Αλήθεια πόσο ακούμε τα παιδιά μας; Μήπως μιλάμε περισσότερο και τ’ ακούμε λιγότερο; Όταν μας μιλούν τα παιδιά μας, αντιλαμβανόμαστε τι κρύβεται πίσω από τις λέξεις; Νιώθουμε τα συναισθήματα τους; O Thomas Gordon στο βιβλίο του “Τα Μυστικά του Αποτελεσματικού Γονέα” μας προτρέπει να ακολουθήσουμε την μέθοδο της ενεργητικής ακρόασης, για να καταφέρουμε ν’ ακούμε τα παιδιά μας με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε κι εκείνα να θέλουν να μας ακούν.
1ο Παράδειγμα
Το παιδί επιστρέφει από το σχολείο και λέει στην μητέρα του :
– Ο Σωκράτης είναι βλάκας . Δεν τον θέλω για φίλο.
Η μητέρα πηγαίνει κοντά του και του λέει:
– Δηλαδή νομίζεις ότι ο Σωκράτης είναι βλάκας;
Το παιδί αρκετά θυμωμένο απαντά: ΄
– Ναι αυτό νομίζω και δεν θα τον ξαναμιλήσω. Είναι βλάκας…είναι βλάκας.
– ΄Αστα αυτά. Είστε φίλοι. Αύριο θα το ξεχάσετε.
Η μητέρα απομακρύνεται και αφήνει το παιδί της μόνο και θυμωμένο.
Ενεργητική ακρόαση
– Φαίνεσαι αρκετά εκνευρισμένος αγόρι μου. Νιώθεις απογοητευμένος από τον φίλο σου ; Θα ήθελες να το συζητήσουμε ;
– Με παράτησε και έφυγε με κάποιον καινούργιο συμμαθητή μας.
Όταν του είπα ότι δεν αφήνουν έτσι τους φίλους, μου είπε ” Αι παράτα με.”
Η μητέρα θέλει να αναγνωρίσει τα συναισθήματα του παιδιού της και του λέει :
– Έχω την εντύπωση ότι νιώθεις πως δεν σε σέβεται με τον τρόπο που σου μίλησε.
– Ναι δεν σεβάστηκε την φιλία μας.
Παρατηρούμε τη γλώσσα του σώματος, τις λέξεις που χρησιμοποιεί το παιδί μας, τις χειρονομίες, την έκφαση του προσώπου του. την ένταση της φωνής του, αν θέλουμε να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα του.
2ο Παράδειγμα
Το παιδί μας δεν μας λέει ότι ζηλεύει τον μικρό του αδελφό, αλλά η συμπεριφορά του μας κάνει να πιστεύουμε ότι νιώθει ζήλια. Παρατηρούμε ότι τον κτυπάει όταν είμαστε μακριά του, εκδηλώνει το θυμό του αντιδρώντας σε μας με αδικαιολόγητα ξεσπάσματα με κλάματα ή φωνές.
Η μητέρα δεν ακούει το παιδί της με ενσυναίσθηση. Δεν μπαίνει στη θέση του.
Φωνάζει το παιδί της:
Πρόσεχε καλά. Μην κτυπάς τον αδελφό σου και να ηρεμήσεις, γιατί αν δεν συμπεριφέρεσαι καλά, θα σε τιμωρήσω.
Ενεργητική ακρόαση
Η μητέρα πλησιάζει το παιδί της το παίρνει στην αγκαλιά της και του λέει:
– Καταλαβαίνω ότι μπορεί να ζηλεύεις, όταν παίρνω αγκαλιά τον αδελφό σου, αλλά είναι τόσο μικρός που δεν μπορεί να κάνει τίποτα μόνος του όπως εσύ. Το ίδιο έκανα και με σένα όταν ήσουν τόσο μικρούλης. Θα ήθελα τη βοήθεια σου στο μάζεμα των παιχνιδιών σου, για να έχουμε περισσότερο χρόνο να περνάμε μόνοι οι δυο μας. Θα ήθελες να αλλάζουμε μαζί τις πάνες του αδελφού σου, και να το ντύνουμε; Θα έννιωθες πιο καλά αν παίζαμε όλοι μαζί;
– Ναιιιιιιιιιι Είσαι η καλύτερη μαμά του κόσμου. Αν δεν πουλήσουμε τον αδελφό μου, μπορεί και να τον αγαπήσω!
Dr Thomas Gordon, “Τα Μυστικά του Αποτελεσματικού Γονέα”