«Ως δασκάλα, μεταξύ άλλων, έτυχε να γνωρίσω ένα παιδάκι, 8 ετών, το οποίο ήταν και η έμπνευσή μου να γράψω ‘Το αλλιώτικο μυαλοκούτι του Αλέξανδρου’», αναφέρει η Μαίριλυν Ζαννέτου, συγγραφέας του πρώτου ελληνόφωνου παραμυθιού για παιδιά 8-12 ετών που πραγματεύεται θέματα διαφορετικότητας, bullying, ομοφοβίας και ομοφυλοφιλίας.
Από τον Μιχάλη Μιχαηλίδη και το sigmalive.com
Έχοντας ως αγαπημένο της απόφθεγμα αυτό του Μαχάτμα Γκάντι, που λέει «Γίνε εσύ η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο», έκανε την πρώτη της απόπειρα στην παιδική λογοτεχνία εκδίδοντας το 2017 αυτό το παραμύθι.
Όπως αναφέρει η ίδια η Μαίριλυν στο σημείωμα, στο τέλος του βιβλίου, το έκανε «με την ελπίδα ότι μέσα από αυτό το έργο, που απευθύνεται σε παιδιά, θα γίνει ένα βήμα προς μια κοινωνία που θα μάθει σταδιακά να αποδέχεται και να αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα».
Διαβάζοντας το παραμύθι, δεν μπορείς να σταθείς μόνο στο κομμάτι εκείνο της ιστορίας που αφορά στους δύο μπαμπάδες που έχει ένα από τα παιδιά -ούτε φυσικά και να το προσπεράσεις-, από τη στιγμή που ένα άλλο παιδί, λόγω της διαφορετικότητάς του (ή της ιδιαιτερότητάς του), μπαίνει στο περιθώριο και περνά τον χρόνο του στο σχολείο απομονωμένο σε ένα πράσινο παγκάκι. Φυσικά, οι ιστορίες των δύο παιδιών έχουν τουλάχιστον ένα κοινό σημείο, και αυτό είναι η απομόνωσή τους και ο στιγματισμός λόγω της ύπαρξης στερεοτύπων στο περιβάλλον που ζουν.
Η ιστορία που πραγματεύεται «Το αλλιώτικο μυαλοκούτι του Αλέξανδρου» μάς αφορά όλους: παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικούς, την πολιτεία, την κοινωνία. Εξ ου και είναι σημαντικό να πούμε μέσα από αυτό το άρθρο ένα μεγάλο «μπράβο» στον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου που -όπως μάθαμε από την ίδια τη συγγραφέα- υποστήριξε μερικώς αυτή την έκδοση.
Ας διευρύνουμε τα μυαλοκούτια μας
«Δεν υπάρχει κάποια μαγική συνταγή για την εξάλειψη των στερεοτύπων. Πρέπει σταδιακά, μέσα από την εκπαίδευση τουλάχιστον, να καλλιεργήσουμε ευαισθητοποιημένους και ανεκτικούς πολίτες απέναντι στην όποια διαφορετικότητα.
Εύχομαι και ευελπιστώ σε μια κοινωνία που θα αποδέχεται και θα αγκαλιάζει τον κάθε άνθρωπο ανεξαρτήτως της όποιας διαφορετικότητας. Πρέπει επιτέλους να διευρύνουμε τα μυαλοκούτια μας. Ο στόχος είναι στο εγγύς μέλλον οι διάφοροι “Αλέξανδροι” να μπορούν να αναπνεύουν και να κινούνται το ίδιο ελεύθερα όπως όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι, χωρίς να στιγματίζονται από την όποια διαφορετικότητά τους.
Ελπίζω μέσα από «Το αλλιώτικο μυαλοκούτι του Αλέξανδρου να έχω προσθέσει κι εγώ το δικό μου λιθαράκι σε αυτή την προσπάθεια», σημειώνει η Μαίριλυν Ζαννέτου.
Η έμπνευση για την ιστορία του βιβλίου
«Ως άνθρωπος με συνέπαιρνε πάντοτε το αλλιώτικο. Από την εμπειρία μου ως δασκάλα είχα την ευκαιρία να γνωρίσω το αλλιώτικο σε διάφορα συγκείμενα και μορφές. Έβλεπα τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ θύτη και θύματος στο bullying και ήθελα να δώσω σε αρκετά παιδιά την ευκαιρία να ταυτιστούν με κάποιον ήρωα που θα βίωνε παρόμοιες καταστάσεις με αυτά και στο τέλος θα νικούσε τον εκφοβισμό.
Στα πρώτα χρόνια μου ως δασκάλα, μεταξύ άλλων, έτυχε να γνωρίσω ένα παιδάκι, τότε 8 ετών, ο οποίος ήταν και η έμπνευση μου να γράψω ‘Το αλλιώτικο μυαλοκούτι του Αλέξανδρου’. Το αγοράκι αυτό δεν είχε τα τυπικά χαρακτηριστικά των υπόλοιπων συμμαθητών του. Του άρεσε να φτιάχνει προβλήματα με μωβ και ροζ περούκες και χόρευε ασταμάτητα. Ήταν πολύ γλυκός και δημιουργικός. Είχαμε, τότε, συνδεθεί πάρα πολύ και μιλούσαμε. Μου είχε αποκαλύψει ότι στο σπίτι υπήρχε μια κόντρα με τους γονείς του και κυρίως τον μπαμπά του γιατί αυτό ήθελε να ασχολείται με θέματα που στερεοτυπικά τον καθιστούσαν πιο ‘θηλυπρεπή’ και οι γονείς του αντιδρούσαν αρνητικά, θύμωναν και τον απέτρεπαν.
Το αγοράκι αυτό, μαζί με άλλα παιδιά που ακολούθησαν στην πορεία της καριέρας μου, χαράκτηκε στο μυαλό μου. Με είχε συγκινήσει βαθιά η απόλυτη αθωότητα και η ‘δίψα’ του να γίνει απλώς αποδεκτός μαζί με τη ‘διαφορετικότητά’ του. Τότε, δεν ήμουνα σίγουρη πώς έπρεπε να του ‘συμπαρασταθώ’, αλλά στην πορεία αποφάσισα ότι ήθελα να γράψω κάτι που να αφορά σε όλα τα παιδιά που νιώθουν ότι αποκλίνουν από μια πεπατημένη και δεν γίνονται αποδεκτά. Ήθελα, μεταξύ άλλων, διαβάζοντας το, κάποια παιδιά να νοιώσουν την αίσθηση του ‘ανήκειν’ και της ταύτισης.
Έτσι γεννήθηκε ‘Το αλλιώτικο μυαλοκούτι του Αλέξανδρου’, το πρώτο ελληνόφωνο παραμύθι που απευθύνεται σε παιδιά 8-12 ετών και πραγματεύεται θέματα διαφορετικότητας, bullying, ομοφοβίας και ομοφυλοφιλίας. Ο κεντρικός ήρωας του παραμυθιού είναι ένα παιδί που φοιτά στο σχολείο της πόλης του Ουράνιου Τόξου, ο Αλέξανδρος. Όλοι οι άνθρωποι στο παραμύθι παρουσιάζονται με ένα κουτί στο κεφάλι, το οποίο ονόμασα μυαλοκούτι. Επέλεξα να χρησιμοποιήσω την έννοια του μυαλοκουτιού, το οποίο είναι ένα διάφανο κουτί στη θέση του εγκεφάλου. Με αυτό τον τρόπο προσπάθησα να οπτικοποιήσω τις πεποιθήσεις, τις αντιλήψεις, τις επιθυμίες και τα νοητικά σχήματα του κάθε παιδιού.
Ο Αλέξανδρος έχει στο μυαλοκούτι του μωβ περούκες, χορεύτριες με παρδαλά ρούχα και μπαλαρίνες. Το εναλλακτικό περιεχόμενο του μυαλοκουτιού του σε σύγκριση με αυτά των συμμαθητών του, τον κάνει στόχο κοροϊδίας, πειραγμάτων και θύμα bullying. Ο Αλέξανδρος, στην προσπάθεια του να ανήκει στο ευρύτερο σύνολο, προσπαθεί στην αρχή να κρύψει τη διαφορετικότητα του αλλά ανεπιτυχώς. Στη συνέχεια προσπαθεί να σφηνώσει με τη βία στο μυαλοκούτι του ένα αυτοκινητάκι, στερεοτυπικό ενδιαφέρον των υπόλοιπων αγοριών και μετά προσπαθεί να προσεγγίσει τα κορίτσια αλλά και πάλι ανεπιτυχώς. Μέχρι, που έρχεται στην πόλη του Ουράνιου τόξου, ο Έκτορας, ένα αγόρι που έχει υιοθετηθεί από δύο ομόφυλους γονείς και φαίνεται να αγκαλιάζει και να αποδέχεται τη διαφορετικότητα του Αλέξανδρου.
Τότε τα πράγματα αλλάζουν για όλους».
Who is who
Η Μαίριλυν Ζαννέτου είναι εκπαιδευτικός. Γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1985 και μεγάλωσε στην Κύπρο. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, με πρώτο πτυχίο στις Επιστήμες της Αγωγής – Δημοτική Εκπαίδευση και στη συνέχεια ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο King’s College London. Στο παρόν στάδιο είναι διδάκτορας Εκπαιδευτικής Ηγεσίας.
Τα τελευταία χρόνια εργάζεται σε δημοτικά σχολεία της Κύπρου. Στον ελεύθερό της χρόνο ασχολείται με τη συγγραφική, τη γυμναστική και επιδιώκει να ταξιδεύει αρκετά συχνά για να αποκομίζει εμπειρίες και να γεμίζει εικόνες.
