Όπως όλα τα παιδιά του κόσμου, (κάποιες φορές) το παιδί σου φωνάζει, χτυπιέται και ρίχνει αντικείμενα παντού γύρω του κτλ. επειδή κάτι θέλει και δεν γίνεται ή δεν του το δίνεις.
Και σ´εσένα, όπως όλες οι μαμάδες ή οι μπαμπάδες του κόσμου, σε αυτές τις περιπτώσεις σίγουρα έχει τύχει να λες στο παιδί σου:
“Σταμάτα τώρα, σιγά τι έχεις πάθει και κάνεις έτσι; Θα πάμε στο πάρκο αύριο, βρέχει τώρα, δεν το βλέπεις”;
Και ίσως και αυτό :
“Εάν συνεχίσεις όμως έτσι, ούτε αύριο θα πάμε” .
Και ενώ βεβαίως δεν πρόκειται να το κάνεις, θα ήθελες πάρα πολύ να το βάλεις στο ντους και να του ρίξεις κρύο νερό για να κλείσει επιτέλους το στόμα του (για να το πούμε ευγενικά).
Και για κάποιο λόγο, δεν βοήθησε καθόλου η ανταπόκρισή σου, δηλαδή το “Σταμάτα τώρα, σιγά τι έχεις πάθει και κάνεις έτσι; Θα πάμε στο πάρκο αύριο, βρέχει τώρα, δεν το βλέπεις;”.
Τι εννοώ όταν λέω δεν βοήθησε;
Εννοώ ότι το παιδί συνέχισε ακόμα πιο έντονα να εκφράζει το θυμό του, δηλαδή να ουρλιάζει και να χτυπιέται.
Και εσύ να νευριάσεις περισσότερο και να χρειάζεσαι και εσύ κρύο ντους.
Και αυτό, όπως ξέρουμε, με μικρά παιδιά, γίνεται κάθε μέρα ή και κάθε λίγες ώρες.
Η ερώτηση τότε είναι πώς μπορούμε να ανταποκριθούμε διαφορετικά όταν το παιδί θυμώνει για να το βοηθήσουμε να διαχειριστεί καλύτερα το θυμό του και να είμαστε και εμείς οι γονείς (λίγο) πιο ζεν;
Μία ιδέα! Ας αλλάξουμε τους ρόλους.
Πάντα βοηθάει να αλλάζουμε τους ρόλους μας.
Ας δούμε ένα σενάριο.
Είσαι κουρασμένη, γυρνάς από τη δουλειά, έχεις να τακτοποιήσεις ρούχα, παιχνίδια (κτλ) και βεβαίως η κουζίνα θέλει μάζεμα, τα παιδιά τσακώνονται και η μικρή σου κλαίει γιατί μόλις έπεσε επειδή την έσπρωξε η αδελφή της. Περνάς 3 ώρες μέσα στο απόλυτο χάος και παρόλο που προσπαθείς να μείνεις ψύχραιμη και να εφαρμόζεις διάφορες τεχνικές, αισθάνεσαι κάπως απελπισμένη! Κάτι μου λέει ότι ξέρεις τι εννοώ!
Και κάπου γύρω στις 20:00, εμφανίζεται ο σύντροφος σου που γυρνάει από τη δουλειά και αυτός. Δεν φαίνεται να καταλαβαίνει αμέσως σε τι κατάσταση –φυσική, και ψυχολογική- βρίσκεσαι. Με άλλα λόγια, είσαι ένα μπαλόνι έτοιμο να σκάσει, και του λες δυνατά φωνάζοντας “Άργησες. Δεν μπορώ άλλο αυτή η κατάσταση, τσακώνονται και δεν έχω προλάβει ακόμα να μαγειρέψω και το σπίτι το είδες;”. Εδώ σταματάμε το χρόνο.
Υπάρχουν δύο κόσμοι (με ένα διαφορετικό χρώμα ο καθένας.)
Κόκκινη εκδοχή:
Ο σύντροφός σου απαντάει: “Έλα μη κάνεις έτσι, σιγά, σταμάτα τώρα, δεν είναι τόσο τραγικά τα πράγματα!”.
Υπενθυμίζω ότι είσαι πολύ θυμωμένη. Πώς θα αντιδράσεις στην πρώτη εκδοχή; Μάλλον θα σκεφτείς εάν θα του πετάξεις τα άπλυτα ρούχα που κρατάς στα χέρια ή εάν θα προτιμήσεις να πας μία βόλτα. Και συνήθως δεν θα κάνεις ούτε το ένα ούτε το άλλο και θα καταπιεστείς.
Μπλε εκδοχή (θετική στάση):
Ο σύντροφός σου απαντάει: “Πώπω, καταλαβαίνω, έχεις κουραστεί, είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση”.
Φφφφφφφφφφφφφφφφφφφ (Δεν αισθάνεσαι ότι λίγο το μπαλόνι ξεφουσκώνει;)
Δεν νιώθεις ήδη λιγάκι καλύτερα; Βεβαίως, δεν του το δείχνεις, είπαμε, είσαι πολύ θυμωμένη!
Αλλά σκέφτεσαι ‘’Wow! Ένας άλλος ενήλικας με καταλαβαίνει!!!’’
Kαι αυτό, από μόνο του, σε ηρεμεί. Η πίεση πέφτει.
Εμφανίστηκε το μαγικό ραβδί της ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗΣ.
Τι γίνεται εδώ και τι ‘’κόλπο’’ είναι αυτό; Θα μπορούσε να μας βοηθήσει για να διαχειριστούμε καλύτερα τον θυμό του παιδιού μας (και του συντρόφου μας!), να τον βοηθήσουμε κιόλας;
Τι είναι η ενσυναίσθηση;
Σύμφωνα με το λεξικό, η ενσυναίσθηση είναι η βιωματική εσωτερίκευση των συναισθημάτων του άλλου.
Είναι η ικανότητα να καταλάβουμε τα συναισθήματα κάποιου άλλου ανθρώπου, να ‘’μπούμε στα παπούτσια’’ του άλλου και έτσι να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στα συναισθήματα του.
Και δηλαδή; Πώς γίνεται;
3 βήματα
Βήμα 1: Η απαραίτητη προετοιμασία μας
Αλλάζουμε τρόπο σκέψης και ανταποκρινόμαστε με ένα πιο ζεν τρόπο στο θυμό του παιδιού:
Αναπνέουμε και παίρνουμε μία απόσταση (δύσκολο το ξέρω όταν μας χτυπάει ένα θυμωμένο παιδί).
Έχουμε στην άκρη του μυαλού μας ότι το μικρό μας παιδί δεν μπορεί να διαχειριστεί ακόμα σωστά τα συναισθήματα του επειδή το μυαλό του είναι ανώριμο και μη ολοκληρωμένο ακόμα.
Δεχόμαστε ότι το παιδί δεν αντιδράει με θυμό για να μας σπάσει τα νεύρα, ότι έχει δικαίωμα να εκφράσει θυμό και ότι είναι υγιής αντίδραση στην απογοήτευσή του. Εμένα μου άλλαξε τη ζωή το να ξέρω ότι ο θυμός είναι όπως το λέει η Isabelle Filiozat “στην υπηρεσία της ταυτότητας”, δηλαδή ότι με το θυμό το παιδί οριοθετεί τις αξίες του και την ακεραιότητά του.
Κατανοούμε ότι το παιδί έχει ανάγκη να ξέρει ότι μπορεί να εκφράσει ελεύθερα στους γονείς του όλα του τα συναισθήματα γιατί δεν μπορεί να το κάνει με άλλα άτομα τόσο εύκολα (ίσως σε κάποιο/α παππού/ γιαγιά ή πολύ κοντινό άτομο).
Βήμα 2: Καθρεφτίζουμε τα συναισθήματα
Μπαίνουμε στη θέση του παιδιού.
Βοηθάμε το παιδί να ”ξεφουσκώσει” δείχνοντας ότι καταλαβαίνουμε τον θυμό του ‘’Είσαι πολύ θυμωμένος μαζί μου, ήθελες πάρα πολύ να αγοράσουμε καραμέλες και σου φαίνεται άδικο που δεν θέλω να σου πάρω’’.
Απλώς του καθρεφτίζουμε τα συναισθήματα του, δεν κάνουμε κριτική, ούτε σχολιάζουμε ή επεμβαίνουμε.
Τότε νιώθει ότι τον αναγνωρίζουμε.
Προσοχή εδώ να μη πούμε τη λέξη “Αλλά”‘. Πχ: “Είσαι πολύ θυμωμένος μαζί μου, ήθελες πάρα πολύ να αγοράσουμε καραμέλες και σου φαίνεται άδικο που δεν θέλω να σου πάρω ΑΛΛΑ δεν είναι σωστό να φας τόσες καραμέλες.”
Το ΑΛΛΑ ακυρώνει την προσπάθεια μας!
Βήμα 3: Περιμένουμε
Είμαστε δίπλα του, περιμένουμε και δεν κρίνουμε την αντίδραση του. Τον αφήνουμε να κλαίει εάν θέλει. Ίσως του προτείνουμε μία άλλη δραστηριότητα.
Πολλές φορές το παιδί θα καταφέρει να ξεπεράσει το θυμό του εάν τον έχουμε πραγματικά ακούσει, θα μειωθεί η έντασή του. Επειδή κανονικά ένας θυμός που έχει ακουστεί διαρκεί μόνο λίγα λεπτά.
Και εάν συνεχίζει να κλαίει, να ουρλιάζει κτλ, είναι σημαντικό που το ακούσαμε, νιώθει ότι συνδεθήκαμε.
Και όπως όλα, θέλει χρόνο, μην περιμένουμε πάντα αποτελέσματα αμέσως.
Χρησιμοποιώ κάθε μέρα αυτό το μαγικό ραβδί και διαπιστώνω ότι προσπαθώντας πραγματικά να μπω στα παπούτσια του παιδιού μου, με βοηθάει τελικά να μείνω πιο ψύχραιμη.
Το διαβάσαμε στο positiveparents.gr
Διαβάστε επίσης:
Δεν θα σου κάνω τη “χάρη” να σε τιμωρήσω!
