1. “Δεν χρειάζεται να εξηγούμε διαρκώς στα μικρά παιδιά γιατί και πως”
Μέσα σε ένα ψιλικατζίδικο, μια μητέρα διαφωνεί με τον τετράχρονο γιο της για την αγορά ενός αναψυκτικού. Η μητέρα θέλει να αγοράσει το μικρό μέγεθος αναψυκτικού, αλλά αυτός θέλει το μεγαλύτερο μέγεθος. «Αυτό το ψυγείο δεν λειτουργεί», λέει, αναφερόμενη στο ψυγείο που έχει τα μεγάλα κουτιά αναψυκτικών. «Αυτά (τα μικρότερα) λειτουργούν.»
Η μητέρα κέρδισε τελικά τη μάχη για τα αναψυκτικά, αλλά μάλλον έχασε τη μάχη της ανατροφής των παιδιών. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, μικρές διαφορές στο ύφος της επικοινωνίας μπορεί να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στα παιδιά. Οι γονείς θα πρέπει να εξηγούν τις αποφάσεις στα παιδιά τους και να τα επιτρέπουν, έστω και για λίγο, να εκφέρουν αντίλογο.
2. “Η πίεση από το κοινωνικό περιβάλλον δεν βοηθά”
Σύμφωνα με τις περισσότερες θεωρίες σχετικά με την εφηβεία, η επιρροή από το κοινωνικό περιβάλλον είναι επικίνδυνη. Το να μπορείς να αντισταθείς θεωρείται σημάδι δύναμης του χαρακτήρα. Όμως σε έρευνα που έκανε ο Joe Allen (καθηγητής του πανεπιστημίου Βιρτζίνια), στην οποία παρακολούθησε παιδιά για 10 χρόνια, διαπίστωσε ότι τα παιδιά που είχαν αισθανθεί πίεση από τους συνομηλίκους τους όταν ήταν 12 ή 13 ετών, τα είχαν πάει καλύτερα όταν μεγάλωσαν.
Συγκεκριμένα, είχαν πολύ πιο ποιοτικές σχέσεις με τους φίλους, τους γονείς και τους ερωτικούς συντρόφους. Η ανάγκη που ένιωθαν να ταιριάζουν με τους άλλους, τους έκανε αργότερα πιο “βολικούς” ─ ένα απαραίτητο συστατικό των αμοιβαίων σχέσεων.
Όσον αφορά τα παιδιά που δεν αισθάνονταν πολλή πίεση ακόμα και όταν κάπνιζαν, έπιναν ή έκαναν μικροκλοπές, δεν έγιναν τα σπουδαία ανεξάρτητα μυαλά που θα αναμέναμε. Αντί αυτού, αξιοσημείωτο είναι ότι μέσα σε πέντε χρόνια κατέληξαν να παίρνουν κατά μέσο όρο χαμηλότερο βαθμό. Τα παιδιά που δεν τους ένοιαζε η γνώμη των συμμαθητών, ήταν πιθανότερο να μην υποκινούνται από ό,τι οι γονείς και ο κοινωνικός περίγυρος ανάμενε από αυτά.
Ο Allen διεπίστωσε ότι η ευπάθεια στην επιρροή από τους συμμαθητές μπορεί να είναι ένα σημαντικό προσόν, όπως είναι και η αίσθηση της ευθύνης. Αρκετές από τις πιέσεις που αισθάνονται οι έφηβοι, τους σπρώχνουν σε θετική κατεύθυνση.
3. “Oι σειρές για μωρά (CD και DVD) τα κάνουν εξυπνότερα”
Τα τελευταία χρόνια, οι γονείς σε όλο τον κόσμο έχουν αγοράσει τεράστιες ποσότητες από σειρές βίντεο και DVD που διατίθενται στο εμπόριο και υποτίθεται ότι κάνουν τα μωρά εξυπνότερα.
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2010 στο περιοδικό “Psychological Science”, οι ερευνητές εξέτασαν πόσες λέξεις έμαθαν τα μωρά 12 και 18-μηνών που έβλεπαν για τέσσερις εβδομάδες ένα δημοφιλές ανάλογο DVD. Το πιο σημαντικό εύρημα ήταν ότι τα παιδιά που έβλεπαν το DVD δεν έμαθαν περισσότερες λέξεις. Το υψηλότερο επίπεδο μάθησης συνέβαινε όταν η εκπαίδευση δεν περιελάμβανε βίντεο. Όταν, δηλαδή, προσπαθούσαν οι γονείς να διδάξουν στα παιδιά τους τις λέξεις κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων.
Ένα άλλο σημαντικό εύρημα της έρευνας ήταν ότι οι γονείς που θεωρούν χρήσιμα τα συγκεκριμένα DVD τείνουν να υπερεκτιμούν πόσο ωφελούν τα παιδιά τους.
Το συμπέρασμα ήταν ότι τα μωρά μαθαίνουν ελάχιστα μέσα από τέτοιες εκπαιδευτικές μεθόδους. Κι ότι οι γονείς τους υπερεκτιμούν αυτό που πραγματικά μαθαίνουν.
4. “Αν το παιδί μου λέει ψεματάκια θα γίνει παθολογικός ψεύτης”
Έρευνα έδειξε ότι τα μικρά παιδιά που λένε ψέματα από νωρίς, είναι πιθανότερο να τα πάνε καλύτερα αργότερα. Οι πολύπλοκες διαδικασίες του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη διαμόρφωση ενός ψέματος, είναι δείκτης της πρόωρης νοημοσύνη ενός παιδιού.
Τα αποτελέσματα σε μια καναδική μελέτη 1.200 παιδιών ηλικίας 2-17 ετών, έδειξαν ότι μόνο το 1/5 των δίχρονων μπορούσαν να πουν ψέματα. Ενώ στην ηλικία των 4 ετών, το 90% ήταν σε θέση να λέει ψέμματα. Όπως διαπιστώθηκε στην μελέτη, το ποσοστό αυξάνεται με την ηλικία, και φτάνει στην κορύφωση του στην ηλικία των 12 ετών.
Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Μελέτης Παιδιού στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο που ήταν υπεύθυνος για την έρευνα, ανέφερε:
– Οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν αν το παιδί τους πει ένα ψεματάκι. Το παιδί τους δεν πρόκειται να αποδειχθεί παθολογικός ψεύτης. Σχεδόν όλα τα παιδιά λένε ψέμματα.
Πάντως, αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι ότι οι ενήλικες δεν μπορούν να καταλάβουν με ακρίβεια πότε λέει το παιδί ψέματα. Σε μελέτη που έγινε, διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό επιτυχίας ήταν μόλις 51,5%. Δηλαδή όσο θα ήταν και αν αποφάσιζαν τυχαία κατά πόσο είπε το παιδί ψέματα.
Η πιο συχνή λεκτική στρατηγική που χρησιμοποίησαν τα παιδιά όταν έλεγαν ψέματα, ήταν ν’αναφέρουν περιστατικά απ’την πραγματική ζωή. Π.χ. δικές τους ή άλλων εμπειρίες. Ενώ η πιο συχνή μη λεκτική στρατηγική ήταν να παραμένουν ήρεμα όταν ψεύδονταν. Το χαμηλό ποσοστό επιτυχίας των ενήλικων οφείλεται στην αδυναμία τους να αντιληφθούν αυτές τις στρατηγικές των παιδιών.
