Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος οροομάδας Β, παρόλο που δεν είναι τόσο συχνή, είναι απρόβλεπτη. Μπορεί να εξελιχθεί πάρα πολύ γρήγορα, ενώ υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να οδηγήσει σε θάνατο ή μακροχρόνια αναπηρία τον ασθενή, γεγονός που αποδεικνύει τη σπουδαιότητα του εμβολιασμού ως μέτρου πρόληψης.
Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος οφείλεται στον μηνιγγιτιδόκοκκο, ένα βακτήριο το οποίο εισέρχεται στον οργανισμό δια μέσου του ανώτερου αναπνευστικού και μπορεί ξαφνικά να προκαλέσει μηνιγγίτιδα (λοίμωξη του περιβλήματος του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού) ή σηψαιμία (λοίμωξη του αίματος).
Τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου ενδέχεται να παρερμηνευτούν ως συμπτώματα γρίπης όμως, η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο εντός 24 ωρών. Από αυτούς που επιβιώνουν, ένας στους πέντε εμφανίζουν σημαντικές σωματικές και νοητικές αναπηρίες, όπως νευρολογικά προβλήματα, απώλεια ακοής ακόμα και ακρωτηριασμό. Στη χώρα μας τα περισσότερα κρούσματα συμβαίνουν σε βρέφη και μικρά παιδιά κάτω των τεσσάρων ετών, αλλά μεγάλος αριθμός κρουσμάτων (περίπου 1 στα 3) αφορά εφήβους και νεαρούς ενήλικες, ηλικίας 10-24 ετών. Σχεδόν στην πλειονότητά τους τα περισσότερα κρούσματα που έχουμε στην χώρα μας οφείλονται στον μηνιγγιτιδόκοκκο τύπου Β ή οροομάδος Β (πάνω από 70% των κρουσμάτων).
Γιατί οι έφηβοι κινδυνεύουν από το νόσημα;
Κοινές καθημερινές συμπεριφορές των εφήβων τους βάζουν σε υψηλό κίνδυνο για τη μετάδοση του μηνιγγιτιδόκοκκου. Οι συμπεριφορές που αυξάνουν τον κίνδυνο περιλαμβάνουν τις ομαδικές συνθήκες διαβίωσης, το φιλί, τον συγχρωτισμό και τη χρήση κοινών αντικειμένων εστίασης. Επίσης, οι φορείς της νόσου (αυτοί που κουβαλούν στο στόμα τους το βακτήριο αλλά δεν νοσούν) είναι οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες. Συγκεκριμένα στην ηλικία των 19 ετών 1 στα 4 άτομα είναι φορέας του βακτηρίου.
Ειδικότερα για τους εφήβους, πέρα των παραπάνω επιπλοκών και της υψηλής θνητότητας, το νόσημα μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την καθημερινότητα τους. Πρόσφατη μελέτη σε αυτή την ηλικία έδειξε πώς φαινομενικά υγιείς έφηβοι που επιβίωσαν από το νόσημα, παρουσίαζαν μεγαλύτερα ποσοστά κούρασης, είχαν χαμηλότερη ποιότητα ζωής και χειρότερες επιδόσεις στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο σε σχέση με τους συνομήλικους τους.
Για τους παραπάνω λόγους, πολλά είναι πλέον και τα πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο (κυρίως σε Αγγλία και Η.Π.Α), που ζητούν μεταξύ των άλλων απαραίτητων εμβολίων και τον εμβολιασμό ενάντια στον μηνιγγιτιδόκοκκο ως υποχρεωτικό μέτρο πρόληψης .
Το εμβόλιο
Στην χώρα μας κυκλοφορούν δύο εμβόλια , που καλύπτουν τον μηνιγγιτιδόκοκκο της οροομάδος Β και που έχουν πάρει έγκριση από τον ΕΟΦ.
Και για τα δύο αυτά εμβόλια έχει αποδειχτεί μέσα από μελέτες και κλινικές δοκιμές ότι διαθέτουν ασφάλεια και ανοσογονικότητα. To νεότερο εμβόλιο επί του παρόντος συστήνεται για παιδιά ηλικίας 10 ετών και πάνω.
Το παλιότερο εμβόλιο πωλείται στα φαρμακεία 104,39 ευρώ και το νεότερο 90,74 ευρώ.
Κανένα από τα δύο δεν αποζημιώνεται από την πολιτεία εκτός από τις ομάδες αυξημένου κινδύνου.
Η Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, στην οποία προεδρεύω, είχε στείλει επανειλημμένα επιστολές στον απελθόντα Υπουργό Υγείας, ζητώντας να εντάξει το εμβόλιο για τις ομάδες παιδιών που έχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από μηνιγγίτιδα τύπου Β, όπως τα βρέφη κάτω του ενός έτους και οι έφηβοι. Είχαμε μεταξύ των άλλων προτείνει το εμβόλιο να αποζημιώνεται είτε ολικώς είτε εν μέρει, με προϋποθέσεις και κριτήρια οικογενειακής κατάστασης, αριθμού παιδιών κλπ, αλλά δυστυχώς ουδέποτε είχαμε πάρει απάντηση ή είχαμε πάρει μέρος σε μια συζήτηση που αφορούσε το θέμα αυτό με το Υπουργείο Υγείας.
Το θέμα με τον εμβολιασμό των παιδιών με το συγκεκριμένο εμβόλιο, δημιουργεί για την Ελληνική κοινωνία μια κατάφωρη αδικία παιδιών δύο ταχυτήτων. Αυτών που έχουν να πληρώσουν για να προστατεύσουν τα παιδιά τους, και αυτών που θέλουν να το κάνουν στα παιδιά τους αλλά αδυνατούν λόγω οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν. Όλα αυτά την στιγμή που οι παιδίατροι συνιστούν σε όλους τους γονείς να κάνουν το συγκεκριμένο εμβόλιο στα παιδιά τους.
Κων/νος Ι. Νταλούκας
Παιδίατρος
Πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής
