Μπορεί κανείς να οδηγήσει ένα παιδί στην απόγνωση, χωρίς καν να το αντιληφθεί. Τις περισσότερες φορές, εμείς οι ενήλικες προγραμματίζουμε την καθημερινότητα χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τη γνώμη των παιδιών. Παρότι οι επιλογές μας επηρεάζουν αποφασιστικά και τις δικές τους ζωές. Η ένταξη των παιδιών στη ρουτίνα των ενηλίκων είναι, μάλλον, απίθανο να τα ευαρεστήσει. Εκτός κι αν αυτοί προωθήσουν άλλες μορφές συμμετοχικής, φυσικής δραστηριότητας. Η παρακολούθηση της μαμάς ενώ γράφει, διαβάζει ή ασχολείται με λογιστικές πράξεις δεν είναι διόλου ευχάριστη ενασχόληση. Ούτε βεβαίως αποτελεί δέλεαρ για τη συμμετοχή του παιδιού. Τα φαινόμενα, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, απατούν. Μπορεί το μυθιστόρημα να’ναι συναρπαστικό. Αυτό, όμως, που εισπράττει το νήπιο είναι η εικόνα του πατέρα που κάθεται σε μια καρέκλα και να χαζεύει ένα βιβλίο.
Ένα κλασικό παράδειγμα αντλούμε απ’τη συνήθεια των γονιών να παίρνουν μαζί τους τα παιδιά στις εξωτερικές δουλειές. Το παιδί θα προτιμούσε να συνεχίσει αυτό που έκανε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Κι όμως, αναγκάζεται – παρά τη θέλησή του – να διακόψει την ψυχαγωγική δραστηριότητα. Λίγες στιγμές, αργότερα, βρίσκεται καθηλωμένο στο ειδικό κάθισμα του αυτοκινήτου, με προορισμό ένα μέρος που δεν έχει επιλέξει. Υπάρχει, μάλιστα, η προσδοκία να επιδείξει “ωριμότητα” και να συντροφεύσει αδιαμαρτύρητα τον γονιό. Θα μας άρεσε, άραγε, αν συνέβαινε σ’ εμάς κάτι αντίστοιχο; Ασφαλώς όχι. Ούτε θα ζητούσαμε από έναν φίλο να μας κάνει παρέα στη διεκπεραίωση των καθημερινών υποχρεώσεων.
Το μικρό παιδί δεν αντιλαμβάνεται πως ωφελείται και το ίδιο από τη διευθέτηση της ρουτίνας. Ο μεγάλος, που είναι σε θέση να το καταλάβει, σπανίως προσφέρεται να συμμετάσχει. Για τα περισσότερα παιδιά, αυτές οι διαδικασίες είναι άχαρες/πληκτικές.
Ικανές να τα οδηγήσουν σε απόγνωση.
Προϋποθέτουν μακρόχρονη αναμονή, στη διάρκεια της οποίας βρίσκονται καθηλωμένα στο κάθισμα του αυτοκινήτου. Μολονότι ένα νήπιο μπορεί να βρίσκει διασκεδαστικά τα ψώνια στο παντοπωλείο, μεγαλώνοντας θ’αξιώσει ανταλλάγματα-παιχνίδια/γλυκίσματα-προκειμένου να μας ακολουθήσει, γεγονός που αποτελεί σημείο προστριβής και πηγή νέων απογοητεύσεων.
Ορισμένοι γονείς έχουν το χάρισμα να παρασύρουν «αναίμακτα» τα παιδιά τους στα ψώνια. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η έξοδος συντελείται ομαλά, χωρίς δράματα. Για τους περισσότερους από εμάς, ωστόσο, το συγκεκριμένο θέμα παίρνει τον χαρακτήρα εξαντλητικής μάχης. Προκειμένου ν’αποτραπεί ή τουλάχιστον, να ελαχιστοποιηθεί το ενδεχόμενο υλοποίησης του δυσμενούς σεναρίου, φροντίστε να κάνετε τις εξωτερικές δουλειές σας όταν υπάρχει άνθρωπος να μείνει στο σπίτι με το παιδί.
Άλλη λύση είναι να συνταιριάσετε την έξοδο με τα ενδιαφέροντά του:
Προγραμματίστε, ανάμεσα στα θελήματα, μια βόλτα στο πάρκο/παραλία ή μια επίσκεψη στο σπίτι της γιαγιάς.
Θα εκτονώσετε την πλήξη του και θα αποφύγετε να το φέρετε σε απόγνωση.
Αρκετοί γονείς αναρωτιούνται γιατί τα παιδιά δεν μεγαλώνουν πια όπως παλιά, ως παρατηρητές των γονέων, ώσπου να νιώσουν έτοιμα να ενταχθούν δυναμικά στην περιπέτεια της ζωής. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί εφόσον οι γονείς διάγουν φυσιολογικό και δραστήριο βίο. Στις περιπτώσεις που η κοινότητα επιδίδεται σε ομαδικές εργασίες όπως:
Η καλλιέργεια των αγρών, η οικοδόμηση/μαγειρική/χειροτεχνία, το παιδί μπορεί να παρακολουθεί με ενδιαφέρον ή να παίζει. Στον σύγχρονο βίο δεν ευδοκιμούν τέτοιου είδους κοινότητες που προσφέρουν ασφάλεια και ελευθερία. Ίσως λείπουν και σε εμάς. Είναι, όμως, ανώφελο να θρηνούμε για τις αλλαγές στη δομή της κοινωνίας. Ούτε μας βοηθά να χαρούμε το παρόν. Η ζωή αλλάζει διαρκώς και οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε και να εφευρίσκουμε συνεχώς νέους τρόπους ανάπτυξης.
