Ας ξεκινήσουμε με μια παραδοχή. Τα μικρά παιδιά νηπιακής ηλικίας (1-3 ετών) είναι κάπως… παρεξηγημένα. Τα αποκαλούμε «δύσκολα», «τρομερά δίχρονα», λέμε «δεν ακούνε τίποτα». Στην πραγματικότητα όμως το μόνο που προσπαθούν να κάνουν είναι να γνωρίσουν και να καταλάβουν τον κόσμο που απλώνεται γύρω τους.
Στην προσπάθειά τους αυτή, αυτό που έχουν ανάγκη από εμάς είναι να σταθούμε πλάι τους, να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τις πράξεις τους και να δούμε τον κόσμο μέσα από τα δικά τους μάτια. Σ’ αυτήν ακριβώς τη βάση στηρίζεται η παιδαγωγική μέθοδος Μοντεσσόρι.
H μέθοδος Μοντεσσόρι έχει ως κεντρικό της στόχο να βοηθήσει τα παιδιά να μεγαλώσουν και να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους, προσφέροντάς τους ένα περιβάλλον το οποίο σέβεται τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες της παιδικής τους ηλικίας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η μοντεσσοριανή φιλοσοφία στηρίζεται στο μότο «βοήθησέ με να το κάνω μόνος μου και θα τα καταφέρω». Η μέθοδος αυτή δεν περιορίζεται στις σχολικές αίθουσες όπως πολλοί από εμάς νομίζουμε, αλλά ακολουθείται ως μέθοδος διαπαιδαγώγησης από πολλές οικογένειες ανά τον κόσμο και στην καθημερινή ζωή με ό,τι αυτή περιλαμβάνει.
Προσωπικά, με γοήτευε πάντα ο τρόπος που η Μαρία Μοντεσσόρι προσέγγιζε τα παιδιά. Έτσι, μετά από αρκετή μελέτη αποφασίσαμε ως οικογένεια να ακολουθήσουμε τις συμβουλές της στην ανατροφή των παιδιών μας με στόχο να μεγαλώσουμε ανεξάρτητα και υπεύθυνα παιδιά. Αναζητήσαμε, λοιπόν, έναν οδηγό που θα μας βοηθήσει να εφαρμόσουμε αυτήν τη θεωρία στην καθημερινή μας ζωή με τα παιδιά. Υπήρχαν αρκετές πηγές, μελέτες, συμβουλές και κείμενα, όχι όμως κι ένα βιβλίο-οδηγός που θα μας βοηθούσε με εύκολα και πρακτικά βήματα για το πώς να μετατρέψουμε τη θεωρία σε πράξεις.
Ευτυχώς για όλους εμάς που αναζητούσαμε έναν πολύτιμο πρακτικό οδηγό, το διεθνές μπεστ σέλερ της Simone Davies, Μοντεσσόρι στο σπίτι με το μικρό παιδί (1-3 ετών), μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Αν, λοιπόν, θέλετε κι εσείς να αλλάξετε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζετε τα μικρά παιδιά και να χρησιμοποιήσετε τις αρχές και τα εργαλεία της μεθόδου Μοντεσσόρι για να μετατρέψετε την καθημερινότητά σας σε μια χαρούμενη και δημιουργική περίοδο για όλη την οικογένεια, δεν έχετε παρά να του ρίξετε μια ματιά.
Πρόκειται για ένα σημαντικό βιβλίο-οδηγό για γονείς γραμμένο με απλό και πρακτικό τρόπο που θα σας βοηθήσει πραγματικά στην καθημερινότητά σας με το παιδί. Όλες οι πληροφορίες που θα χρειαστείτε βρίσκονται εκεί.
Είτε γνωρίζετε τη μέθοδο Μοντεσσόρι πολύ καλά, είτε την ακούτε για πρώτη φορά, το βιβλίο αυτό θα αλλάξει την καθημερινότητά σας. Από τη στιγμή που θα το πιάσετε στα χέρια σας μπορείτε να ξεκινήσετε να εφαρμόζετε τις μοντεσσοριανές αρχές στο σπίτι σας μέσα από εύκολα και πρακτικά βήματα.
Το βιβλίο-οδηγός θα σας βοηθήσει να εφαρμόσετε τη μέθοδο σε σημαντικές πτυχές της ανατροφής ενός νηπίου όπως:
• Στη διαμόρφωση των χώρων στο σπίτι
• Σε δραστηριότητες (οπτικο-κινητικός συντονισμός, καλλιτεχνική έκφραση, καθημερινή ρουτίνα κ.ά.)
• Στην καλλιέργεια της περιέργειας και της συνεργασίας
• Στην καθημερινότητα (φαγητό, ύπνος, βούρτσισμα δοντιών, τουαλέτα, πιπίλα, κ.ά.)
• Στην οικογένεια και στους ενήλικες (αδέρφια, παππούδες, γιαγιάδες, μπέιμπι σίτερ, διαζύγιο)
• Στη θέσπιση ορίων και στην αντιμετώπιση των ξεσπασμάτων
Εφαρμόζοντας την μέθοδο Μοντεσσόρι σε όλα τα παραπάνω, θέτετε τις βάσεις για μια σχέση αλληλοσεβασμού με το παιδί και του δίνετε τα απαραίτητα εφόδια για να γίνει ένα αυτόνομο και ανεξάρτητο άτομο. Κάτι που βρήκα επίσης εξαιρετικό και δεν το βρίσκεις εύκολα σε βιβλία που κυκλοφορούν στα ελληνικά, είναι το εξαιρετικό παράρτημα, «αντί γι’ αυτό, πείτε αυτό». Ως γονείς ξέρετε πολύ καλά ότι δεν έχουμε ανάγκη να ακούμε τι δεν είπαμε σωστά και πόσο λάθος κάναμε · αυτό που αναζητάμε είναι τι να πούμε αντί αυτού. Μόλις φτάσετε στην σελίδα 234 θα καταλάβετε πολύ καλά τι εννοώ.
Στο βιβλίο αυτό βρίσκουμε εκατοντάδες συμβουλές και παραδείγματα, φωτογραφικό υλικό και χρήσιμες λίστες, ώστε να μάθουμε εύκολα πώς:
• Nα παραμένουμε ήρεμοι όταν το παιδί δεν είναι και να θέτουμε όρια με αγάπη, σεβασμό και κατανόηση.
• Να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια του παιδιού.
• Να διαμορφώσουμε κατάλληλα το σπίτι μας και να απαλλαγούμε από την ακαταστασία.
• Να οργανώσουμε μοντεσσοριανές δραστηριότητες.
• Να μεγαλώσουμε ένα ανεξάρτητο παιδί που του αρέσει να μαθαίνει μέσα από την εξερεύνηση και την ανακάλυψη.
Φυσικά, όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν απ’ τη μια μέρα στην άλλη. Μπορείτε, όμως, να αρχίσετε με μικρά βήματα, να χρησιμοποιήσετε όσα αντικείμενα έχετε ήδη στο σπίτι, να απομακρύνετε κάποια άλλα, ώστε να κάνετε την αρχή προς την μεγάλη αλλαγή. Σιγά-σιγά, θα ενσωματώνετε όλο και περισσότερες μοντεσσοριανές ιδέες στην καθημερινότητά σας και θα θέσετε έτσι τα θεμέλια για μια πιο ποιοτική και γαλήνια ζωή.
Θα σας πω κάτι απλό που παρατηρήσαμε με τον σύζυγό μου. Από τη στιγμή που μετατρέψαμε το δωμάτιο της μικρής σε ένα δωμάτιο βασισμένο στη μοντεσσοριανή φιλοσοφία, δεν φώναξε ποτέ ξανά «μαμά, μπαμπά, δεν το φτάνω ή δεν μπορώ». Ίσως στα δικά μας αυτιά να ακούγεται ως κάτι πολύ απλό ή αμελητέο, ας αναρωτηθούμε όμως αν ισχύει το ίδιο και για εκείνα.
Διαβάζοντας το βιογραφικό της Simone Davies στο αυτί του βιβλίου, εστιάζω σε μια φράση της: «Να είστε οδηγός του παιδιού. Δεν χρειάζεται ούτε υπηρέτη ούτε αφεντικό». Έτσι δεν είναι;
