Ως ψυχολόγος, δουλεύω με πολλούς γονείς οι οποίοι έρχονται με σκοπό να αλλάξουν κάποιο χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς των παιδιών τους, όπως η γκρίνια, οι κρίσεις θυμού, η επιθετικότητα ή τα πείσματα.
Είναι δελεαστικό για μας τους γονείς να ψάχνουμε τι κάνουν λάθος τα παιδιά μας και να δίνουμε τη λύση διορθώνοντάς το, όμως αυτή η προσέγγιση αγνοεί μία θεμελιώδη αρχή των αλλαγών στις σχέσεις.
Μου αρέσει να βλέπω τις σχέσεις σαν χορό. Αν ο ένας αλλάξει τα βήματά του στον χορό, τότε και ο άλλος πρέπει να αλλάξει τα δικά του. Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα με τα παιδιά μας.
Θυμηθείτε λοιπόν ότι εσείς είστε το εργαλείο της αλλαγής στη σχέση σας με τα παιδιά σας (ή οποιονδήποτε άλλο). Αν θέλετε κάποιος να αλλάξει, αρχίστε αλλάζοντας τον εαυτό σας. Για παράδειγμα, συχνά νιώθουμε ότι τα παιδιά μας δε μας ακούνε. Φαίνεται ότι πρέπει να τους πούμε τα ίδια ξανά και ξανά και μερικές φορές καταφεύγουμε στις φωνές για να τραβήξουμε την προσοχή τους. Οι φωνές δείχνουν να φέρνουν αποτέλεσμα, οπότε γίνονται πάγια στρατηγική μας.
Μέσα μας ίσως λέμε: «Δε θα χρειαζόταν να φωνάζω αν με ακούγανε». Όμως αυτή η οπτική γωνία αγνοεί τον ρόλο που παίζουμε εμείς σε αυτή τη δυναμική. Σκεφτείτε ότι μπορεί να είμαστε εμείς που άθελά μας οδηγούμε τα παιδιά μας να μας αγνοούν ώσπου να τους βάλουμε τις φωνές.
Πώς; Eπαναλαμβάνοντας το ίδιο αίτημα συνεχώς, δίνουμε στα παιδιά μας το μήνυμα ότι μπορούν να μας αγνοούν μέχρι να παραιτηθούμε («Τελικά να δεις που δεν τα εννοούσε») ή μέχρι να βάλουμε τις φωνές («Τώρα το εννοεί πραγματικά»). Σε αυτή την περίπτωση, η απάντηση είναι να σταματήσουμε να επαναλαμβανόμαστε.
Τι να κάνουμε λοιπόν;
ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ΑΥΤΟ: Σκεφτείτε κάποιο χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του παιδιού σας που θα θέλατε να αλλάξει. Τώρα μετακινήστε την προσοχή σας στον δικό σας ρόλο και ρωτήστε τον εαυτό σας: Ποια είναι η δική μου συμμετοχή σε αυτή την κατάσταση/συμπεριφορά/αντίδραση;
Θέλετε να σταματήσουν να σας διακόπτουν; Ρωτήστε τον εαυτό σας: Σταματάω αυτό που κάνω για να εστιάσω σε αυτό που μου ζητάνε όταν με διακόπτουν; (Δηλαδή, η προσπάθειά τους να με διακόψουν έχει αποτέλεσμα;)
Θέλετε να σταματήσουν να δοκιμάζουν τις αντοχές σας ή να σταματήσουν να παραβιάζουν τους κανόνες; Ρωτήστε τον εαυτό σας: Είμαι συνεπής στο να θέτω όρια και να φροντίζω στην τήρησή τους;
Θέλετε να σταματήσουν να γκρινιάζουν ή φωνάζουν; Ρωτήστε τον εαυτό σας: Συνεχίζω τη συζήτηση όταν γκρινιάζουν ή αντιμιλούν; Αν η απάντηση είναι ναι, η συμπεριφορά σας στέλνει το σιωπηρό μήνυμα ότι η γκρίνια ή οι φωνές είναι αποδεκτός τρόπος επικοινωνίας.
Από τη στιγμή που αναγνωρίσετε το δικό σας μερίδιο στην προβληματική συμπεριφορά, εστιάστε την προσπάθεια και την προσοχή σας στο πώς θα αλλάξετε τη δική σας αντίδραση προς τα παιδιά για αυτό το ζήτημα. Αν παραμείνετε συνεπείς, ήρεμοι και σταθεροί (αλλά χωρίς να προσπαθείτε να επιβληθείτε) καθώς τηρείτε τη νέα σας στάση, θα αλλάξει και η συμπεριφορά των παιδιών σας.
Δρ Έρικα Ράισερ, “Τί κάνουν οι καλοί γονείς;”
