Μήπως σήμερα τα παιδιά είναι περισσότερο κακομαθημένα σε σχέση με προηγούμενες γενιές; Μήπως θέλουμε να δώσουμε στο παιδί μας μια «πλούσια» ζωή, αλλά φοβόμαστε μήπως το μετατρέψουμε σε κακομαθημένο εγωιστή; Μπορούμε να βρούμε τη χρυσή τομή!
1. Μην «ταΐζετε» τη συναισθηματική πείνα του παιδιού σας με υλικά αγαθά.
Τις περισσότερες φορές που ένα παιδί γκρινιάζει ή ζητάει πράγματα στην πραγματικότητα επιθυμεί περισσότερο χρόνο με και περισσότερη προσοχή από τους γονείς του. Οι γονείς είναι απασχολημένοι, δεν έχουν χρόνο ή διάθεση και καταλήγουν να νιώθουν ενοχές που δεν αφιερώνουν αρκετό χρόνο στο παιδί τους. Τι κάνουν λοιπόν; Του αγοράζουν ακόμα περισσότερα πράγματα. Και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται… Δημιουργήστε χρόνο για το παιδί, δημιουργήστε οικογενειακές ρουτίνες, αφιερώστε ώρα και προσοχή στο παιδί και θα έχετε ένα χαρούμενο, καλά προσαρμοσμένο παιδί. Είναι αμετάφραστο το αγγλικό ρητό που λέει:
«children thrive when you give them half as many presents and twice asmuch of your presence» (=τα παιδιά προκόβουν όταν τους δίνετε τα μισά δώρα και τη διπλή παρουσία σας).
2. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να δημιουργήσει τη δική του «αφθονία».
Συχνά οι γονείς, αγχωμένοι οι ίδιοι από τον αγώνα για τα χρήματα:
(α) μαλώνουν τα παιδιά τους όταν ζητάνε υλικά αγαθά και τους δημιουργούν σύνδρομο στέρησης και ντροπής: «Εγώ στην ηλικία σου δεν είχα τίποτα από όλα όσα έχεις, μη γίνεσαι αχάριστος…» ή στο αντίθετο άκρο,
(β) δίνουν άκριτα στο παιδί τους ό,τι ζητήσει.
Και οι δύο πρακτικές όμως περνούν λανθασμένο μήνυμα! Ο καλύτερος τρόπος:
(γ) είναι να ενθαρρύνουμε το παιδί και να του δείξουμε ότι έχει δύναμη το ίδιο.
Ας δούμε τρία παραδείγματα των τριών αυτών προσεγγίσεων. Ο γονιός και το παιδί είναι σε ένα μαγαζί για να αγοράσουν δώρο για τα γενέθλια ενός φίλου.
(α) «Μην αρχίζεις πάλι να ζητάς… Δεν πρόκειται να σου πάρω τίποτα.. Είσαι αχάριστος… Προχτές σου πήρα παιχνίδι… Μα εσύ ποτέ δεν ευχαριστιέσαι με τίποτα και όλο ζητάς; Και ούτε καν παίζεις με τα παιχνίδια που έχεις!»
Αυτή η τακτική δίνει στο παιδί το μήνυμα ότι δεν αξίζει το παιχνίδι (ή το οτιδήποτε ζητάει), κάτι που είναι λανθασμένο, διότι το κάθε παιδί αξίζει. Του κολλάει την ταμπέλα ότι είναι αχάριστο και άπληστο που συνέχεια θέλει κάτι (αλλά βέβαια όλοι μας επιθυμούμε πράγματα όλη την ώρα!) ότι οι γονείς δεν έχουν τα χρήματα για όσα το παιδί ζητάει (και το κάνουν να αισθάνεται μια έλλειψη και άγχος για τα οικονομικά) και τελικά το μήνυμα που παίρνει το παιδί είναι ότι δεν έχει ούτε δύναμη ούτε έλεγχο των πραγμάτων και δε μπορεί να πάρει αυτό που επιθυμεί, ενώ οι άλλοι και αξίζουν και μπορούν.
(β) «Εντάξει, κατάλαβα… Το θέλεις πάρα πολύ… Για να δούμε πόσο κοστίζει… Εντάξει, θα σου το πάρω… Θα μου υποσχεθείς όμως ότι θα είσαι καλό παιδί όλη την εβδομάδα και θα ακούς ό,τι σου λέω;»
Αυτή η τακτική είναι ξεκάθαρα δωροδοκία! Και το πιθανότερο είναι ότι δε θα λειτουργήσει, διότι το παιδί και δε θα έχει καλή συμπεριφορά και δεν πρόκειται να ακούσει! Δυστυχώς, προσφέροντας σε ένα παιδί ό,τι υλικό αγαθό ζητήσει, του δημιουργεί την προσδοκία ότι μπορεί να πάρει οτιδήποτε επιθυμεί στη ζωή του και ότι οι γύρω του οφείλουν να του το δώσουν.
Όταν μάλιστα το παιδί αρχίσει να κλαίει, να φωνάζει μέσα στο μαγαζί και δώσει σόου (και ο γονιός ντρέπεται που τους βλέπουν) και όταν δώσει υποσχέσεις – που δεν θα κρατήσει – και τελικά, ο γονιός λυγίσει και του πάρει το δωράκι, τότε το παιδί μαθαίνει ότι με τον κακό τρόπο κερδίζει!
Φυσικά θα χαρεί το παιδί με το απόκτημά του (γιατί ο εγκέφαλος θα πάρει τη δόση του από μπόλικη ντοπαμίνη που φέρνει αίσθημα χαράς), αλλά σύντομα θα χάσει το ενδιαφέρον του και θα θέλει κάτι άλλο. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται από μικρή ηλικία έναν shop-aholic, ή αποκτά το παιδί εθισμό στην απόκτηση υλικών αγαθών.
(γ) «Ξέρω, ξέρω, το θέλεις πολύ, είναι πραγματικά φανταστικό! Αλλά δεν είναι στο πρόγραμμά μας να πάρουμε παιχνίδι για σένα (δείχνουμε στο παιδί ότι υπάρχουν προτεραιότητες και οργάνωση – δεν έχει να κάνει ούτε με το ότι το ίδιο δεν το αξίζει αυτό που θέλει, ούτε με πνεύμα στέρησης). «Δεν θα το αγοράσουμε σήμερα… αλλά αφού σου αρέσει τόσο μπορείς να το βάλεις στη λίστα για μια γιορτή και αν εξακολουθείς να το θέλεις μπορείς σίγουρα να το έχεις τότε».
Εδώ θα μπορούσε να προσθέσει κάτι ο γονιός για το ότι το παιδί θα μπορούσε να κάνει μια μικρή δουλίτσα και να κερδίσει λίγα χρήματα ώστε να τα χρησιμοποιήσει γι’ αυτό που θέλει. Στην Ελλάδα όμως είμαστε πίσω σε αυτόν τον τομέα. Θεωρούμε ότι δε χρειάζεται ένα παιδί να μπει στη διαδικασία του εργάζομαι-κερδίζω (όταν πρόκειται για κάποια μικροδουλίτσα) αλλά τέλος πάντων… Αυτό είναι άλλη συζήτηση.
Μπορούμε να προτείνουμε στο παιδί να χρησιμοποιήσει τις οικονομίες του κουμπαρά του. Με αυτή την προσέγγιση ουσιαστικά δίνουμε δύναμη στο παιδί και του περνάμε το μήνυμα ότι υπάρχουν πράγματα που μπορεί να κάνει είτε τώρα είτε αργότερα και να αποκτήσει αυτό που θέλει.
Διάβασε τη συνέχεια στην επόμενη σελίδα