Αν δεν βάλεις εσύ τα όριά σου δεν θα μπορέσεις να βάλεις όρια και στα παιδιά σου.
Είναι αυτό που λέμε πολλές φορές προς τους άλλους «φτάνει πια, έχω κι εγώ τα όρια μου, ή «έχω φτάσει στα όρια μου». Αλήθεια, έχεις ποτέ πει, έχεις ποτέ διευκρινίσει, έχεις ποτέ θέσει τα δικά σου όρια;
Μάλλον όχι για να φτάνεις στο σημείο να μην αντέχεις άλλο.
Είναι βασικό να θέτουμε πρώτα τα όρια του εαυτού μας.
Να κάνουμε ξεκάθαρο μέχρι που δεχόμαστε ιδιότροπες συμπεριφορές, που τελειώνει η ευγένεια και το «ας μην μιλήσω για να μην γίνουν τα πράγματα χειρότερα». Μέχρι που ανεχόμαστε απαιτήσεις που αγγίζουν το παράλογο.
Το «ας δώσω τόπο στην οργή», δεν είναι πάντα η λύση.
Καλλιεργεί τον σπόρο σε ένα χωράφι ανοχής και αυτός θεριεύει γίνεται δέντρο και μετά δάσος. Ένα δέντρο μπορείς να το κλαδεύεις, ένα δάσος όχι.
Μην επιτρέπετε λοιπόν την ασυδοσία συμπεριφορών σε βάρος σας.
Δώστε στους γύρω σας να καταλάβουν ότι πληγώνεστε όταν δεν σας μιλούν καλά. Πείτε τους τα θέλω σας. Να τα ξέρουν. Ζητήστε τον χρόνο σας για τον εαυτό σας. Δεν περιστρέφεται το σύμπαν μόνο γύρω απ’ τα παιδιά σας, τον άντρα σας, την γυναίκα σας, τους γονείς σας.
Είστε και ‘σεις εδώ. Θέλετε και σεις φροντίδα και αγάπη.
Δεν υπάρχετε μόνο για να εξυπηρετείτε τις ανάγκες άλλων.
Τοποθετηθείτε σωστά, ειλικρινά, με τέτοιο τρόπο ώστε οι γύρω σας να κάνουν ένα βήμα πίσω και να σκεφτούν και τα δικά σας θέλω, τις δικές σας ανάγκες.
Όταν όλα αυτά είναι πια ξεκάθαρα, τότε θα είναι πιο εύκολο να θέσετε όρια και στα παιδιά σας.
Τι επιτρέπεται και τι όχι είναι ένα θέμα πολλών παραγόντων. Η κάθε σχέση είναι διαφορετική, η κάθε οικογένεια ξεχωριστή το κάθε παιδί πλασμένο από διαφορετικό «υλικό».
Έχουν, όμως, όλα ένα κοινό στοιχείο. Έναν κοινό παρανομαστή. Την αγάπη.
Αγαπώ σημαίνει πολλά. Σημαίνει… όλα. Σ’ αυτό το «όλα», περικλείονται και τα όρια. Και τα όρια πρέπει να είναι ξεκάθαρα και κατανοητά στα παιδιά.
Αρχής γενομένης από την βρεφική ηλικία.
Μα θα αναρωτιέστε «όρια στα βρέφη; πως γίνεται αυτό;»
Ξεκινώντας από το πρόγραμμα που βάζουμε σε ένα μικρό μωρό. Η ώρα που θα φάει, η ώρα που θα παίξει, η ώρα που θα κάνει το μπάνιο του. Αυτή η «Αγία Ρουτίνα» που βοηθά στην ηρεμία και στην κατανόηση ότι υπάρχει ένα γλυκό σύστημα μέσα στο οποίο κινούμαστε που δεν προκαλεί αναστάτωση στην ανάπτυξη του βρέφους και βοηθά και μας να μην πελαγώνουμε.
Όταν λοιπόν υπάρξει μια τάξη θα κατακτήσουμε λίγη γαλήνη μέσα απ’ όλες αυτές τις δυσκολίες που έχει το μεγάλωμα ενός παιδιού και στην πορεία δεν θα είναι τόσο δύσκολο να διδάξουμε τα όρια. Όχι να τα επιβάλουμε. Να τα διδάξουμε.
Το βρεφάκι μας έχει ήδη μεγαλώσει μέσα σε ένα ήρεμο περιβάλλον επειδή το πρόγραμμα της ρουτίνας του, λειτούργησε ως όριο. Για φανταστείτε το μωρό σας, την μια μέρα να κοιμάται στις οκτώ το βράδυ, την άλλη μέρα στις έντεκα και την επόμενη τα μεσάνυχτα. Για φανταστείτε ένα παιδί της τρίτης δημοτικού το ένα βράδυ να κοιμάται στις εννιά, το άλλο βράδυ στις έντεκα και το επόμενο μετά τα μεσάνυχτα. Νομίζω ότι μπορέσουμε να δούμε τον συσχετισμό.
Ένα πρόγραμμα αυτόματα μας οδηγεί πολλές φορές και στα όρια που χρειάζονται τα παιδιά.
Και όταν αντιληφθούμε ότι είμαστε γονείς και όχι οι κολλητοί των παιδιών μας τότε τα όρια στην συμπεριφορά των μικρών μας θα τεθούν ευκολότερα. Τετριμμένα πράγματα. Ευγένεια, σεβασμός, κατανόηση, συγγνώμη. Λέξεις κλισέ. Αν όμως εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε θέσει αυτούς τους «κανόνες» στη μεταξύ μας σχέση, πώς περιμένουμε να το κάνουν τα παιδιά;
Συνήθως οι γονείς έχουμε μια σύγχυση σχετικά με τις κόκκινες γραμμές που πρέπει να θέσουμε. Με τα STOP που πρέπει να πούμε. Τα όρια, όμως, που πρέπει όλοι να έχουμε σαν οικογένεια και ο καθένας χωριστά, πρέπει να έχουν κόκκινες γραμμές. Ζωγραφίστε αυτές τις κόκκινες γραμμές με αγάπη και μην σας τρομάζουν. Τα όρια, είναι πάντα φτιαγμένα από αγάπη. Η ασυδοσία πάλι, όχι. Μην αφεθείτε στο «άστο δεν πειράζει». Πειράζει. Κι αν όχι τώρα, αργότερα…
Γράφει η Τζώρτζια Βρεττού
