Φαίνεται πως η τοπική κοινωνία του Βατόλακκου δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί την εκπαιδευτική “επανάσταση” που έφεραν στο δημοτικό σχολείο της περιοχής οι δυο νεαρές δασκάλες. Μετά τις πρόσφατες καταγγελίες του συλλόγου εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας του νομού Χανίων για τον κίνδυνο “λουκέτου” αφού το σχολείο έχει μείνει με μόλις πέντε παιδιά.
Ποιος φοβάται το σχολείο-πρότυπο;
Μοιάζει πολύ με το σχολείο που όλοι θα θέλαμε να πηγαίνουν τα παιδιά μας. Ενα δημόσιο σχολείο με ευτυχισμένους μαθητές, που μαθαίνουν τα πάντα εκεί και δεν χρειάζεται να διαβάσουν στο σπίτι. Ενα σχολείο που εκτός από γνώση προσφέρει στα παιδιά πολλές εμπειρίες. Αν ήταν κάπου στην Ευρώπη, θα το ζηλεύαμε. Κι όμως, εδώ, κινδυνεύει να κλείσει αφού κάποιοι γονείς το αντιμετώπισαν με δυσπιστία.
Ο Βατόλακκος είναι ένα χωριό περίπου 600 κατοίκων, λίγο έξω από τα Χανιά. Εκεί βρέθηκαν τα τελευταία χρόνια δυο δασκάλες νέες, αλλά εφοδιασμένες με απέραντη αγάπη για τη δουλειά τους και για τα παιδιά.
Διάλεξαν να εργαστούν μόνιμα εκεί και να δημιουργήσουν ένα σχολείο της φύσης, των τεχνών, της τεχνολογίας και της αλληλεγγύης. «Ενα σχολείο όπως ονειρευόμαστε τον κόσμο μας», όπως λένε οι ίδιες, αλλά και τα παιδιά.
Χωρίς να παρεκκλίνουν από το αναλυτικό πρόγραμμα, η Φωτεινή Δημοπούλου και η Ελένη Ζαχαριάδη κατάφεραν να ολοκληρώνουν τη μελέτη των 17 παιδιών εντός του σχολικού ωραρίου και του ολοήμερου, ώστε μετά τις 4 μ.μ. να έχουν ελεύθερο και δημιουργικό χρόνο με τους γονείς τους.
«Σταματήσαμε στο σπίτι να διαβάζουμε για το σχολείο και διαβάζουμε πλέον λογοτεχνία ή παίζουμε», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Χάρης Καραγιάννης, πατέρας μαθήτριας της τρίτης τάξης. «Σε προηγούμενο σχολείο μάς έλεγαν πως έχει μαθησιακές δυσκολίες και άρνηση· στον Βατόλακκο βλέπουμε ένα παιδί που χαίρεται να πηγαίνει για μάθημα», συμπληρώνει ο ίδιος.
Δεν συμφωνούν όμως όλοι στο χωριό μαζί του. Κάποιοι είδαν περίεργα το γεγονός ότι τα παιδιά δεν είχαν διάβασμα για το σπίτι αλλά και συνολικά τη διαφορετική προσέγγιση της διδασκαλίας.
Μετα-διδασκαλικές ασχολίες
Οι δασκάλες συνένωσαν τις ώρες της ευέλικτης ζώνης και κάθε Παρασκευή επέκτειναν το γνωστικό πεδίο των παιδιών με μαθήματα φωτογραφίας και κινηματογράφου, μουσικής, αστρονομίας και ρομποτικής, με ημέρες φιλαναγνωσίας και επαφής με τις φυσικές επιστήμες.
Οργάνωσαν βάψιμο και επισκευές στο κτίριο, ενώ τα παιδιά έβγαλαν τη δική τους σχολική εφημερίδα και έφτιαξαν τον δικό τους λαχανόκηπο.
Κάλεσαν τους γονείς να μιλήσουν για τα επαγγέλματά τους ή απλά να διαβάσουν ο καθένας από ένα παραμύθι σε όλα τα παιδιά. Το σχολείο άνοιξε ακόμα και Κυριακές για προβολές ταινιών για όλο το χωριό.
Κυρίως, όμως, οι δασκάλες μετέφεραν στα παιδιά τις αρχές της αλληλεγγύης, της συνεννόησης και της δημοκρατίας.
Κάθε Παρασκευή τα παιδιά φτιάχνουν όλα μαζί το πρωινό τους και συνέρχονται στο Συμβούλιο του Σχολείου, στο οποίο ακούν, συζητούν και βγάζουν ομόφωνες αποφάσεις για διάφορα θέματα στη λειτουργία του σχολείου.
Τα παιδιά έμαθαν να λειτουργούν σαν μία παρέα, να συνυπάρχουν, να στηρίζουν τους φίλους τους στις δυσκολίες, να σέβονται τις ιδιαιτερότητες και τη μοναδικότητα του άλλου δίπλα τους και να νιώθουν πως είναι όλοι σημαντικοί.
Ωστόσο, τις αλλαγές δεν τις είδαν όλοι με καλό μάτι. Κάποιοι γονείς αντέδρασαν με καχυποψία και διάλεξαν να πάνε τα παιδιά τους σε άλλο σχολείο.
Κάποιες οικογένειες ζήτησαν μετεγγραφή σε άλλο σχολείο, ενώ, μαζί με τα παιδιά που αποφοίτησαν για το Γυμνάσιο, η δυναμικότητα του σχολείου μειώθηκε από τα 17 στα πέντε παιδιά και, φέτος, η μία από τις δύο δασκάλες αποσπάστηκε σε άλλη θέση.
Με μόνο πέντε παιδιά, το σχολείο του Βατόλακκου είναι πολύ πιθανόν του χρόνου να μην υπάρχει.
«Είναι λυπηρό»
Θέση για το ζήτημα παίρνει και ο περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης Κρήτης Γιώργος Τερζάκης με βάση όσα προκύπτουν από το ρεπορτάζ: «Είναι λυπηρό, εφόσον οι εκπαιδευτικοί δίνουν την ψυχή τους και κάνουν τόσο πρωτοποριακά πράγματα για τα παιδιά, οι γονείς να τα εισπράττουν αρνητικά».
Τονίζει, όμως, και αυτός πως με πέντε παιδιά δύσκολα θα διατηρηθεί και του χρόνου το σχολείο, ακόμα και ως μονοθέσιο.
Από την άλλη οι γονείς που έχουν ακόμα τα παιδιά τους στο σχολείο σε επιστολή τους γράφουν: «Είμαστε χαρούμενοι γιατί τα παιδιά μας λαχταρούν κάθε πρωί να πάνε στο σχολείο και γιατί ξέρουμε ότι, εκτός του ότι μαθαίνουν γράμματα, γίνονται άνθρωποι που σέβονται τους άλλους γύρω τους και αγαπάνε τον εαυτό τους».
«Το σχολείο μου είναι το πιο όμορφο σχολείο του κόσμου. Τον τελευταίο καιρό νιώθω λυπημένη. Κάποιοι φίλοι μου έχουν φύγει από το σχολείο μου και δεν καταλαβαίνω γιατί. Θέλω να πηγαίνω στο σχολείο αυτό μέχρι να μεγαλώσω», γράφει στην ίδια επιστολή μια μαθήτρια της τρίτης τάξης.
