Ενάντια στην «τάση» της εποχής μας που παρουσιάζει σωστό μοντέλο γονιού αυτό κατά το οποίο προσφέρονται άμεσα κι απλόχερα τα πάντα στο παιδί , ολοένα και περισσότερες έρευνες παγκοσμίως δείχνουν ότι το καλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει ένας σημερινός γονιός στο παιδί του είναι να ξέρει πότε να του λέει «όχι». Κι αυτό γιατί σήμερα πολλοί γονείς δείχνουν να ενδιαφέρονται περισσότερο να είναι αρεστοί στο παιδί τους, παρά σεβαστοί. Είναι η γνωστή κι εύκολα χρησιμοποιούμενη φράση«θέλω να είμαι φίλος με το παιδί μου».
Ο ρόλος του γονιού όμως είναι πολλά περισσότερα από τον ρόλο του φίλου. Ο γονιός οφείλει ασκώντας σωστή εξουσία να οδηγήσει το παιδί στην προσωπική του ωριμότητα και κρίση. Πάρα πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα σωστά πειθαρχημένο περιβάλλον αναπτύσσουν εύκολα περισσότερες δεξιότητες όπως η κριτική ικανότητα, η αυτοπειθαρχία, η σύνεση , και η εκλογίκευση αιτιατού κι αποτελέσματος. Έτσι ως ενήλικες αύριο ανταπεξέρχονται πολύ πιο αποτελεσματικά στις προκλήσεις που συναντούν σε κάθε τομέα της ζωής τους.
Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι, το «αφού το ζητάει το έχει ανάγκη» δεν ισχύει πάντα σε ένα παιδί. Αν μάθουμε στο παιδί ότι υπάρχουμε μόνο για να του καλύπτουμε τις ανάγκες, αυτός θα είναι κι ο παντοτινός μας ρόλος στα μάτια του.
Επίσης θα πρέπει να θυμόμαστε πάντα ….
ότι το «όχι» μας στο παιδί δεν είναι άρνηση αγάπης μας προς αυτό, αλλά ένας δρόμος που το ίδιο πρέπει να κάνει για να μετατρέψει αυτό το «όχι» σε «ναι» και να συμμετέχει έτσι το ίδιο, σε αυτό που τελικά παίρνει.
Υπάρχουν ουσιαστικά 4 τύποι γονέων :
ΟΙ ΑΝΕΚΤΙΚΟΙ: είναι οι γονείς που συχνά «δωροδοκούν» το παιδί για να συμμορφωθεί με κάποια επιθυμία τους. Αγνοούν εντελώς τα όρια ελευθερίας του, και νευριάζουν όταν τους γίνονται συστάσεις από το περιβάλλον για την λάθος στάση τους.
ΟΙ ΑΥΣΤΗΡΟΙ: είναι οι γονείς που πιστεύουν κυρίως στην τιμωρία – ποινή. Πιστεύουν ότι μέσω αυτής πετυχαίνονται τα πάντα. Έχουν μέσα τους υιοθετήσει για τους ίδιους τον ρόλο του σχολείου, του στρατού κλπ. Γίνονται καταπιεστικοί και χαρακτηρίζονται από σκληρότητα και συναισθηματική αστάθεια. Θέλουν το παιδί τους να πρωτεύει στο σχολείο πάση θυσία.
ΟΙ ΥΠΕΡΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ: χαρακτηρίζονται από την εξάρτηση και τον συνεχή έλεγχο. Προσπαθώντας να «προστατεύσουν» την παιδική αθωότητα, αφαιρούν από το παιδί το δικαίωμα στην ωριμότητα.
ΟΙ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ: Βασίζονται και πιστεύουν στην ελευθερία και την υπευθυνότητα του παιδιού. Του δίνουν το δικαίωμα των προσωπικών επιλογών και του συμπαραστέκονται στα κοινωνικά του ανοίγματα. Λύνουν τα προβλήματα με διάλογο και συζήτηση.
Μερσινιάς Θωμάς, MSc Κλινικός Ψυχολόγος