Οι γονείς που αγαπούν τα παιδιά τους, τα θεωρούν κομμάτι της καρδιάς τους και φροντίζουν κάθε τους ανάγκη. Συχνά όμως, φέρονται σαν να είναι ενιαία οντότητα.
Άραγε, τι επιπτώσεις έχει αυτό για την ανάπτυξη του παιδιού;
«Είμαστε καλά παιδιά, διαβάσαμε, πετύχαμε, αποτύχαμε, έχουμε πυρετό, γράψαμε καλά στις εξετάσεις, περάσαμε στο πανεπιστήμιο…» είναι μερικές από τις πολύ συχνά ειπωμένες εκφράσεις που ακούμε από τους γονείς, αναφερόμενοι στα παιδιά τους. Αλλά πόσο “αθώος” είναι αυτός ο πρώτος πληθυντικός που χρησιμοποιείται κατά κόρον από τους γονείς;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι λέξεις που χρησιμοποιούμε μεταφέρουν μηνύματα, έχουν δύναμη και δυναμική, αρκεί να τις παρατηρήσουμε. Άραγε, ο πρώτος πληθυντικός ποιο μήνυμα μεταφέρει; Κάποιος θα σκεφτεί ότι είναι τέτοια η αγάπη του γονιού προς το παιδί του που το βλέπει σα να είναι μια οντότητα με αυτόν. Όμως, η ταύτιση, η αδιαφοροποίητη ένωση και τα αδιαφοροποίητα όρια του γονιού με το παιδί και το αντίστροφο είναι έκφραση αγάπης;
Στην πραγματικότητα, ακούγεται περισσότερο ασφυκτικό παρά απελευθερωτικό το “εμείς” στην περίπτωση αυτή. Ο κάθε άνθρωπος είτε είναι ο γονιός είτε είναι το παιδί είναι ξεχωριστή, αυτόνομη οντότητα με δικά του φυσικά, σωματικά και ψυχικά όρια ή τουλάχιστον αυτός είναι ο στόχος, αν θέλουμε να γίνουμε ανεξάρτητες, αυτόνομες και αυτόφωτες προσωπικότητες.
Το “εμείς” λοιπόν μοιάζει περισσότερο να αφαιρεί, να στερεί και να αδικεί τα παιδιά.
Το να επιτρέπουμε στα παιδιά να βιώνουν την επιτυχία ή την αποτυχία τους ή ο,τιδηποτε άλλο ως δικά τους είναι πολύ βοηθητικό για την εξέλιξή τους, την αυτοπεποίθησή τους και εν τέλει για την ωρίμανσή τους. Τα παιδιά δεν είναι η ουρά του γονιού, ούτε είναι ένα ενιαίο “εμείς”, αλλά δυο ξεχωριστά “εγώ” και “εσύ”.
Τι μπορεί να προκαλέσει η συνεξάρτηση γονιού και παιδιού;
Ένα παιδί χρειάζεται ασφάλεια και αγάπη για να εξελιχθεί σε έναν ώριμο και δυναμικό ενήλικα. Μέσα απο μια σχέση συνεξάρτησης όμως, το παιδί δεν λαμβάνει φροντίδα αλλά αντιθέτως καλλιεργεί χαρακτηριστικά που το επιβαρύνουν.
Τα σημάδια ενός συνεξαρτημένου παιδιού είναι:
- χαμηλή αυτοπεποίθηση
- ανάγκη ελέγχου
- ανάγκη να ικανοποιεί διαρκώς τους άλλους
- άγχος
- αίσθηση ανεπάρκειας
- φόβος μοναξιάς
- προβλήματα προσωπικών σχέσεων
- αναποφασιστικότητα
Να θυμάσαι λοιπόν, αγαπημένε γονιέ, ότι η επιτυχία είναι δική του, το ίδιο και η αποτυχία και αλοίμονο αν δεν είναι δικά του, αλοίμονο αν κλέβουμε άθελά μας την ευκαιρία από το παιδί να πάρει δύναμη από την επιτυχία του ή να αναλάβει την ευθύνη της όποιας αποτυχίας του. Άλλο λοιπόν είμαι γονιός, σε αγαπώ σε στηρίζω και είμαι δίπλα σου και άλλο είμαστε ένα αδιαφοροποίητο, περιοριστικό, μπλεγμένο “κουβάρι”.
Η αγάπη για το παιδί δεν πρέπει να είναι εγκλωβιστική ούτε να κόβει τα φτερά του. Η αγάπη οφείλει να είναι απελευθερωτική, να δίνει δύναμη, να εκφράζει σεβασμό, να προσφέρει ευκαιρίες στο παιδί να είναι ο εαυτός του και τέλος να δημιουργεί χώρο.
Αντί λοιπόν για α΄ πληθυντικό αναφερθείτε στο παιδί σας με σεβασμό ως μονάδα, ως ξεχωριστή οντότητα και τότε να είστε σίγουροι ότι η αγάπη σας, το ενδιαφέρον σας και η διάθεσή σας να είστε δίπλα του θα πιάσουν τόπο!
Γράφει η Χριστίνα Πάσχου, Ψυχολόγος – meletontas.gr
Διαβάστε επίσης:
Οι μαμάδες του «εμείς τα κάνουμε όλα μαζί»
