- Το αυτιστικό παιδί μου κλαίει ασταμάτητα δίχως λόγο.
Λάθος! Πάντα υπάρχει λόγος.
- Το παιδί μου χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο, χαστουκίζεται, δαγκώνει με μανία τα δάχτυλά του και δεν επικοινωνεί καθόλου μαζί μου τη στιγμή εκείνη.
Λάθος! Ο αυτοτραυματισμός, τις περισσότερες φορές, είναι ο πιο παραστατικός τρόπος να σας δείξει την κατάστασή του και μάλιστα κερδίζει άμεσα την προσοχή σας, εφόσον φοβάστε για την ακεραιότητά του.
- Το παιδί μου γκρινιάζει συνεχώς, σπάει πράγματα, καταστρέφει… Δεν με ακούει ποτέ. Έχω δοκιμάσει τα πάντα για να το ικανοποιήσω, μα τίποτα…
Λάθος! Έχετε δοκιμάσει τα πάντα σύμφωνα με τις δικές σας ανάγκες. Δεν έχετε ακούσει ή δεν μπορείτε να ακούσετε τις δικές του ανάγκες. Έτσι κι εκείνο, με τη σειρά του, δεν σας ακούει, επειδή πρώτα δεν το ακούτε κι εσείς. Κλαίει, γκρινιάζει, αυτοτραυματίζεται, καταστρέφει…
Θυμός λέγονται όλα τα παραπάνω.
Και τι κάνουμε σε αυτές τις περιπτώσεις;
Διαχείριση θυμού. Έτσι λέγεται.
Οι περισσότεροι γονείς στις αντίστοιχες περιπτώσεις προσπαθούν να αποτρέψουν το παιδί από την αρνητική συμπεριφορά, αποθαρρύνοντάς το:
1. Μην κλαις, αφού εσύ είσαι καλό παιδάκι γιατί κλαις… Κλαίνε τα καλά παιδάκια; Δεν έγινε τίποτα!
Μεγάλο λάθος!
Τη στιγμή αυτή φέρνετε το παιδάκι σας σε σύγκρουση με τα συναισθήματά του. Κλαίει και του λέτε ότι είναι λάθος που κλαίει. Δεν κλαίνε τα παιδιά σαν αυτό. Δεν υπάρχει λόγος που κλαίει. Κι έτσι, το παιδί νιώθει ενοχές για ό,τι νιώθει, και φοβάται τα ίδια του τα συναισθήματα που είναι στην ουσία ο εαυτός του. Διαταράσσεται η ταυτότητά του κι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για μακροπρόθεσμα ψυχολογικά προβλήματα, κατάθλιψη, παραβατικές συμπεριφορές, μειωμένη αυτοπεποίθηση κ.α.
2. Επίσης, προσπαθείτε, άμεσα, να του δώσετε καθετί που θα του προκαλέσει ευχαρίστηση, προκειμένου να ηρεμήσει. Το ιδιο κάνετε και με το κλάμα.
Μεγάλο λάθος!
Έτσι το παιδί μαθαίνει να κερδίζει πράγματα με αυτές τις συμπεριφορές κι όταν δεν θα κερδίζει, απλά θα μεγεθύνει τις παραπάνω συμπεριφορές σε επικίνδυνα επίπεδα.
Επίσης οι παραπάνω συμπεριφορές έχουν ένα πολύ μεγάλο θετικό:
Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας κρίσης, το παιδάκι σας επικοινωνεί με τον πιο δυνατό του τρόπο μαζί σας!
Μην ξεχνάμε όσοι γνωρίζουμε καλά τα αυτιστικά παιδάκια ότι πολλές φορές χτυπάνε και δεν κλαίνε ποτέ, δεν ζητούν ποτέ βοήθεια. Και τότε οι γονείς είναι συνήθως πικραμένοι ότι τα παιδιά τους δεν ζητούν παρηγοριά από εκείνους. Όταν λοιπόν το παιδί σας έρχεται μπροστά στα μάτια σας και κλαίει, χτυπιέται, σπάει πράγματά σας…
Έχει γίνει το πρώτο βήμα!
Α. Επικοινωνεί.
Β. Ζητάει παρηγοριά.
⇒ Τρόποι διαχείρισης θυμού στον αυτισμό | Τι κάνετε:
1. Το αφήνετε να κλάψει όσο θέλει.
2. Νιώθετε απόλυτη ηρεμία.
3. Του δίνετε να καταλάβει ότι είναι εντάξει να κλαίει.
4. Δείχνετε ότι έχετε τον έλεγχο.
5. Στέκεστε δίπλα του με υπομονή.
6. Αν δεν αλλάζει κάτι, το εκθέτετε σε κάτι καινούριο, σε ένα άλλο ερέθισμα, εξίσου δυνατό.
7. Αν πρέπει οπωσδήποτε να περάσει το δικό του, μάθετέ του κάτι επικοινωνιακό που θα το βοηθήσει σε ανάλογη περίπτωση.
8. “Ξεγελάστε “το ότι δήθεν δεν καταλάβατε, για αυτό φτάσατε σε σύγκρουση.
9. Χρησιμοποιήστε την γλώσσα του σώματος.
10. Μπορείτε να κλάψετε κι εσείς.
11. Μη λέτε πολλά λόγια.
12. Κρατήστε σταθερή, καθαρή φωνή.
13. Να είστε συνεπείς στις αντιδράσεις σας καθώς και στην επιβράβευση.
14. Δημιουργήστε ασφαλές πλαίσιο, μέρος, σύνολο δραστηριοτήτων, ευελιξία έκφρασης, ώρα μέσα στην ημέρα, που θα είστε αυστηρά παρεμβατικοί, εκπαιδευτικοί “θεραπευτικοί”. Τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας θα είστε πιο “ελευθεροι”.
15. Μην κατηγορήσετε ποτέ τον εαυτό σας.
Μην πέσετε στην παγίδα να περάσετε το μήνυμα, άθελά σας, στο παιδί ότι δεν θέλετε να κλαίει, κυρίως, επειδή δεν αντέχετε εσείς να το βλέπετε κι όχι για εκείνο. Όταν το παιδί σας δεν διαθέτει το οπλοστάσιο της ομιλίας, τότε τα πράγματα γίνονται επικίνδυνα περίπλοκα.
Όλες οι παραπάνω συμπεριφορές είναι καθημερινότητα για μένα για αυτό:
Αγαπημένοι μου γονείς,
Σε καμία περίπτωση δεν κατηγορώ κανέναν, όμως, σας εφιστώ την προσοχή να ζητήσετε βοήθεια από σωστούς ειδικούς που θα μπορέσετε να εμπιστευτείτε με τα δικά σας κριτήρια. Εσείς έχετε όλα τα δίκια του κόσμου διότι το ότι φέρατε στον κόσμο έναν αυτιστικό άγγελο, το σίγουρο είναι ότι ξέρετε καλά πως νιώθει ένας γονέας αυτιστικού παιδιού, όχι, όμως, απαραίτητα πως νιώθει πραγματικά ένας αυτιστικός! Ο Αυτιστικός έχει ένα ολότελα διαφορετικό “λειτουργικό ” από εκείνο των νευροτυπικών.
Με πολλή αγάπη,
Ευαγγελος Σπ. Μποχατζιάρ
Λογοθεραπευτής, Ειδικός Παιδαγωγός Irlen Diagnostician-Clinic Director, INPP Sc Program
