Στο κοντινό 2018, όταν δηλαδή γεννήθηκε η κόρη μου, ήξερα ακόμη ελάχιστα πράγματα γύρω από τη μητρότητα, αλλά ήμουν σίγουρη για ένα: ότι θέλω να θηλάσω (αποκλειστικά) το παιδί μου. Είχα ενημερωθεί για όλους τους λόγους που ο θηλασμός είναι τόσο σημαντικός για το μωρό μου – αλλά και για εμένα – και ήθελα πραγματικά πολύ να προσπαθήσω και να τα καταφέρω.
Όπως ήδη θα ξέρετε, εδώ και χρόνια εκατοντάδες μελέτες αποδεικνύουν ξανά και ξανά ότι ο θηλασμός είναι ό,τι καλύτερο για τα βρέφη.
Παρακάτω, έχω συγκεντρώσει με τη βοήθεια της Philips Avent μερικά μόνο από τα οφέλη του θηλασμού για την υγεία των μωρών μας αλλά και την δική μας.
→ Το μητρικό γάλα είναι «υγρός χρυσός», καθώς παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το μωρό για τους πρώτους 6 μήνες. Ο WHO συνιστά να ξεκινάμε τον θηλασμό την 1 ώρα μετά τη γέννα και να συνεχίζουμε να θηλάζουμε αποκλειστικά για τους πρώτους 6 μήνες προκειμένου να εξασφαλίσουμε τη βέλτιστη ανάπτυξη και υγεία του μωρού. Παρόλα αυτά, λιγότερο από το 40% των βρεφών παγκοσμίως θηλάζουν αποκλειστικά για τους πρώτους 6 μήνες και το 60% των γυναικών που θηλάζουν σταματούν τον θηλασμό νωρίτερα απ’ ότι επιθυμούν.
→ Το μητρικό γάλα είναι ειδικά και ιδανικά σχεδιασμένο για το μωρό, ώστε να το προστατεύει εναντίων των λοιμώξεων και των ασθενειών, ενώ μειώνει τον κίνδυνο το μωρό να αποκτήσει άσθμα ή αλλεργίες.
→ Τα μωρά που θηλάζουν έχουν καλύτερη όραση και καλύτερη ακοή.
→ Το μητρικό γάλα είναι πιο εύπεπτο για τα μωρά και προστατεύει το ανώριμο πεπτικό σύστημά τους.
→ Ο θηλασμός διδάσκει από την αρχή στα μωρά υγιεινές συνήθειες διατροφής. Τα βρέφη μαθαίνουν να αντιστοιχίζουν την κατανάλωση γάλακτος με την πείνα τους, χωρίς κανείς να τα πιέζει να πιουν, πχ, και τα τελευταία 30ml.
→ Ο θηλασμός έχει πολλά οφέλη και για εμάς τις μητέρες, καθώς μπορεί να αποτελέσει αποτρεπτικό παράγοντα κατά της επιλόχειας κατάθλιψης και να μειώσει τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών. Επίσης, συμβάλλει στη γρήγορη απώλεια βάρους μετά τον τοκετό.
Είχα διαβάσει τα πάντα, ήξερα όλα τα οφέλη και το πιθανότερο είναι ότι τα γνωρίζετε κι εσείς.
Αυτό που δεν ήξερα, όμως, είναι ότι ο μητρικός θηλασμός δεν είναι πάντα τόσο εύκολος για όλες μας. Για μένα ήταν μια δύσκολη εμπειρία στην αρχή, αλλά τελικά έγινε ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματά μου, κάτι για το οποίο θα είμαι πάντα περήφανη και χαρούμενη και πάντα, όταν θα το θυμάμαι, θα συγκινούμαι βαθιά.
Η δική μου ιστορία θηλασμού
Η πρώτη φορά που θήλασα ήταν στο μαιευτήριο. Όλα πήγαν καλά και αυτή η πρώτη σύνδεση, αυτό το υπέροχα λαίμαργο ρούφηγμα, η συντονισμένη κίνηση χειλιών και γλώσσας με έναν τρόπο τόσο μοναδικό, θα μείνει για πάντα χαραγμένη στην μνήμη μου. Τις επόμενες πέντε μέρες ακολούθησα πιστά τις οδηγίες της μαίας μου. Ήρθε το πρώτο γάλα, ήρθε και το επόμενο, πρήστηκα, φούσκωσα και πήγα στο σπίτι μου πιστεύοντας ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά. Ο θηλασμός μου φαινόταν παιχνιδάκι! Μα τι ήταν όλα αυτά που έλεγαν άλλες μαμάδες; Ευτυχώς, ήμουν από τις τυχερές!
Τελικά, δεν ήταν έτσι.
Ένα πρωί ξύπνησα και ένιωσα το στήθος μου άδειο. Το μωρό άρχισε να κλαίει συνέχεια και εγώ προσπαθούσα επίμονα να το ταΐσω, αλλά μάταια. Άρχισα να σκέφτομαι τι δεν έκανα σωστά. Τι πήγε λάθος και μάλιστα γιατί τώρα, ενώ ξεκίνησαν όλα τόσα εύκολα… Μήπως μπορούσα να τα καταφέρω μόνο με καθοδήγηση; Μήπως δεν έτρωγα καλά; Μήπως δεν έπινα αρκετά υγρά; Μήπως απλά δεν παράγω γάλα για το μωρό μου; Είχα ακούσει πολλές μαμάδες να το λένε αυτό…
Στενοχωρήθηκα πολύ στην ιδέα πως ίσως να μην μπορούσα να συνεχίσω και επέμενα όλο και περισσότερο στην προσπάθεια. Το αποτέλεσμα ήταν να τραυματίσω την θηλή μου μιας και δεν ήξερα πως να τοποθετήσω σωστά το μωρό στο στήθος μου, εκείνο έκλαιγε, εγώ απελπιζόμουν και όλο αυτό έγινε ένας φαύλος κύκλος. Αν είσαι (νέα) μαμά και έχεις βιώσει τον πόνο της τραυματισμένης θηλής, καταλαβαίνεις πολύ καλά την κατάσταση στην οποία βρισκόμουν τότε…
Κοιτάζοντας πίσω σε αυτό το ταξίδι που ξεκίνησε τότε και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, μπορώ πλέον να δω καθαρά και με βεβαιότητα τι ήταν αυτό που με βοήθησε καθοριστικά τότε και πως τελικά τα κατάφερα.
Οι συμβουλές από την μαία μου
Με θυμάμαι να παίρνω τηλέφωνο την μαία μου γεμάτη απελπισία και λίγη ντροπή – αν και πλέον…ντρέπομαι που το λέω. Είχα ανάγκη να μου πει ότι «δεν έγινε κάτι», «δεν είσαι η μόνη», «σε όλες έχει συμβεί» και κυρίως «μπορούμε να το ξεπεράσουμε».
Και πράγματι, μου είπε ακριβώς αυτά – με λίγο πιο επιστημονικό τρόπο.
Μου εξήγησε με ηρεμία και σταθερότητα ότι σύμφωνα με τις μελέτες όσο περισσότερο θηλάζουμε το μωρό μας, τόσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα προλακτίνης στον οργανισμό μας. Η προλακτίνη και η ωκυτοκίνη και συγκεκριμένα η σύντομη ημιζωή τους, αποδεικνύουν ότι τόσο εμείς όσο και τα μωρά μας είμαστε «φτιαγμένοι» για να απολαμβάνουμε συχνά τον θηλασμό και όσο πιο συχνά τρώει από το στήθος ένα μωρό, τόσο καλύτερη θα είναι η παραγωγή γάλακτος και τόσο μεγαλύτερα τα ορμονικά οφέλη που θα αποκομίζουμε.
Με την καθοριστική βοήθειά της, με την συμβουλή της να χρησιμοποιήσω ειδικούς προστατευτικούς δίσκους στήθους που έχουν σχεδιαστεί αποκλειστικά για ερεθισμένες ή ραγισμένες θηλές κατάφερα να μάθω στο μωρό μου να πιάνει σωστά την θηλή και να μην νιώθω πια κανέναν πόνο. Έτσι, συνέχιζα να βάζω το μωρό στο στήθος μου 7-8-10 φορές τη μέρα και να μη σταματάω να προσπαθώ μέχρι το σώμα μου να «κατεβάσει» αρκετό γάλα.
Η γεμάτη ενσυναίσθηση παρουσία του συντρόφου μου
Είμαι πια σίγουρη ότι η σημαντικότερη βοήθεια που έλαβα σ’ αυτό το υπέροχο και γεμάτο προκλήσεις ταξίδι του θηλασμού, ήταν από τον σύντροφό μου. Δεν ήξερε απέξω όλες τις μελέτες όπως εγώ, η μαία μου ή ο σύμβουλος θηλασμού. Ήξερε, όμως, πώς να σταθεί πλάι μου. Ουσιαστικά, διακριτικά, έντονα, αόρατα, πάντα με τον τρόπο που είχα ανάγκη και πάντα γεμάτος ενσυναίσθηση και κατανόηση.
Ξέρετε, δεν είναι εύκολη υπόθεση να το γνωρίζει κάποιος αυτό. Θα έλεγα ότι είναι από τα πιο βασικά συστατικά για να πετύχει μια σχέση. Πέρα όμως από αυτό, οι έρευνες δείχνουν ότι η ενημέρωση των μπαμπάδων για τα οφέλη του θηλασμού αλλά και η βοήθειά τους σε όλη την διαδικασία βοηθούν στον διπλασιασμό των πιθανοτήτων ώστε το μωρό να θηλάσει αποκλειστικά για τους πρώτους 6 μήνες.
Εκείνες τις ομολογουμένως δύσκολες μέρες της προσπάθειας, ήταν πιο υποστηρικτικός από ποτέ.
Ήταν εκεί, ξύπνιος μαζί μου κάθε βράδυ που το μωρό έκλαιγε και προσπαθούσε να θηλάσει.
Εκεί για να μου φέρει το σωστό μαξιλάρι και να με βοηθήσει για την σωστή στάση.
Πάντα εκεί να με βοηθά με το θήλαστρο και να προσπαθεί με συζητήσεις και αστεία να μου μειώσει το στρες.
Εκεί, νυσταγμένος μεν αλλά πάντα εκεί, όλα τα πρωινά στην κουζίνα για να μου ετοιμάσει ένα smoothie που θα μου δώσει υγρά και ενέργεια.
Εκεί για να πάρει πάνω του όλες τις δουλειές που μου έτρωγαν χρόνο και με κούραζαν παραπάνω.
Εκεί για να αλλάξει το μωρό μας προκειμένου να κάνω ένα μπάνιο και να ξεκουραστώ – λίγο…
Εκεί για να το ταΐσει -με λίγο φόβο και πολλή αγάπη- το αντλημένο γάλα… (ευτυχώς που υπάρχουν τα μπιμπερό της Philips Avent και μπορούμε να είμαστε ήσυχες!)
Πάντα εκεί για να χαϊδέψει το μωρό, εμένα και να πει «μπορείτε! το έχετε!»
Αν είμαι τυχερή; Ίσως να είμαι ΚΑΙ τυχερή.
Αν είναι σπάνιο; Νομίζω πως στις μέρες μας, ευτυχώς για όλους μας, όχι και τόσο…
Ο πραγματικά καλός παιδίατρος
«Όσο βάζεις το παιδί στο στήθος το γάλα θα παράγεται. Είναι καθαρά μηχανισμός αυτός, ορμονικός, υπάρχει σε κάθε γυναίκα και ενεργοποιείται μαζί με τον τοκετό. Συνέχισε να προσπαθείς».
Αυτά ήταν τα λόγια του παιδιάτρου μας, ενός εξαιρετικού ανθρώπου που τον ευχαριστώ πραγματικά που βρέθηκε στον δρόμο μας. Δεν χρειάστηκε ποτέ να του εξηγήσω πόσο σημαντικός ήταν για εμένα ο θηλασμός, δεν χρειάστηκε να αντικρούσω επιχειρήματα με έρευνες, δεν αμφέβαλλα ποτέ για τις προθέσεις του, δεν υπήρξε πρόβλημα που να μη μου έδωσε μια λύση. Ο παιδίατρος σε συνδυασμό με τον γυναικολόγο μου από τον πρώτο καιρό της εγκυμοσύνης μου, αλλά και με την μαία μου που στάθηκε δίπλα μου όλο εκείνο το διάστημα, με βοήθησαν να συνεχίσω την προσπάθειά μου χωρίς το άγχος του «δεν θα τα καταφέρω», «θα πάρει βάρος το παιδί μου;» και άλλα παρόμοια που δυστυχώς είχαν ακούσει άλλες μαμάδες που μοιράστηκαν μαζί μου την εμπειρία τους.
Οι άλλες μαμάδες
Όπως θα ξέρετε, υπάρχουν φορές που οι… άλλες μαμάδες δεν είναι καθόλου βοηθητικές – για την ακρίβεια το αντίθετο. Υπάρχουν επίσης μαμάδες που δεν υποστηρίζουν τον θηλασμό και ευτυχώς για μένα, στην δική μου περίπτωση, τόσο οι φίλες μαμάδες όσο και οι μαμάδες που αντάλλαζα απόψεις σε forums και groups, δεν με έδειξαν με το δάχτυλο, δεν με έκριναν, δεν μου έτριψαν στην μούρη τα δικά τους κατορθώματα για την πανεύκολη εμπειρία θηλασμού τους. Ίσα-ίσα, μοιράστηκαν μαζί μου τις παρόμοιες ιστορίες τους και τα δικά τους tips – πράγμα πολύ βοηθητικό για εμένα μιας και ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόμουν εκείνη τη στιγμή: την βιωματική συμβουλή. Ένα από τα σωτήρια tips ήταν το γεγονός ότι προμηθεύτηκα το ιδανικότερο θήλαστρο για την περίπτωσή μου. Για όσες νέες μαμάδες ενδιαφέρονται, ήταν το ηλεκτρικό θήλαστρο της Philips Avent. Η άνεση που μου προσέφερε σε συνδυασμό με το μαλακό μαξιλαράκι μασάζ που κατάφερε να διεγείρει απαλά τη ροή του γάλακτος ήταν από τις πιο χρήσιμες προτάσεις που μου έγιναν ποτέ.
Η πίστη ότι μπορώ να τα καταφέρω
Με αφορμή λοιπόν την Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού που οργανώνεται από την Παγκόσμια Συμμαχία Δράσης για τον Μητρικό Θηλασμό (WABA) και γιορτάζεται στην Ελλάδα την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας την δική μου πρόσφατη ιστορία γύρω από τον θηλασμό με στόχο να σας πω ότι αυτό που με βοήθησε πραγματικά ήταν τελικά ένα πράγμα: το υποστηρικτικό περιβάλλον. Το περιβάλλον που αποτέλεσε την βάση να πιστέψω στον εαυτό μου, στο σώμα μου, στην σχέση μου με το μωρό μου.
Το σλόγκαν της Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού για το 2019 είναι «Ενδυναμώνουμε τους Γονείς, Διευκολύνουμε τον Θηλασμό» και επιλέχθηκε προκειμένου να συμπεριλάβει όλες τις κατηγορίες γονέων του σημερινού κόσμου. Το να στοχεύσουμε στην υποστήριξη και των δύο γονέων ώστε να ενδυναμωθούν, αποκτά καθοριστική σημασία προκειμένου εκείνοι να επιτύχουν τους στόχους τους σε σχέση με τον θηλασμό.
Έτσι και η εταιρία Philips Avent θέλει να σας ενημερώσει και να σας ευαισθητοποιήσει για το γεγονός ότι «Ο θηλασμός είναι μία ομαδική προσπάθεια» και η βοήθεια και η υποστήριξη του συντρόφου σας, μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά στο ταξίδι του θηλασμού.
Όσο γράφω αυτή την ιστορία σκέφτομαι αν θα μπορούσα να τα είχα καταφέρει χωρίς την στήριξη από τον γυναικολόγο μου, τον σύντροφό μου, την μαία, τις φίλες μαμάδες, την κατανόηση από τον εργοδότη μου και τόσους ανθρώπους που πραγματικά τους ευχαριστώ απ’ την καρδιά μου που με βοήθησαν.
Μπορεί. Δεν μπορώ να το αποκλείσω.
Αλλά δεν είναι πραγματικά πολύ καλύτερα, πολύ πιο εύκολο για όλους μας και κυρίως για εμάς τις μαμάδες όταν έχουμε ουσιαστική υποστήριξη σε όλη αυτή τη διαδικασία; Όταν δεν είμαστε μια δυάδα, αλλά τριάδα – και άνω…
Ο θηλασμός (πρέπει να) αποτελεί συλλογική προσπάθεια.
Ας μη το ξεχνάμε αυτό!
Ας μοιραστούμε τις ιστορίες μας κι ας σταθούμε ο ένας πλάι στον άλλον.
Μόνο όλοι μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε!