Πολλοί γονείς, όπως κι εγώ (που έχω παιδί της Α’ Γυμνασίου) προβληματίζονται για το αν είναι καλό το παιδί κατά τη διάρκεια των διακοπών να κάνει μια υποτυπώδη επανάληψη της τάξης που πέρασε ή όχι. Κάποιοι καθηγητές από το σχολείο μου είπαν ότι καλό θα ήταν να ξεκουραστεί. Και κάποιοι ότι καλό θα ήταν να κάνει μερικές επαναλήψεις.
Η αλήθεια είναι ότι προβληματίστηκα και κυρίως, όταν είδα ότι οι γνώμες ήταν διαφορετικές. Γκουγκλάροντας, διαβάζοντας και ρωτώντας έμαθα πως τα παιδιά “χάνουν” ένα μέρος των σχολικών γνώσεών τους το Καλοκαίρι. Κι αυτό αποδίδεται σε ένα, γνωστό διεθνώς, φαινόμενο που ονομάζεται “καλοκαιρινή απώλεια μάθησης” (summer learning loss). Ωστόσο, το φαινόμενο αυτό δεν λειτουργεί το ίδιο σε όλα τα παιδιά. Ο βαθμός απώλειας ποικίλλει ανάλογα με το μαθησιακό επίπεδο του μαθητή. Ενώ πιο ευάλωτα στην καλοκαιρινή απώλεια μάθησης είναι τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τα παιδιά, όταν επιστρέφουν στο σχολείο μετά τις διακοπές, έχουν πιο χαμηλές επιδόσεις τους δυο πρώτους μήνες του Φθινοπώρου, από αυτές που είχαν τον Απρίλιο και τον Μάιο της περασμένης χρονιάς.
Αν και το παιδί μου δεν έχει μαθησιακές δυσκολίες, προβληματίστηκα. Δεν ήθελα να το υποβάλλω σε λύσιμο ασκήσεων και διάβασμα γενικότερα. Σε μια εποχή που πρέπει να ξεκουραστεί. Να γεμίσει τις μπαταρίες του ώστε να επιστρέψει στα θρανία με μεγαλύτερη διάθεση ύστερα από την ανεμελιά που έχει προηγηθεί.
Φυσικά το “μάζεμα” του μυαλού είναι ένα θέμα που αντιμετωπίζουν όλοι οι γονείς υποθέτω από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Εγώ μάλιστα το αντιμετωπίζω και στις διακοπές των Χριστουγέννων και του Πάσχα. Δεν υπάρχει, όμως, ζωή, σχολείο και δουλειά γενικά, χωρίς διακοπές.
Αποφάσισα, λοιπόν, φέτος να κρατήσω το μυαλό του παιδιού μου σ’εγρήγορση με διάφορους άλλους τρόπους που δεν παραπέμπουν σε σχολείο. Βοηθούν, όμως, στην έκφραση και στη σκέψη. Αναφέρω ενδεικτικά τρία παραδείγματα:
1. Βλέπουμε μαζί ταινίες και σχολιάζουμε μετά την υπόθεση, αναλύουμε τους χαρακτήρες και ανοίγουμε πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις. Μια καλή ιδέα είναι να διαλέξετε ιστορικές ταινίες. Ή ταινίες που ασχολούνται με τον ρατσισμό, τον φεμινισμό. Κι άλλες που είναι βιογραφικές και δείχνουν τη ζωή σημαντικών προσωπικοτήτων. Τώρα παρακολουθούμε μαζί τη σειρά Genius που ξετυλίγει με όμορφο τρόπο τη ζωή του Αϊνστάιν. Κι αποτελεί μια αφορμή για υπέροχες συζητήσεις.
2. Επειδή τα παιδιά (τουλάχιστον το δικό μου “βαριέται” να γράφει/διαβάζει εξωσχολικά βιβλία) κάνω το εξής κόλπο που μοιάζει με παιχνίδι. Βάζω ένα θέμα π.χ. “Δελφίνια”, το γκουγκλάρουμε όλοι, διαβάζουμε 5 πράγματα και τα συζητάμε. Εννοείται ότι το θέμα το διαλέγετε μαζί και μπορεί να έχει σχέση με ενδιαφέροντα του παιδιού.
3. Παίζουμε επιτραπέζια ή παιχνίδια σε app που κατεβάζουμε στο κινητό που παίζονται με λέξεις, αριθμούς ή γνώσεις.
Κάθε γονιός γνωρίζει το παιδί του καλύτερα και φυσικά, μπορεί να επινοήσει άλλους τρόπους και πολύ καλύτερους απ’αυτούς που προτείνω. Απλώς, σε μένα, προς το παρόν, δουλεύουν κι οι 3 πρακτικές εξίσου καλά. Αυτό που θα ήθελα να συμβουλεύσω είναι να χρησιμοποιείτε τη βοήθεια της τεχνολογίας. Γιατί τα παιδιά είναι πολύ εξοικειωμένα με αυτή. Σίγουρα είναι πολύ νοσταλγικό ένα βιβλίο, ή το χαρτί και το μολύβι. Αν θέλετε, όμως, να φαίνεται η “μάθηση” σαν παιχνίδι, μην φοβηθείτε το κινητό και τον υπολογιστή.