Είναι γνωστό πως το μητρικό γάλα μπορεί να σώσουν πρόωρα και άρρωστα βρέφη.
Επειδή όμως δεν έχουν όλες οι μητέρες επαρκές μητρικό γάλα, ολοένα και περισσότερες κλινικές στη Γερμανία δημιουργούν τις δικές τους τράπεζες μητρικού γάλακτος. Πρόκειται για μια διαδικασία που θυμίζει την αιμοδοσία.
Τα ιατρικά οφέλη του μητρικού γάλακτος σήμερα είναι αδιαμφισβήτητα. Ακόμη και οι εταιρείες που παρασκευάζουν βρεφικό γάλα τονίζουν ότι ο θηλασμός είναι καλύτερος για τα βρέφη. Ειδικά στα μωρά που γεννιούνται πρόωρα, το μητρικό γάλα παρέχει προστασία από επικίνδυνες λοιμώξεις του εντέρου, όπως η νεκρωτική εντεροκολίτιδα (ΝΕΚ).
Σχεδόν το 3% των περίπου 9.300 πρόωρων νεογνών που έχουν διαγνωστεί με αυτή τη νόσο στη Γερμανία έχουν γεννηθεί με βάρος κάτω των 1500 γραμμαρίων. Υπό κανονικές συνθήκες ένα μωρό έρχεται στον κόσμο με περίπου 3400 γραμμάρια. «Από τα νεογνά που νοσούν πεθαίνουν τα μισά έως το ένα τρίτο» αναφέρει ο Κρίστοφ Φους, αρχίατρος στην Παιδιατρική Κλινική της Νυρεμβέργης. Όσα επιβιώνουν ζουν με χρόνια προβλήματα, ενώ και η θεραπεία αντίστοιχων εντερικών παθήσεων ενέχει σοβαρούς κινδύνους. «Οι δύο αυτοί κίνδυνοι μειώνονται σημαντικά, όταν πρόωρα νεογνά τρέφονται με μητρικό γάλα», αναφέρει ο Φους – και μάλιστα στο μισό. Κι αυτό διότι το εντερικό σύστημα των πρόωρων μωρών δεν είναι έτοιμο να δεχτεί κανονική τροφή πέρα από το αμνιακό υγρό.
Ταυτόχρονα τα πρόωρα νεογνά χρειάζονται μεγάλη ποσότητα ενέργειας για να μεγαλώσουν μέχρι 10.000 θερμίδες τη μέρα, ενώ μια ενήλικη γυναίκα χρειάζεται περίπου 2.000 τη μέρα. «Το έντερο πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί και αυτό γίνεται καλύτερα με μητρικό γάλα παρά με τεχνητή διατροφή. Οι πρωτεΐνες και τα πρόσθετα θρεπτικά στοιχεία του μητρικού γάλακτος έχουν θετική επενέργεια» εξηγεί ο Φους.
Ωστόσο υπάρχουν γυναίκες που δεν έχουν αρκετό μητρικό γάλα. Σε πάνω από 30 γερμανικά νοσοκομεία μπορούν ωστόσο να προμηθευτούν μητρικό γάλα από δωρεές. Συνήθως οι κλινικές απευθύνονται σε άλλες μητέρες στις μονάδες πρόωρων νεογνών, ζητώντας τους αν θέλουν να δωρίσουν γάλα, εφόσον έχουν αρκετό. «Στη συνέχεια όλα ελέγχονται, όπως και στην αιμοδοσία: ότι οι δότριες δεν έχουν μεταδοτικές ασθένειες ή ότι δεν έχουν λάβει διεγερτικά» αναφέρει η Μάργκιτ Σούστερ, επικεφαλής του νοσηλευτικού προσωπικού της Παιδιατρικής Κλινικής στο Όρντεν ιν Πάσαου. Εφόσον όλα είναι εντάξει, το γάλα παστεριώνεται και παγώνεται, ενώ κοστίζει από 50 έως 100 ευρώ το λίτρο.
Στο μεταξύ η «Πρωτοβουλία για τράπεζες μητρικού γάλακτος» που δραστηριοποιείται στη Γερμανία από το 2018, έχει ως στόχο την ίδρυση μιας τράπεζας μητρικού γάλακτος ανά γερμανικό κρατίδιο. «Πρόκειται για μια παγκόσμια τάση, η οποία υπάρχει εδώ και χρόνια» εξηγεί η Αν Σούντερ Πλάσμαν, επικεφαλής της πρωτοβουλίας.
Από το 2015 ως το 2020 έχουν ανοίξει στη Γερμανία 14 νέες τράπεζες μητρικού γάλακτος ή ξανάνοιξαν παλαιές δομές. Στην πρώην Ανατολική Γερμανία μέχρι την Γερμανική Επανένωση υπήρχε ένα αντίστοιχο εξελιγμένο σύστημα. Το 1989 για παράδειγμα στην τότε Ανατολική Γερμανία είχαν γίνει δωρεές περίπου 200.000 λίτρων μητρικού γάλακτος. Για σύγκριση: Σήμερα σε ολόκληρη τη Γερμανία οι ετήσιες δωρεές δεν ξεπερνούν τα 10.000 λίτρα.
Η τάση όμως επιστρέφει και έχει μάλιστα ανοδική πορεία. Αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι σήμερα, χάρη στις σύγχρονες μεθόδους εντατικής θεραπείας νεογνών, περισσότερα πρόωρα μωρά επιβιώνουν.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι το ζήτημα της δημιουργίας τραπεζών μητρικού γάλακτος αποτελεί ήδη πολιτικό θέμα σε δύο γερμανικά κρατίδια: την Κάτω Σαξονία και το Σλέσβιχ Χόλσταϊν.
