Κάθε παιδί περνά περίπου τουλάχιστον 12 χρόνια στα θρανία. Κι όμως ύστερα από ατελείωτα βιβλία και κεφάλαια, εργασίες ή πειράματα σε εργαστήρια είναι ζήτημα αν ξέρουν βασικά πράγματα που έχουν να κάνουν με τη φύση, όπως να αντιδράσουν αν τα τσιμπήσει μια σφίγκα, ή να σβήσουν μια μικρή φωτιά ή το πιο απλό που δεν περιλαμβάνει κίνδυνο, να φυτέψουν ένα λουλούδι.
Οι καλοκαρινές διακοπές, είναι πάντα μια ευκαιρία για να φέρουμε τα παιδιά μας κοντά στη φύση, όμως κρατάνε πολύ λίγο και δεν προλαβαίνουμε να συμπυκνώσουμε όλη τη γνώση και την εμπειρία που προσφέρει η επαφή με αυτόν τον υπέροχο κόσμο σε λίγες μέρες. Από την άλλη η καθημερινότητα στην πόλη δεν μας επιτρέπει συχνά τέτοιες εξορμήσεις, ειδικά όταν τα Σαββατοκύριακα είναι κι αυτά γεμάτα από δραστηριότητες και υποχρεώσεις.
Αν και ζούμε σε μια χώρα με ήλιο και γενικά κλιματολογικές συνθήκες που ευνοούν την επαφή με τη φύση, σύμφωνα με έρευνες, το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους είναι περιορισμένο ενώ έχει εξοστρακιστεί ακόμα και από την προσχολική αγωγή, τη στιγμή μάλιστα που σε χώρες του Βορρά τα παιδιά παίζουν σε κατάφυτα πάρκα και πλατείες αψηφώντας το κρύο. Σε σχετική έρευνα, 39,4% των παιδαγωγών δήλωσαν πως τα παιδιά παίζουν στον εξωτερικό χώρο μέχρι 30΄ την ημέρα και το 47,5% για μέχρι μία ώρα την ημέρα αν και το 86,8% των εκπαιδευτικών πιστεύουν ότι θα έπρεπε οι μαθητές να παίζουν περισσότερη ώρα έξω.
Εκτός του βεβαρημένου ωραρίου και των πολλών υποχρεώσεων ένας ακόμα λόγος που τα παιδιά δεν έρχονται συχνά στη φύση είναι η υπερπροστατευτικότητα της ελληνικής οικογένειας που ξεκινά από το να μην λερωθεί το παιδί και να μην τρέξει και χτυπήσει μέχρι το να μην “αρρωστήσει” πιάνοντας με γυμνά χέρια το χώμα, όταν οι ανοσολόγοι ισχυρίζονται ότι η επαφή με το χώμα και τα φύλλα όχι μόνο δεν βλάπτει αλλά δυναμώνει το ανοσοποιητικό.
Το ιδανικό, λοιπόν, θα ήταν να μπορούσαμε να φέρνουμε τα παιδιά πιο συχνά σε επαφή με τις ομορφιές του δάσους, των λουλουδιών, του πράσινου, του καθαρού αέρα. Άλλωστε η επαφή με τη φύση φέρνει ευτυχία και «ανοίγει τη ψυχή» των παιδιών. Τα κάνει πιο ανέμελα και πιο χαρούμενα. Δεν είναι τυχαίο που μελέτες που συνέκριναν παιδιά κοντά στη φύση με αυτά της πόλης και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα πρώτα έχουν περισσότερη ενέργεια, χαρά και κέφι από τα υπόλοιπα.
Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τις έρευνες, τα παιδιά που περνούν χρόνο έξω στη φύση είναι:
Πιο χαρούμενα: Ο καθαρός αέρας και οι δραστηριότητες στη φύση μειώνουν τις πιθανότητες για κατάθλιψη.
Πιο ήρεμα: Το παιχνίδι και η βόλτα στη φύση καταπραΰνει τις αισθήσεις όλων των παιδιών. Ειδικά τα παιδιά με ΔΕΠΥ επωφελούνται ιδιαίτερα από την ηρεμία και τη γαλήνη που προσφέρει η φύση.
Πιο υγιή: Πολλά παιδιά που δεν έρχονται συχνά σε επαφή με τη φύση, έχουν μειωμένη Βιταμίνη D, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας.
Πιο δημιουργικά: Το παιχνίδι έξω στη φύση δεν έχει “κανόνες” και περιορισμούς. Είναι λιγότερο δομημένο σε σχέση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που παίζουν τα παιδιά στο σπίτι. Έτσι τα παιδιά παίζοντας ενεργητικά έξω στη φύση χρησιμοποιούν τη φαντασία τους ενώ παράλληλα ασκούν και το σώμα τους.
Λιγότερο αγχωμένα: Οι ήχοι, οι μυρωδιές και οι εικόνες που προσφέρει η φύση μειώνουν το άγχος και το στρες.
Πιο τολμηρά: Το σκαρφάλωμα, η ανάπτυξη της ταχύτητας με ένα ποδήλατο, το τρέξιμο και όλες οι προκλήσεις που μπορεί να δεχτεί ένα παιδί στη φύση, το κάνουν πιο τολμηρό.
Καλύτεροι μαθητές: Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που παίζουν έξω στη φύση έχουν συνήθως μεγαλύτερο εύρος συγκέντρωσης.
Μικρότερη πιθανότητα να γίνουν υπέρβαρα: Οι παιδίατροι προτείνουν τουλάχιστον μια ώρα την ημέρα παιχνίδι έξω στη φύση. Αυτό μπορεί να τα προστατεύσει από την παχυσαρκία και τον διαβήτη.
Με βάση τα παραπάνω λοιπόν, καλό θα ήταν οι γονείς να προσπαθήσουν να εντάξουν στο πρόγραμμά τους μικρές εξορμήσεις στη φύση έστω τα Σαββατοκύριακα. Όσο για τις καθημερινές, θα ήταν ιδανικό αν τα σχολεία έκαναν εντός της ημέρας ένα μάθημα σε εξωτερικό χώρο.
Αναζητήσαμε σχολεία που ενθαρρύνουν την επαφή του παιδιού με τη φύση και βρήκαμε ότι τα Εκπαιδευτήρια Καίσαρη είναι ένα από αυτά που έχει δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες που θα φέρουν τα παιδιά πιο κοντά στη Φύση, βοηθώντας τα να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους στο πιο ελεύθερο και αγνό περιβάλλον, το φυσικό.
Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε πολλές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στο κτήμα του σχολείου. Εκεί, καθισμένα σε κύκλο πάνω σε κορμούς δέντρων ξεκινούν τη δράση τους κουβεντιάζοντας και στη συνέχεια ζουν μια μεγάλη περιπέτεια. Κάτω από τη φυσική σκιά των δέντρων με τις μυρωδιές και τους ήχους του δάσους, τα παιδιά, εξοπλισμένα με μεγεθυντικούς φακούς, τσιμπίδες, πυξίδες κ.ά. βοηθήματα ανάλογα με την ηλικία τους, πραγματοποιούν projects, εξελίσσουν τα μαθήματα που κάνουν στο βιβλίο, μαζεύουν υλικό για τις εργασίες τους, πάντοτε με την επίβλεψη εκπαιδευτικών. Κυρίως, όμως, εμπνέονται, κινούνται, εξερευνούν, ανακαλύπτουν, συνεργάζονται και, τελικά, μαθαίνουν σε έναν χώρο με σύνορα τον ουρανό και τα δέντρα.
Αν αυτό δεν είναι το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στα παιδιά μας, τότε ποιο είναι;
