμός της χρήσης τους. Εναλλακτικά, μπορούμε να προγραμματίσουμε ένα LASER μυωπίας πριν από μία πιθανή εγκυμοσύνη (εάν είναι εφικτό).
5. Έχω υψηλή μυωπία και μου είπαν ότι πρέπει να γεννήσω με καισαρική. Πρέπει;
Υψηλή μυωπία δεν συνεπάγεται αυτομάτως και εκφυλιστικές αλλοιώσεις στον αμφιβληστροειδή (στο εσωτερικό του ματιού). Είναι γεγονός ότι οι υψηλοί μύωπες (μυωπία πάνω από 6 βαθμούς) εμφανίζουν σε υψηλότερο ποσοστό εκφυλιστικές αλλοιώσεις του αμφιβληστροειδούς καθώς και αυξημένη πιθανότητα για ρωγμή ή αποκόλληση. Ο κίνδυνος δεν έχει επιβεβαιωθεί ότι αυξάνεται με την επιλογή του φυσιολογικού τοκετού έναντι της καισαρικής τομής. Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτό θα πρέπει να συνεκτιμηθεί από τον Οφθαλμίατρο και τον Γυναικολόγο.
6. Αισθάνομαι σημαντική μεταβολή στην όρασή μου. Τι μπορεί να φταίει;
Τόσο οι ορμονικές μεταβολές που μπορεί να μεταβάλουν (παροδικά) τη μυωπία, όσο και μια πιθανή ξηροφθαλμία, είναι οι συνηθέστερες αιτίες που διαταράσσουν την όραση της εγκύου. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να αποκλειστούν και άλλες σπανιότερες (αλλά και δυνητικά σοβαρότερες) αιτίες, που απαιτούν λεπτομερή οφθαλμολογικό έλεγχο.
7. Μπορούν να μου βάλουν κολλύριο που διαστέλλει την κόρη (μυδρίαση) για βυθοσκόπηση;
Η συστηματική απορρόφηση των κολλυρίων είναι αμελητέα. Γενικά μπορούμε να βάλουμε κολλύρια για μυδρίαση, αποφεύγουμε όμως συγκεκριμένα, για λόγους υπερεξασφάλισης. Ο προληπτικός έλεγχος με βυθοσκόπηση είναι σημαντικότερος.
8. Οι εξειδικευμένες οφθαλμολογικές απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT) ή η Τοπογραφία κερατοειδούς, επιτρέπονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η Οπτική Τομογραφία (OCT), η Τοπογραφία κερατοειδούς και άλλες εξειδικευμένες οφθαλμολογικές απεικονιστικές εξετάσεις που δεν εκπέμπουν ιοντίζουσα ακτινοβολία, επιτρέπονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δεν έχουν καμία επίπτωση και μπορούν να επαναλαμβάνονται όσο συχνά απαιτείται.
9. Σε περίπτωση εμφάνισης διαβήτη κυήσεως ή υπέρτασης (προεκλαμψίας ή εκλαμψίας), τι πρέπει να κάνω;
Ο διαβήτης κυήσεως απαιτεί ενδελεχή και εξειδικευμένο οφθαλμολογικό έλεγχο, αμέσως μόλις γίνει η διάγνωση. Μπορεί να χρειαστούν εξειδικευμένες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως OCT. Αποφεύγουμε την κλασική Φλουροαγγειογραφία, μπορούμε όμως να κάνουμε OCT-Αγγειογραφία, η οποία δεν απαιτεί χορήγηση σκιαγραφικού. Το ίδιο ισχύει κατά τη διάγνωση προεκλαμψίας καθώς και για την παρακολούθηση κάθε αμφιβληστροειδοπάθειας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
10. Πότε πρέπει να κάνω προληπτικό οφθαλμολογικό έλεγχο;
Προτείνεται οφθαλμολογικός έλεγχος στο 1ο τρίμηνο και στο 3ο τρίμηνο, εκτός εάν προκύψει λόγος επιπρόσθετης οφθαλμολογικής παρακολούθησης.
Να θυμάστε ότι και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο Οφθαλμίατρος είναι ο καλύτερος προστάτης των ματιών σας! Συμβουλευτείτε τον άφοβα!
Ευχαριστούμε τον Δρ Βασίλειο Λιαράκο, MD, PHD, FEBO, χειρουργό οφθαλμίατρο, Διδάκτορα Πανεπιστημίου Αθηνώνwww.aktinacenter.gr
