Από τη Μαρίνα Μόσχα, ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια (marinamoscha.life)
Ναι, αυτή είναι ακριβώς η νέα πραγματικότητα. Εάν είσαι νέα μαμά, μπορεί μέσα σου να υπάρχει αυτός ο φόβος, ότι ποτέ δεν θα μπορέσεις να ζήσεις τη ζωή σου όπως πριν. Πιο χαρακτηριστικά, νιώθεις πως το άτομο που ήσουν πριν γίνεις μαμά, πραγματικά έχει χαθεί για πάντα. Αν και πρόκειται για σκέψεις που για κάποιες γυναίκες μάλιστα θεωρούνται ανεπίτρεπτες, απαράδεκτες ή και γεμάτες ενοχή, δεν παύουν να αποτελούν μία φυσιολογική διαδικασία σκέψης. Σκέψεις που φέρνουν όμως και θλίψη στη γυναίκα που για ευνόητους λόγους δεν τις μοιράζεται, όπως δεν μοιράζεται και τη θλίψη της, το πένθος της για να μην «κακοχαρακτηριστεί» ή φανεί αχάριστη.
Νέα μαμά: Είναι επικίνδυνο αυτό το πένθος για την απώλεια της παλιάς της ζωής;
Ο βαθμός στον οποίο μια νέα μαμά βιώνει το πένθος, την απώλεια και τη θλίψη για τον παλιό της εαυτό, μπορεί επίσης να συμβάλει στη διάθεσή της μετά τον τοκετό, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη ή άγχος μετά τη γέννηση του μωρού της. Το πένθος ή η θλίψη αυτή δεν είναι ενδεικτικοί παράγοντες για σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας, εκτός εάν γίνουν διάχυτα, επηρεάζοντας τις σκέψεις και την καθημερινή λειτουργικότητα.
Πόσο διαρκεί αυτό το πένθος;
Η ψυχίατρος Elisabeth Kübler-Ross ήταν η πρώτη που μίλησε για τα 5 στάδια του πένθους βασισμένη σε μελέτες γύρω από τα συναισθήματα ασθενών με ανίατες αρρώστιες, ενώ αργότερα παρατήρησε ότι μέσα από αυτά τα στάδια περνάμε και σε άλλες φάσεις της ζωής μας που συνοδεύονται από απώλεια. Πιο συγκεκριμένα τα στάδια αυτά είναι: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και τέλος αποδοχή. Βέβαια, δεν περνούν όλοι οι άνθρωποι μέσα από τα στάδια αυτά με την ίδια σειρά, ούτε και τα βιώνουν με τον ίδιο τρόπο. Ο καθένας έχει τον δικό του τρόπο να πενθήσει την απώλεια, καθώς η διαδικασία του πένθους δεν είναι γραμμική, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το πένθος φαίνεται να μην τελειώνει ποτέ και τότε μιλάμε για το επιπλεγμένο πένθος που χρειάζεται βοήθεια ειδικού.
Στις περισσότερες γυναίκες, το πένθος αυτό είναι πιο έντονο αμέσως μετά τον τοκετό και μπορεί να φαίνεται διαφορετικό στις διάφορες φάσεις της ζωής της, καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά.
Οι πρώτοι έξι μήνες της μητρότητας, μια απαιτητική περίοδος
Οι γυναίκες καριέρας με υψηλή λειτουργικότητα πριν την εγκυμοσύνη, νιώθουν πιο έντονα τη θλίψη αυτή, καθώς είχαν μάθει να έχουν τον έλεγχο στα χέρια τους. Το να γίνουν μητέρες όμως σημαίνει τεράστια απώλεια ελέγχου, καθώς δεν υπάρχει «τέλειος γονιός». Και όλα όσα είχαν μάθει πριν, τώρα ενδεχομένως είναι γνώσεις που δεν έχουν χώρο στην ανατροφή του μωρού τους, δημιουργώντας μια αίσθηση απόγνωσης και ματαίωσης κάποιες φορές.
Δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες αυτές δεν είναι σε θέση να εξισορροπήσουν την κατάσταση. Ταυτόχρονα όμως, αναγκάζονται να κάνουν συνεχώς επιλογές σχετικά με το πώς θα επενδύσουν το χρόνο τους. Και ο εαυτός τους βέβαια δεν είναι κύριο μέλημα, εφόσον το μωρό κατέχει τα πρωτεία στα πάντα. Έτσι, νιώθουν πως απλά, «δεν υπάρχουν!» Είναι μητέρες, γονείς πλήρους απασχόλησης, όπου η καριέρα σε αυτές τις περιπτώσεις πηγαίνει πίσω, εκτός και αν έχουν ήδη ξεκάθαρα στο μυαλό τους το πώς θα λειτουργήσουν μετά τη γέννα και έχουν ήδη μεριμνήσει γι’ αυτό. Συνήθως όμως, αυτό που παρατηρούμε είναι πως τελικά οι περισσότερες γυναίκες, αναγκάζονται ηθελημένα ή μη, να εγκαταλείψουν ένα ικανοποιητικό μέρος του εαυτού τους, τουλάχιστον τους πρώτους έξι μήνες.
Μετά τους πρώτους έξι μήνες, έχουν βάλει ένα σχετικό πρόγραμμα στη φροντίδα του μικρού τους και αρχίζουν να βρίσκουν και πάλι τον εαυτό τους.
Είναι πιο ξεκούραστες εφόσον το μωρό τους έχει «στρώσει» κάπως τον βραδινό ύπνο από τη μία. Αρχίζει όμως και αλληλεπιδρά απ’την άλλη, ώστε οι γονείς να νιώθουν πιο άνετα στον νέο τους ρόλο.
Ίσως τώρα να’ναι μία καλή στιγμή να εκτιμήσουν καλύτερα τον νέο τους εαυτό και να σκεφτούν την προσωπική τους ανάπτυξη. Αλλά ακόμη και τώρα, η θλίψη μπορεί να έρθει σε κύματα. Για παράδειγμα, μπορεί να αισθάνεστε σαν να έχετε αποδεχτεί τον εαυτό σας ως μητέρα. Όταν, όμως, το παιδί σας ανεβάσει πυρετό 10′ πριν απ’την πρώτη σας βραδινή έξοδο μετά από μήνες που τόσο λαχταράτε και έχετε φροντίσει, μπορεί να νιώσετε θυμό αλλά και θλίψη… και αυτό είναι εντάξει.
Απλά, καλό είναι να αναγνωρίσετε αυτό που αισθάνεστε για να δείτε και πως θα διαχειριστείτε την κατάσταση. Και λέμε πως η μητρική αγάπη είναι ανιδιοτελής και πάντα πρόσφορη. Αυτό που νιώθετε όμως, αυτός ο φόβος κριτικής ή και η πιθανή ντροπή για «ανεπίτρεπτα συναισθήματα», δεν έχει να κάνει με την μητρική αγάπη. Αντιθέτως, έχει να κάνει με τις ανάγκες σας που έχετε καταπιέσει όλους αυτούς τους μήνες. Και ναι, μπορεί να είστε μαμά, εξακολουθείτε όμως και είστε και γυναίκα και σύντροφος και σύζυγος και ερωμένη!
Και τι μπορώ να κάνω;
Αναστοχασμός:
Δεν υπάρχει «μαγικό ραβδί» ή γρήγορες λύσεις για να βγείτε από αυτή την θλίψη. Αντίθετα, η κατανόησή της ως συναίσθημα και το να επιτρέψετε στον εαυτό σας να την βιώσει, καθώς είναι μία φυσιολογική αντίδραση στην φάση ζωής που βρίσκεστε, όπως και το ότι και άλλες γυναίκες νιώθουν όπως και εσείς, μπορεί να σας βοηθήσει.
Επαφή και σύνδεση:
Η επικοινωνία με έμπιστους φίλους και μέλη της οικογένειας και η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ σας μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη. Επίσης, η συνομιλία με μητέρες που περνούν το ίδιο πράγμα μπορεί να φανεί εξίσου βοηθητική. Καθώς και δεν νιώθετε μόνη αλλά και μοιράζεστε και με άλλες γυναίκες την ίδια ακριβώς αίσθηση.
Εξάσκηση και καταγραφή:
Σκεφτείτε τον «παλιό» εαυτό σας και εντοπίστε τα τρία πρώτα πράγματα που νιώθατε πως σας καθόριζαν πριν απ’το μωρό σας. Γράψτε τα και σκεφτείτε τη σημασία τους στη ζωή σας. Στη συνέχεια, βρείτε τρόπους για να τα ενσωματώσετε στη νέα σας καθημερινότητα.
Υπομονή:
Η παραπάνω διαδικασία είναι πιθανό να σας πάρει λίγο χρόνο μέχρι να τα καταφέρετε. Μην τα βάζετε με τον εαυτό σας όμως αν χρειάζεται για παράδειγμα να καταβάλλετε ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια για να φέρετε αυτά τα παλιά σας στοιχεία στη ζωή σας σήμερα. Δεν είστε όπως τότε και υπάρχουν περισσότερα εμπόδια να ξεπεράσετε. Έχετε υπομονή και ζητήστε βοήθεια από τους αγαπημένους σας για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Τέλος, έχετε στο μυαλό σας πως η μητρότητα δεν απαιτεί να ξεχάσετε ποια ήσασταν πριν γίνετε μανούλα.
Αντιθέτως, είναι πολύ σημαντικό να έχετε πάντα στο μυαλό σας πως απλά προσθέσατε άλλον ένα ρόλο στους ήδη υπάρχοντες. Τώρα το αν θα τους κρατήσετε όλους ή αν θα θελήσετε να αφήσετε κάποιους, αυτό εξαρτάται από εσάς. Φτάνει να πάρετε τις αποφάσεις σας συνειδητά και με βάση και τις δικές σας ανάγκες, καθώς οι ρόλοι μπορούν να συνυπάρχουν! Ίσως όχι στην ίδια ένταση ή «έτσι ακριβώς όπως τότε». Δεν είναι, όμως, αναγκαίο να θυσιάσετε εντελώς την αίσθηση του εαυτού σας για να νιώσετε πως είστε μια καλή μαμά!
Το να είσαι μητέρα δεν απαιτεί πλήρη αυτοθυσία.
Μπορείς να είσαι μία πολύ καλή μαμά, αν κρατήσεις τα στοιχεία εκείνα του εαυτού σου που σε καθόριζαν πριν. Και μην ξεχνάς, πως για να μπορείς να δώσεις, χρειάζεται να μπορείς να πάρεις για να έχεις να δώσεις. Όπως ακριβώς για να είσαι καλός γονιός, καλή μαμά, χρειάζεται να είσαι και μία ικανοποιημένη μαμά.
Διαβάστε επίσης:
Φέρσου όμορφα στη νέα μαμά. Και απλά αγάπα την με όποιον τρόπο μπορείς
