Όταν ήμουν γύρω στα 20, θυμάμαι ότι ανησυχούσα υπερβολικά για την εμφάνιση και την εικόνα του τότε φίλου μου. Ευγενικά (και συχνά όχι και τόσο ευγενικά) του έλεγα τι να φορέσει, πώς να τρώει υγιεινά και πόσο συχνά να γυμνάζεται. Προσπαθούσα να τον πείσω να κάνει παρέα με άτομα που είχαν καλές γνωριμίες και καίριες εργασιακές θέσεις. Έβλεπα στα μάτια του ότι πιεζόταν κάπως όταν έκανα αυτές τις “προτάσεις”, αλλά τις έλεγα ούτως ή άλλως. Του έλεγα πάντα, ότι ήθελα να κάνει καλή εντύπωση για να τα καταφέρει στη ζωή του.
Αυτό είναι για αυτόν, έλεγα.
Ναι, καλά. Ποιον κορόιδευα; Ήταν για μένα.
Το κόλλημά μου για άψογη εξωτερική εμφάνιση, κοινωνική θέση, σιλουέτα και αποδοχή ήταν δικά μου ζητήματα – αυτός ήταν απλά ένας ευκολότερος στόχος.
Δεν με εξέπληξε ότι μεγαλώνοντας, συνέχισα αυτή την προσέγγιση στο γάμο μου και στην ανατροφή των παιδιών μου. Ενδιαφερόμουν υπερβολικά και εμμονικά για τις “καλές εντυπώσεις” των μελών της οικογένειάς μου σε εκδηλώσεις, στον αθλητισμό, στην μουσική, στις σχολικές επιδόσεις. Ήθελα να ναι πρώτοι.
“Απλά θέλω εσύ να κάνεις σε όλους καλή εντύπωση”, έλεγα.
Ήταν γι ‘αυτούς, έλεγα.
Ωστόσο, πώς θα μπορούσα να εξηγήσω την θλίψη στα μάτια τους – την θλίψη που ήμουν πρόθυμη να αρνηθώ για να βεβαιωθώ ότι τα πράγματα πάνε καλά;
Όπως και σ’ εκείνη τη πρώτη σχέση μου στα 20, έτσι και τώρα, οι ανησυχίες μου για τα μέλη της οικογένειάς μου ήταν δικές μου – οι ανασφάλειες μου, οι αδυναμίες μου, η απελπισμένη μου ανάγκη να κρύψω όλα τα πράγματα που ένιωθα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν απόρριψη ή αποδοκιμασία.
Αυτές οι αλήθειες δεν είναι ωραίες, αλλά θεραπεύουν … και αλλάζουν τη ζωή.
Θυμάμαι την ημέρα που ήρθα πρόσωπο με πρόσωπο με αυτές τις σκληρές αλήθειες – προσπαθούσα να ετοιμαστώ για να πάω σε μια κοινωνική εκδήλωση. Στο πάτωμα του μπάνιου είχα πετάξει 27 ρούχα. Τα είχα δοκιμάσει όλα και μισούσα αυτό που έβλεπα στον καθρέφτη. Οργή και θλίψη φούσκωναν μέσα μου, καθώς τελικά κατέληξα σε κάτι σκούρο και φαρδύ. Με τη διάθεσή μου στα τάρταρα, άνοιξα την πόρτα του υπνοδωματίου της κόρης μου για να δω τι “βελτιώσεις” μπορούσα να κάνω.
Της είδα να στέκεται μπροστά από τον καθρέφτη κοιτώντας τον εαυτό της.
Φορούσε το αγαπημένο της σορτς κι ένα πουκάμισο. Τα μαλλιά της ήταν πιασμένα με έναν ακατάστατο κόμπο.
Αμέσως μόλις πήγα να της πω ότι πρέπει να φορέσει ένα καλύτερο σορτς και ο κότσος της να είναι σωστός για να κάνει “καλή εντύπωση”, είδα το πρόσωπό της στον καθρέφτη.
Ακόμα και τώρα που φέρνω στο μυαλό μου εκείνη τη στιγμή, θυμάμαι την απόλυτη χαρά στο πρόσωπό της. Την απόλυτη ικανοποίηση. Την απόλυτη ηρεμία – όλα αυτά στην όψη του 6χρονου εαυτού της.
Στην συνέχεια γύρισε μπροστά στον καθρέφτη.
Γύρισε πραγματικά.
Και τότε με είδε στην πόρτα, να σκουπίζω τα δάκρυα από τα μάτια μου. Μου έδωσε ένα πονηρό χαμόγελο – το είδος του χαμόγελου που λέει: “Ε ναι. Νιώθω όμορφη, μαμά.”
Κι εκείνη τη στιγμή, μια μικρή φωνή μέσα μου, μου μου ψιθύρισε: “Άστην να είναι όπως εκείνη θέλει.”
Άστην.
Για μια φορά στη ζωή μου, δεν θα κομματιάσω την εσωτερική ικανοποίηση ενός άλλου ανθρώπου με το πρόσχημα της “καλής εντύπωσης”.
Εκτός αυτού, ποια είμαι να πω ποια είναι η “καλύτερή” της εντύπωση ούτως ή άλλως;
Πίστευε ότι φαινόταν όμορφη – και αυτό ήταν αρκετό.
Ξαφνικά σκέφτηκα ότι, δεν χρειαζόταν να κληρονομήσει τα ζητήματα και τις ανασφάλειές μου. Συνειδητοποίησα ότι θα μπορούσα να αποφασίσω ακριβώς εκείνη την στιγμή ότι δεν θα μετέδιδα τα ζητήματά μου σε αυτήν. Εξάλλου, γιατί να ήθελα κάτι τέτοιο για το παιδί μου;
Γιατί να θέλω να στέκεται μπροστά στον καθρέφτη για το υπόλοιπο της ζωής της βλέποντας μόνο ό,τι δεν της αρέσει και όχι ότι είναι αρκετά όμορφο και καλό;
Γιατί να θέλω να παίζει πιάνο και να σκέφτεται πόσα λάθη έκανε όταν θα μπορούσε να σκέφτεται «έπαιξα πολύ ωραία το πρώτο μου κομμάτι»;
Γιατί να θέλω να σουτάρει στο μπάσκετ και να βουτάει στην πισίνα σκεπτόμενη ότι είναι καλή μόνο όταν σκοράρει ή βγαίνει πρώτη στους αγώνες;
Γιατί να θέλω να βασίζω την αξία της και το μελλοντικό της δυναμικό στις βαθμολογίες, στις εξετάσεις και στα πτυχία;
Γιατί να θέλω να περάσει την υπόλοιπη ζωή της με το να αναρωτιέται τι σκέφτονται οι άλλοι άνθρωποι για αυτήν όταν είναι αρκετά ευχαριστημένη με το ποια είναι;
Δεν είμαι σίγουρη ότι θα είχα καταλήξει ποτέ σε αυτόν τον συλλογισμό πριν από πέντε χρόνια, αν δεν ήταν για τον τρόπο που μιλούσα στον εαυτό μου τελευταία.
Είναι Καλοκαίρι. Μια δύσκολη εποχή για μένα – και είναι μια δύσκολη εποχή για πολλά κορίτσια και γυναίκες και αγόρια και άντρες επίσης.
Και όταν ήρθε η ώρα να βάλω το μαγιό μου, δεν ήμουν ευχαριστημένη με τους μηρούς μου. Ήμουν έτοιμη να ξεκινήσω πάλι τα ίδια, όταν θυμήθηκα εκείνη την θεραπευτική λέξη που είχα πει πέντε χρόνια πριν ενώ στεκόμουν έξω από το δωμάτιο της κόρης μου.
Άστην.
Αλλά αυτή τη φορά, μιλούσα στον εαυτό μου.
Η αντανάκλαση του εαυτού μου στον καθρέφτη σήμερα δεν είναι άψογη, αλλά αρνούμαι να το αφήσω να με επηρεάσει και να μην ζήσω και να μην αγαπήσω αυτό το Καλοκαίρι.
Θα πάω στην πισίνα … Θα μπω στο νερό … και θα παίξω μπάλα με τις κόρες μου. Θα επισκεφθώ τους φίλους μου … Θα γελάσω με την καρδιά μου… Και θα αφήσω τον εαυτό μου να είναι αυτό που είναι…
“Άστην,” θα λέω συχνά, γιατί αυτή η φράση αμέσως με κάνει να νιώθω καλά, με βοηθά να αναπνέω και επεκτείνεται και στους γύρω μου.
Και το timing δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερο. Την περασμένη εβδομάδα, ήμουν τόσο ευγνώμων που αυτή η θεραπευτική λέξη επέστρεψε ακριβώς πάνω στην ώρα. Την ώρα των βαθμών. Των βραβείων. Των τουρνουά. Των σχολικών γιορτών. Είναι η περίοδος αποφοίτησης – και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να είναι μια δύσκολη εποχή για πολλά από τα παιδιά μας.
Όταν λοιπόν η κόρη μου μου έφερε τους βαθμούς της και ανακοίνωσε ότι ήταν ευχαριστημένη με το Β … όταν δήλωσε ότι θα ήθελε να δοκιμάσει να παίξει τένις και να σταματήσει την κολύμβηση … όταν μου είπε ότι είχε γράψει ένα ποίημά και το αποκαλούσε «μια νύχτα» … Δεν την πίεσα, δεν προσπάθησα να της αλλάξω γνώμη, ούτε της άσκησα κριτική.
Αντ ‘αυτού, την άφησα να κάνει αυτό που θέλει.
Και είμαι έτοιμη να την αφήσω να φύγει (και να «σκοντάφτει») για να ζήσει τις αλήθειες της υπό το πρίσμα της αυτο-αγάπης και της αυτο-αποδοχής και χωρίς να έχει δεύτερες σκέψεις για τον εαυτό της και τις αποφάσεις της.
Ίσως αυτό να σας ακούγεται σαν πρόσκληση, αλλά δεν είστε σίγουροι από πού να ξεκινήσετε.
Ξεκινήστε με το να είστε ευγενικοί στους εαυτούς σας για τα ζητήματά σας και τις ανασφάλειες σας. Δεν πρόκειται να εξαφανιστούν εν μία νυκτί, αλλά η ευαισθητοποίηση και η συμπόνια μπορούν να αλλάξουν τη ζωή σας.
Ξεκινήστε με το να επαναλαμβάνετε συχνά μέσα σας το “μόνο αγάπη σήμερα” όταν οι φόβοι σας προσπαθούν να βγουν στην επιφάνεια.
Ξεκινήστε με την υπενθύμιση ότι πρέπει να κοιτάζουμε μέσα από τα μάτια των παιδιών μας. Ίσως, όπου βλέπουμε περιθώρια βελτίωσης, εκείνα βλέπουν ακριβώς αυτό που τους ταιριάζει.
Ξεκινήστε με το να θυμάστε ότι τα παιδιά μας έχουν καθηγητές, αφεντικά, προπονητές και εκπαιδευτές που είναι εκεί για να προσφέρουν τις κριτικές και τις βελτιώσεις τους. Αυτό αφήνει σε εμάς να ακούμε, να αγαπάμε και να στηρίζουμε.
Αρχίστε με το να ρωτάτε τους εαυτούς σας: Αυτή η πρόταση που πρόκειται να κάνω, είναι βοήθεια ή κριτική; Ίσως δεν χρειάζεται να πούμε τίποτα. Οι πιθανότητες είναι ότι κάνουν το καλύτερο που μπορούν, όπως κι εμείς.
Για να το πούμε με λίγα λόγια,
Αρχίζει όταν αποφασίζουμε να ανησυχούμε λιγότερο για το πώς η εμφάνιση και τα επιτεύγματα των παιδιών μας αντανακλούν πάνω μας και να εστιάζουμε περισσότερο στον τρόπο με τον οποίο αντικατοπτρίζεται η αγάπη μας στα παιδιά μας, χωρίς όρους.
Το πρόβλημά μας δεν είναι πρόβλημά τους – τουλάχιστον, δεν χρειάζεται να είναι.
Ας κάνουμε ένα βήμα πίσω ώστε να τους δώσουμε αρκετό χώρο για να κάνουν αυτό που θέλουν.
Ποτέ δεν θα μάθουμε τι μπορούν να κάνουν … αν δεν τα αφήσουμε να γίνουν αυτό που είναι.
Απόδοση Δέσποινα Μπαρτζώκα
