Και ποιος δεν θέλει το παιδί του να έχει περιέργεια για το κάθε τι; Να του αρέσει να μαθαίνει; Να αποκτά γνώσεις; Και να κάνει ερωτήσεις για τα πάντα; Λατρεύω αυτή την έμφυτη περιέργεια των παιδιών και ως καθηγήτρια έχω έναν λόγο παραπάνω να το θαυμάζω αυτό και να το επικροτώ. Ωστόσο, τα μικρά παιδιά έχουν την τάση να μας βομβαρδίζουν με αμέτρητα “γιατί;” τις στιγμές που είμαστε συγκεντρωμένοι σε κάτι άλλο, και κυρίως όταν “πήζουμε” στη δουλειά και δεν προλαβαίνουμε να αρθρώσουμε λέξη.
Από τη μία, θέλω να απαντάω στο παιδί μου όταν μου κάνει συνεχόμενες ερωτήσεις και να μην το αποθαρρύνω, αλλά από την άλλη δεν έχω πάντα τον χρόνο να του απαντήσω εμπεριστατωμένα και με τρόπο που θα καταλάβει. Σε κάτι τέτοιες στιγμές, ακολουθώ τις συμβουλές της Μοντεσσόρι και η αλήθεια είναι ότι κάνουν δουλειά.
Για να μην αφήνετε αναπάντητες τις ερωτήσεις του παιδιού σας, επιλέξτε έναν “ουδέτερο” χρόνο που θα μπορείτε να καθίσετε μαζί του και να συζητήσετε ό,τι θέλει χωρίς να είστε αγχωμένη και να απαντάτε μηχανικά στο παιδί, ή χωρίς να εκνευριστείτε αποθαρρύνοντάς το.
2. “Γιατί”;
Μια από τις πιο αποτελεσματικές απαντήσεις στο “γιατί;” είναι στην πραγματικότητα, ρωτώντας “γιατί;”
Ακολουθεί ένα παράδειγμα:
Παιδί: “Γιατί τα πουλιά τρώνε μούρα;”
Γονιός: “Γιατί άραγε τα πουλιά τρώνε μούρα;”
Παιδί: “Μάλλον επειδή είναι νόστιμα”.
Μερικές φορές ένα παιδί ρωτά “γιατί;” απλά επειδή θέλει να μιλήσει για κάτι ή να αναπτύξει τη δική του θεωρία γύρω από ένα θέμα. Η ερώτηση σε μια ερώτηση δίνει στο παιδί σας την ευκαιρία να δοκιμάσει μια εξήγηση και βοηθά στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης.
Άλλο ένα παράδειγμα όπου μπορείτε να δώσετε τη δική σας εξήγηση επίσης.
Παιδί: “Γιατί οι καμηλοπαρδάλεις είναι τόσο ψηλές;”
Γονιός: “Γιατί, άραγε, οι καμηλοπαρδάλεις είναι τόσο ψηλές;”
Παιδί: “Μάλλον έτσι μπορούν να κερδίσουν στο μπάσκετ.”
Γονιός: “Χμμ. Σίγουρα το ύψος τις βοηθά να φτάσουν τα φύλλα στα ψηλά στα δέντρα γιατί οι καμηλοπαρδάλεις αγαπούν να τρώνε φύλλα.
3. “Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση. Θα τη σημειώσω, έτσι ώστε να μπορούμε να τη σκεφτούμε λίγο αργότερα”.
Εάν το παιδί σας είναι πραγματικά περίεργο για κάτι, αλλά δεν έχετε έτοιμη την απάντηση ή δεν έχετε χρόνο να εξηγήσετε οτιδήποτε εκείνη τη στιγμή, σημειώστε την ερώτηση. Ακόμη και τα μικρά παιδιά που δεν μπορούν να διαβάσουν ή να γράψουν ξέρουν ότι όταν σημειώνετε κάτι είναι σημαντικό για εσάς. Απλά φροντίστε να μην ξεχάσετε να του απαντήσετε μόλις βρείτε τον χρόνο ή την κατάλληλη απάντηση.
5. “Πω πω είναι ένα καταπληκτικό ποδήλατο. Θυμάσαι πόσο ωραία είχαμε περάσει με τα ποδήλατά μας το περασμένο Σαββατοκύριακο;”
Τα μικρά παιδιά εξακολουθούν να εξασκούν τη δεξιότητα της συνομιλίας και η περιέργεια τους τα βοηθά να μάθουν. Όταν το παιδί σας ρωτάει: “Γιατί είναι το ποδήλατό μου κόκκινο;” ίσως πραγματικά να σας προσκαλεί να συζητήσετε για το ποδήλατό του.
Εάν το παιδί σας θέτει μια ερώτηση που δεν φαίνεται να είναι μια πραγματική ερώτηση, προσπαθήστε να την ερμηνεύσετε ως αφορμή για την αρχή μιας συζήτησης.
ότι ζητάς την προσοχή μου τώρα που δουλεύω στον υπολογιστή και ξέρω ότι είναι δύσκολο για σένα”.
Αυτή η σύντομη επιβεβαίωση δεν θα απογοητεύσει το παιδί που βιάζεται να πάρει μια απάντηση τώρα. Ακόμη και αν δεν ικανοποιηθεί από την αναμονή, τουλάχιστον θα γνωρίζει ότι ξέρετε πώς αισθάνεται.
Δοκιμάστε να πείτε κάτι σαν:
“Καταλαβαίνω ότι απαιτείς την προσοχή μου τώρα που δουλεύω στον υπολογιστή και ξέρω ότι είναι δύσκολο για σένα. Ας κάνουμε ένα διάλειμμα με μια αγκαλιά και μπορούμε να μιλήσουμε για αυτό που θες μόλις τελειώσω”.
Ναι, παραδέχομαι ότι μερικές φορές τα συνεχόμενα “γιατί;” είναι πολύ κουραστικά. Αλλά την ίδια στιγμή, ελπίζω να μην σταματήσουν ποτέ να βουίζουν στα αυτιά μου. Θέλω το παιδί μου να διατηρήσει την αίσθηση του θαύματος και της περιέργειας για τον κόσμο. Θέλω να ρωτάει “γιατί;” αντί να δέχεται άκριτα τον τρόπο με τον οποίο είναι τα πράγματα. Ξέρω ότι πρέπει να προσέξω να μην καταπνίξω αυτή την περιέργειά του όταν αισθάνομαι ότι πνίγομαι από τις υποχρεώσεις.
Κάθε φορά που το παιδί σας ρωτάει “γιατί;” προσπαθείστε να σκεφτείτε το λόγο που το κάνει τη δεδομένη στιγμή. Γνωρίζοντας αν είναι περιέργεια, αναζήτηση προσοχής ή απλώς μια προσπάθεια να συνομιλήσει μαζί σας, θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε πώς να ανταποκριθείτε σωστά ανά περίπτωση.
Απόδοση Έλενα Θάνου από mother.ly
