Να ξεκαθαρίσουμε κάτι από την αρχή: δεν βλέπω survivor.
Όχι γιατί το θεωρώ trash, αλλά γιατί απλά δεν μου αρέσει, το βρίσκω βαρετό. Γούστα είναι αυτά. Από την άλλη θα δω χαλαρά αστυνομικές σειρές, που παίζουν την ίδια ώρα, αν έχω ελεύθερο χρόνο. Για να είμαι ειλικρινής, ούτε καν είχα δώσει σημασία στο γεγονός ότι κάποιοι βλέπουν αυτό το πρόγραμμα «επιβίωσης σε ένα άγνωστο νησί τρώγοντας κυρίως καρύδες». Φυσικό δεν είναι; Πρόγραμμα τηλεόρασης είναι, κάποιοι θα το βλέπουν και κάποιοι όχι. Τόσο απλά. Ή μήπως όχι;
Άρχισα να δίνω σημασία στην συγκεκριμένη εκπομπή όταν άρχισα να παρατηρώ τα παιδιά της τάξης μου (νήπια και προνήπια) αλλά και του δημοτικού να έρχονται νυσταγμένα το πρωί σχολείο επειδή κοιμήθηκαν αργά βλέποντας survivor. Και σα να μην έφτανε αυτό, όλη μέρα συζητούσαν για αυτό, την Σόφη, τον Ντάνο και δεν ξέρω κι εγώ ποιον άλλον και τι έκαναν ή έφαγαν, ποιος μάλωσε με ποιον κι άλλα τέτοια, για να φτάσουμε στην αποκορύφωση «κυρία εσύ δε βλέπεις σουρβάιβορ;». «Ορίστε; Όχι, δεν βλέπω. Γενικά δεν πολυβλέπω τηλεόραση, δεν έχω χρόνο.». «Α, κυρία, πώς γίνεται αυτό, χάνεις που δε βλέπεις, το βλέπουμε με την μαμά/ μπαμπά/ θείο/ θεία/ γιαγιά/ παππού/ κ.ο.κ και γίνονται πάρα πολλά πράγματα εκεί μέσα.». Μέσα; Εγώ νόμιζα πως γίνονται σε εξωτερικό χώρο τα γυρίσματα.
Κάθε μέρα τα ίδια. Τα παιδιά νυσταγμένα το πρωί, στο ολοήμερο να μην έχουν διάθεση για δραστηριότητες, να τρώνε ανόρεχτα επειδή νυστάζουν κι όταν πέφτουν για ύπνο να μην μπορούν να σηκωθούν. Άρχισα λοιπόν να κατηγορώ την συγκεκριμένη εκπομπή. Την είδα κιόλας για κανένα μισάωρο (πιο πολύ δεν άντεξα). Εντάξει, γιατί τόσος ντόρος, δεν καταλαβαίνω. Σιγά την εκπομπή. Κι όταν λέω ντόρος, δεν εννοώ μόνο στο σχολείο. Στα social media, όλοι σχολιάζουν σε live χρόνο τα δρώμενα. Σύντομα ανακάλυψα πως το survivor το έβλεπαν οι περισσότεροι φίλοι μου, συζητούσαν γι’ αυτό, παθιάζονταν, μάλωναν μεταξύ τους, και είχαν χωριστεί σε δύο στρατόπεδα- σε αυτούς που το βλέπουν φανατικά και σε αυτούς που δεν το βλέπουν και κατακρίνουν τους πρώτους.
Προσωπικά είχα δύο ενστάσεις- η μία που τα παιδιά έρχονται κουρασμένα στο σχολείο λόγω αϋπνίας, και η δεύτερη που η εκπομπή διαρκεί τρεις ώρες σχεδόν καθημερινά κι αναρωτιόμουν τόσος χρόνος να πηγαίνει χαμένος μπροστά από μια οθόνη; Αυτή είναι η προσωπική άποψη ενός ατόμου που για πέντε χρόνια δεν είχε καν συσκευή τηλεόρασης στο σπίτι του από πεποίθηση και τώρα που έχει την ανοίγει ελάχιστα. Άρα, αντικειμενική δε με λες. Και κάπου σε αυτό το σημείο είχα μια έντονη συζήτηση με δύο φίλους μου, τολμώ να πω, σε γνωστό μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Γιατί τηλεόραση μπορεί να μην βλέπω, αλλά στα social media δε με πιάνει κανείς! Κι εκεί άρχισα να αποκτώ μια διαφορετική οπτική.
Trash τηλεόραση για πολλούς το survivor, αλλά έλα που μια μαμά το χρησιμοποιούσε για να γνωρίσει στην έφηβη κόρη της τον κόσμο των ενηλίκων με όλα τα καλά και τα άσχημα. Συζητήσεις που βγαίνουν αβίαστα από τα επεισόδια, χωρίς να χρειαστεί να της κάνει κήρυγμα. Έτσι, απλά, χαλαρά κι όμορφα.
Κι έπειτα ένα ακόμη άτομο με παιδεία, σοβαρό, που εκτιμώ πολύ, μου έδωσε τροφή για σκέψη: γιατί να μην έχει ο καθένας το δικαίωμα να χαλαρώνει από τις δουλειές και τις σκοτούρες του με όποιον τρόπο επιθυμεί; Εσύ (εγώ) δεν πας γυμναστήριο, γήπεδο ή ό,τι άλλο; (πάω και παραπάω). Οπότε, για ποιο λόγο να κατακρίνουμε;
Πραγματικά, με μια δεύτερη σκέψη, είχαν δίκιο. Φωνάζουμε πως πρόκειται για σκουπιδοτηλεόραση, αλλά ποια είμαι εγώ να κρίνω όταν έχω δει και πέντε επεισόδια από τούρκικο σήριαλ σε στιγμή τρελής βαρεμάρας και μπορεί τρεις ώρες για survivor να μην χαλαλίζω, αλλά δώσε μου τρεις ώρες στο γυμναστήριο να σηκώνω βάρη και να κάνω ποδήλατο μέχρι να φτάσω Αθήνα (στο μυαλό μου, γιατί είναι στατικό!) ή να γράφω τώρα εγώ κι εσύ να διαβάζεις, και ωωπ! να’ το, ξόδεψα κι εγώ τρεις ώρες εκεί που ήθελα.
Και σε αυτόν τον κυκεώνα σκέψεων, ήρθε και μια ανακοίνωση ενός συνδικαλιστικού οργάνου των εκπαιδευτικών να καταδικάσει την συγκεκριμένη εκπομπή. Και τι δεν έγραφε μέσα. Όχι πως συμφωνώ ούτε πως διαφωνώ. Και με χαροποίησε που οι εκπαιδευτικοί άρχισαν να κοινοποιούν τις απόψεις τους για τα κοινωνικά φαινόμενα που επηρεάζουν τους μαθητές κι αυριανούς πολίτες. Αλλά πραγματικά, είναι αυτό το θέμα τόσο σοβαρό ώστε να βγει ειδική ανακοίνωση από τον κλάδο μας; Καταστρέφονται οι προσπάθειές μας για σωστή παιδεία από μια εκπομπή; Ή μήπως των γονέων οι προσπάθειες; Τα παιδιά μιμούνται άσχημες συμπεριφορές; Κι εσύ που καπνίζεις μπροστά στα παιδιά (ή νομίζοντας κρυφά) αισθάνεσαι εντάξει ως πρότυπο;
Εσύ που φωνάζεις, βρίζεις, δεν παραχωρείς την θέση σου στα ΜΜΜ, χρησιμοποιείς ψυχολογική/ λεκτική/ σωματική βία, παρκάρεις σε θέση αναπήρων, δεν φοράς ζώνη στο αυτοκίνητο και τόσα άλλα, θεωρείς τον εαυτό σου σωστό παράδειγμα προς μίμηση; Θα μου πείτε το ότι συμβαίνουν τόσα άσχημα δεν σημαίνει πως θα πρέπει να προσθέσουμε άλλο ένα. Συμφωνώ. Όμως τελικά, έχουμε ξεκαθαρίσει μέσα μας τι μας ενοχλεί στο survivor;
Το survivor είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας μας. Πείνα, πισώπλατα μαχαιρώματα, κλίκες, κάποιοι που το παίζουν διάσημοι, άλλοι που ξεχωρίζουν για την προσωπικότητά ή την ομορφιά τους, άτομα με μόρφωση κι άλλα χωρίς, άτομα με παιδεία κι άλλα χωρίς, ανεξαρτήτου μόρφωσης κλπ κλπ κλπ.
Ακόμη κι ο τρόπος που χωριστήκαμε σε δύο φανατικές ομάδες ανάλογα με το αν το παρακολουθούμε ή όχι, κι εκτοξεύουμε αλληλοκατηγορίες, μη μου πείτε πως δεν σας θυμίζει τίποτα;; Γιατί από τα μαχαίρια Αθηναίων- Σπαρτιατών, τους εμφυλίους πολέμους των Ελλήνων μέχρι και τα ντέρμπυ ΠΑΟΚ- ΑΡΗΣ (στα νιάτα μου), πάντα μοιρασμένους στα δύο μας θυμάμαι να βγάζουμε το μάτι του διπλανού μας (ή να το επιθυμούμε). Επομένως, τι το τόσο φοβερό μας κάνει τώρα εντύπωση; Φοβόμαστε τον καθρέφτη μας;
Δεν μας φταίει το survivor- ο εαυτός μας μας φταίει. Γιατί αν κάτι πρέπει να αλλάξουμε είναι η νοοτροπία μας σε όλα τα θέματα της ζωής. Αν ήμασταν διαφορετικοί, διαφορετικό θα ήταν και το παιχνίδι από μέσα αλλά και η κάθε εκπομπή στην τηλεόραση από έξω. Επομένως, αν έχεις πρόβλημα με όσα βλέπεις, άλλαξε τον εαυτό σου και τα παιδιά σου. Δείξε με το παράδειγμά σου κι άσε τις κατηγορίες και τους μορφασμούς αποδοκιμασίας. Αν το βλέπεις πάρε αφορμές για στοχαστικές συζητήσεις και δυναμικές αλλαγές, εάν πάλι όχι, ζήσε το δικό σου καθημερινό survivor στην πραγματική ζωή θέτοντας τους δικούς σου δίκαιους κανόνες.
Θα με ρωτήσετε, τελικά τι προτείνεις, να το βλέπουμε ή όχι; Δεν είναι δική μου απόφαση. Σαν εκπαιδευτικό, όμως, με ενδιαφέρει να έρχονται τα παιδιά ξεκούραστα στο σχολείο κι εκτός από το survivor, σαν γονείς, προτείνω να αφιερώνετε άλλες τρεις ώρες την ημέρα για να παίζετε φιδάκι, μονόπολυ, κούκλες, μπάλα, σκάκι ή ό,τι άλλο ευχαριστεί τα παιδιά σας, να δημιουργείτε δεσμούς μαζί τους, αληθινή επικοινωνία, που δε χτίζεται μπροστά από μια οθόνη/ ταμπλετ/ κινητό.
Α, κι επειδή έγραψα ολόκληρο κατεβατό για το survivor, δεν ξέφυγαν από το μυαλό μου και οι lovers/ haters με το «Μπρούσκο». Τους θυμάμαι από πέρυσι. Η ιστορία επαναλαμβάνεται, κι αυτό σημαίνει πως Ιστορία δεν μάθαμε!