Υπάρχουν φορές που όλοι μας έχουμε πει: «αυτό θέλω να το ζήσω», «δεν πρέπει να το χάσω με τίποτα», ή «τέτοιες ευκαιρίες δίνονται μόνο μια φορά».
Η έκθεση «Δρόμοι της Αραβίας. Αρχαιολογικοί Θησαυροί από την Σαουδική Αραβία» που έκανε τον γύρο του κόσμου κι έφτασε στην Αθήνα, είναι σίγουρα μια από αυτές τις φορές.
Η έκθεση η οποία αποκαλύπτει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα και την ιστορία της Αραβικής Χερσονήσου από τους προϊστορικούς χρόνους έως και τον 20ό αιώνα, εγκαινιάστηκε πρώτη φορά στο Λούβρο το 2010 και έκτοτε έχει ταξιδέψει σε τρεις ηπείρους με παρουσία σε πολλές πόλεις, όπως η Ρώμη, το Βερολίνο, η Βαρκελώνη, η Αγία Πετρούπολη, η Ουάσινγκτον, η Πενσυλβανία, το Κάνσας, το Χιούστον, το Σαν Φρανσίσκο, το Πεκίνο, η Σεούλ, το Τόκυο και το Άμπου Ντάμπι.
Η «στάση» της στο Μουσείο Μπενάκη (16ος σταθμός) σηματοδοτεί την πρώτη παρουσίασή της στην νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Γιατί, όμως, αξίζει να την επισκεφτείς με τα παιδιά σου;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι, αλλά ας εστιάσουμε στους 5 πιο σημαντικούς:
1. Για τα περισσότερα από 300 εκθέματα
Η πολιτισμική εξέλιξη της Αραβίας από την προϊστορική εποχή ως και τον 20ο αιώνα προβάλλεται μέσα από τα ευρήματα τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με προϊστορικές μετακινήσεις, εμπορικές διαδρομές που συνέδεαν τη χερσόνησο με τη Μεσόγειο, τη Μεσοποταμία και γενικότερα την Ασία, καθώς και τις προσκυνηματικές οδούς που αναπτύχθηκαν από τον 7ο αιώνα μ.Χ. και οδηγούσαν στη Μέκκα. Η γεωγραφική εγγύτητα του ελληνορωμαϊκού κόσμου με την Αραβική Χερσόνησο και ο πολιτισμικός πλουραλισμός μεταξύ των δύο περιοχών διαφαίνεται μέσω πληθώρας αντικειμένων εμπνευσμένων από τις τέχνες της αρχαιότητας, που είτε μεταφέρθηκαν με τα καραβάνια είτε παρήχθησαν τοπικά.
Η έκθεση ξεκινάει με τις σημαντικότερες προϊστορικές θέσεις, συνεχίζει με τους αρχαίους πολιτισμούς και συνεχίζει με αυτούς της ύστερης αρχαιότητας, έως την έλευση του Ισλάμ και την ισλαμική περίοδο καταλήγοντας στην ενοποίηση της Σαουδικής Αραβίας.
Αγάλματα μεγάλων διαστάσεων, χρυσά κτερίσματα, προσωπικά είδη στολισμού, νομίσματα, ιερά υφάσματα, η «θύρα της Κάαβας», επιτύμβιες στήλες και πολύτιμες θρησκευτικές προσφορές αποτελούν ορισμένα από τα αντικείμενα της έκθεσης που καταφέρνουν να γνωρίσουν σε όλους μας την ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά της χερσονήσου.
Μέσα από περισσότερα από 300 αντικείμενα αναδεικνύεται ένα διαφορετικό πρόσωπο της αραβικής χερσονήσου, γράφοντας, ίσως για πρώτη φορά, την ιστορία του προϊσλαμικού παρελθόντος του βασιλείου.
2. Για το «ταξίδι» σε μια χώρα που δύσκολα θα επισκεφτούμε
Με φόντο την έρημο, με μια μαγική μουσική υπόκρουση και τις εικόνες από αυτόν τον -μυστηριώδη θα λέγαμε- κόσμο, νιώθεις σαν να «ταξιδεύεις» πραγματικά πίσω στο χρόνο. Από την πρώτη στιγμή που μπαίνεις στο χώρο της έκθεσης, η ατμόσφαιρα σε συνεπαίρνει και ακολουθείς μαγεμένος τη «διαδρομή».
Η έκθεση είναι σχεδιασμένη και δομημένη με τέτοιο τρόπο που σε μεταφέρει αυτόματα σε μια άλλη διάσταση. Αυτό που ενθουσίασε κι εμάς αλλά και τα παιδιά, ήταν μια ολιγόλεπτη ταινία που προβάλλεται σε μια από τις αίθουσες της έκθεσης με τίτλο: «Το καραβάνι». Εκεί, «διασχίσαμε» με τα μάτια μας την έρημο και είδαμε τις καμήλες να μεταφέρουν αρώματα, μπαχαρικά και πολύτιμους λίθους.
3. Γιατί ανατρέπονται όσα πιστεύαμε ως τώρα
Η αλήθεια είναι πως, όταν ακούς για μια έκθεση με θέμα τον αραβικό κόσμο, μέσα σου αναρωτιέσαι: τι σημαντικό υπάρχει στην ιστορία της Αραβίας που πρέπει να μάθω εγώ και τα παιδιά;
Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε πως η Αραβία δεν έχει να επιδείξει τίποτε όσον αφορά το παρελθόν της, πως είναι απλά μια αχανής έκταση όπου ζούσαν νομαδικοί λαοί χωρίς ιδιαίτερο σχέδιο και αξιόλογο πολιτισμό.
Κι όμως, όλα αυτά, ανατρέπονται από το πρώτο κιόλας λεπτό της έκθεσης.
Στην είσοδο, μας υποδέχονται γραμμένα στον τοίχο τα παρακάτω λόγια:
“Λίγες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων χρόνων έχουν μεταβάλει τις αντιλήψεις μας για μια περιοχή σε τέτοιο βαθμό, όσο τα αντικείμενα που εκτίθενται σε αυτή την έκθεση...”
Από τη δεκαετία του ’60 κι έπειτα, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως θησαυρούς που αποκαλύπτουν τον πολυδιάστατο και πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της Αραβίας από την προϊστορική εποχή μέχρι και τον 20ό αιώνα.
Δεν πρόκειται για μια έκθεση που οι γονείς θα ξέρουν τις περισσότερες από τις πληροφορίες και θα εξηγούν βαριεστημένα στα παιδιά όλα όσα βλέπουν. Μιλάμε για μια μοναδική εμπειρία που μαζί γονείς και παιδιά ανακαλύπτουμε έναν άγνωστο κόσμο. Μια έκθεση με εκπαιδευτικό χαρακτήρα που δεν πρέπει κανείς να χάσει.
4. Για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Στα ίχνη των καραβανιών»
Το μοναδικό αυτό «βιωματικό μάθημα ιστορίας» ήρθε να συμπληρώσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Στα ίχνη των καραβανιών» που πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της έκθεσης για σχολικές ομάδες (Ε’ Δημοτικού – Γ’ Λυκείου), αλλά και για τις οικογένειες με παιδιά ηλικίας 10+. Ένα πρόγραμμα με εκπαιδευτικό και διασκεδαστικό συνάμα χαρακτήρα που ήταν κι αυτό που απόλαυσαν περισσότερο απ’ όλα τα παιδιά. Ποιο παιδί δεν θα ενθουσιαζόταν αν είχε την ευκαιρία με εφόδια ένα χάρτη και μια πυξίδα στο χέρι να εξερευνήσει τους δρόμους των εμπόρων και των προσκυνητών, ανακαλύπτοντας θησαυρούς από την προϊστορία μέχρι και την σύγχρονη εποχή; Τα παιδιά ξετρελάθηκαν πραγματικά και για όλη την υπόλοιπη ημέρα, μας ανέλυαν όσα έμαθαν.