“Πότε θα μεγαλώσεις;” μου έλεγε η μάνα μου. “Κάνεις σαν μικρό παιδί”. Καμιά φορά μου έδινε την εντύπωση πως βιαζόταν να μεγαλώσω, για να της πάρω λίγα βάρη από πάνω της. Να χρειάζεται να με προσέχει λιγότερο. Να μπορεί να με αφήσει στο σπίτι. Να μην είναι διαρκώς με το μάτι της πάνω μου.
Και εγώ μεγάλωνα, αλλά μέσα μου έμενα μικρή. Και ακόμα όταν στάθηκα στα πόδια μου, πήρα τη ζωή στα χέρια μου, πάλι μου έλεγε: “Πότε θα μεγαλώσεις; 30 έγινες”.
Και κάτι χρόνια μετά, 5 θαρρώ, έγινα μάνα. Και τότε μεγάλωσα. Σε μια μέρα.
Κατάλαβα πως δεν ήμουν μόνο παιδί κάποιου, αλλά μάνα κάποιου άλλου, που η ζωή του κρεμόταν από μένα. Από το σώμα μου, το γάλα μου, την αγάπη μου, τη διάθεσή μου, και όλο μου το “είναι”.
Κατάλαβα πως για πολλά χρόνια από τώρα δεν θα μπορούσα πια να αποφασίζω για έναν, αλλά για δύο. Ένιωσα την τεράστια ευθύνη ν’αποφασίζεις για κάποιον άλλον, χωρίς να ρωτήσεις τη γνώμη του, γιατί δεν μπορεί να στη δώσει. Κι αυτό με μεγάλωσε απότομα.
Γιατί αυτό συμβαίνει με τις ευθύνες. Σε μεγαλώνουν. Αρκεί να τις αναλαμβάνεις.
Κι όλες αυτές οι αποφάσεις που θα’πρεπε να πάρω από τώρα και στο μέλλον για σένα, πέρασαν από μπροστά μου με φωτεινά γράμματα και τρόμαξα.
Αποφάσεις που φαίνονται απλές, αλλά δεν είναι. Από το τι όνομα θα σου δώσω, αφού δεν μπορώ να σε ρωτήσω και για ποιο θεό θα σου μιλήσω. Για ποιο σωστό και ποιο λάθος, όταν κι εγώ ακόμα ψάχνομαι και αναρωτιέμαι κι ας είμαι ενήλικη.
Πως θα σου πω με βεβαιότητα:
“Μην λες ψέμματα”
“Να είσαι πάντα δίκαιος”
“Να αγαπάς τους ανθρώπους”
“Να συγχωρείς”
όταν πίσω απ’όλες αυτές τις όμορφες ιδέες, που συναντάμε μόνο στα παραμύθια, υπάρχει ένα “ναι, μεν αλλά” ή ένα “εκτός αν”.
Το να σε θηλάσω, να σε ταΐσω υγιεινά και να σου δώσω όλες τις αγκαλιές του κόσμου, είναι το πιο εύκολο πράγμα. Τα άλλα είναι τα δύσκολα. Αυτά που θα κάνουν ισορροπημένο μέσα σου, “χορτάτο” απ’όλα, έτσι ώστε όταν έχεις, να μπορείς να δώσεις. Να σου έχω δώσει τόση αγάπη και αποδοχή, που να έχεις απόθεμα για δυο ζωές.
Δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά, σου λένε. Αρκεί να πράττεις και το παιδί βλέπει. Και ποιος είπε ότι πράττω κάθε μέρα σωστά; Ποιος είπε ότι δεν χάνω την υπομονή μου, δεν γίνομαι νευρική; Δεν φωνάζω, δεν κλαίω, δεν επιτίθεμαι, δεν γαντζώνομαι πάνω σ’άλλους όταν φοβάμαι; Ποιος είπε ότι δεν προσπαθώ να βρω τον δρόμο μου με “δανεικές” φιλοσοφίες;
Πώς θα ξέρω ότι τα αποστάγματα της ζωής μου είναι σωστά και δεν κατευθύνονται απ’τις πεποιθήσεις που σχημάτισα απ’τα παιδικά μου χρόνια;
Δεν ξέρω τίποτα. Και δεν πιστεύω ποτέ ότι η αγάπη φτάνει για να μεγαλώσεις ένα παιδί. Δεν με καθησυχάζει αυτό.
Όλες αυτές οι σκέψεις με μεγάλωσαν σε μια μέρα.
Δεν με μεγάλωσαν τόσο ούτε χωρισμοί, ούτε απώλειες, ούτε απογοητεύσεις, ούτε ματαιότητες. Ο ερχομός αυτού του παιδιού με μεγάλωσε.
Και λέω να κάνω μια αρχή. Τουλάχιστον να βρω τη γενναιότητα μέσα μου ν’απαντώ:
“Δεν ξέρω” και “δεν είμαι σίγουρη” σ’όλες αυτές τις δύσκολες ερωτήσεις που θα’ρθουν. Μέχρι να μάθω, μέχρι να βρω τις σωστές απαντήσεις ή μέχρι να τον βοηθήσω να τις βρει μόνος του.