«Ρε μαμά, έλεος, δεν είμαι 5 χρονών» ήταν ακριβώς τα λόγια μου λίγες ημέρες πριν που λειτούργησε το μητρικό της ένστικτο κι εγώ δυσανασχέτησα ως είθισται. Κι όμως, όσο το σκέφτομαι, υπήρξα πολύ τυχερό παιδί, παρ’όλη την γκρίνια μου κι αυτό, γιατί μέχρι και σήμερα έχω δίπλα μου μια οικογένεια να με προσέχει με τον δικό της τρόπο, όπως άλλωστε κάνει κι ο κάθε γονέας.
Οι δικοί μου συγκεκριμένα, δεν ήταν ποτέ υπερπροστατευτικοί. Κυμαίνονταν, μάλιστα, πάντοτε σε λογικά πλαίσια και φρόντιζαν κάθε πάθημα να μου γίνεται και μάθημα. Κι αυτό ήταν ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη μου. Ναι, μεν, είχα προστασία και στήριξη, έμαθα, όμως, απ’την άλλη, πως η ελευθερία μου έχει συνέπειες κι υποχρεώσεις.
Δυστυχώς, δεν έχουν βιώσει όλοι αυτό που εγώ προ ολίγου αποκάλεσα τύχη. Πολλοί είναι αυτοί που ως παιδιά, μεγάλωσαν σε ένα περιβάλλον άκρως προστατευτικό κι ασφυκτικό. Κι αυτό σαφώς, σε μια προσπάθεια της οικογένειάς τους να προφυλάξουν τα παιδιά τους από κάθε είδους κακό.
Τα προβλήματα, όμως ,κατ’ εμέ, στην προκειμένη περίπτωση, υπερτερούν των πλεονεκτημάτων μακροπρόθεσμα. Και για να το εξηγήσω και πιο απλά. Οι γονείς αυτοί, αν μπορούσαν να κλείσουν το παιδί τους σε μια φούσκα, θα το έκαναν, προκειμένου να είναι ασφαλές. Δυστυχώς, όμως, οι φούσκες έχουν την τάση να σκάνε!
Πιο συγκεκριμένα, από τη μια μεριά, το παιδί είναι ασφαλές μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Μαθαίνει τους κινδύνους που υπάρχουν, όπως επίσης και τρόπους να τους αποφύγει ή να τους παρακάμψει. Είναι επιφυλακτικό και γνωρίζει πως ο κόσμος είναι σκληρός κι αδίστακτος. Και ναι, παρ’ όλο που μοιάζουν αρνητικά τα παραπάνω παραδείγματα, αποτελούν θετικά στοιχεία της μεθόδου.
Τα παιδιά δεν ζουν μέσα σ’ένα σύννεφο, απ’το οποίο απότομα πέφτουν κατά την εφηβεία, αλλά προετοιμάζονται για την πραγματικότητα από μικρά, ώστε και ως ενήλικες να’ναι άκρως προσεκτικοί και κατά συνέπεια, όσο το δυνατόν, πιο ασφαλείς.
Όπως προείπα, όμως, οι συνέπειες της μεθόδου την καθιστούν ως παράδειγμα προς αποφυγήν, λόγω του ότι με τον τρόπο αυτό το παιδί εθίζεται σε έναν μόνιμο φόβο. Όταν μαθαίνει πως σε κάθε του βήμα καραδοκεί ένα πιθανό κακό, δειλιάζει ν’αφεθεί, ν’αναλάβει πρωτοβουλίες, να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό. Ως ενήλικας στην πορεία, δεν τολμάει να θέσει υψηλότερους στόχους και σε πολλές περιπτώσεις παραμένει στάσιμος, από φόβο και μόνο στην ιδέα ότι η όποια μεταβολή στη τωρινή του κατάσταση θα επιφέρει προβλήματα και δυσκολίες.
Όλη αυτή η κατάσταση φαντάζει κάθε άλλο παρά υγιής. Σίγουρα πρέπει κάθε παιδί να μαθαίνει σταδιακά πόσο σκληρή είναι η πραγματικότητα και πόσο επικίνδυνοι μπορούν να γίνουν οι άνθρωποι. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν πρέπει αυτό να καλλιεργείται με φόβο για καθετί που υπάρχει δίπλα του. Δεν είναι επιθυμητό αυτό το αποτέλεσμα και στον τελικό μας απολογισμό μπορεί και να αποβεί καταστροφικό, καθώς θα έχει πλαστεί ένας άνθρωπος φοβισμένος, δειλός κι ενοχικός.
Καμία υπερβολή δεν μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα, πόσο μάλλον όταν αυτή σχετίζεται με τη διάπλαση ενός ανθρώπου, νοητική και ψυχική. Καλό είναι να υπάρχει μια ισορροπία στην οποία απ’ τη μία το παιδί να είναι ξύπνιο και ψηλιασμένο. Απ’την άλλη, όμως, να είναι σε θέση να παίρνει ρίσκα στην ενήλικη ζωή του με σκοπό τη βελτίωσή της, μετριάζοντας πάντα τα θετικά και τα αρνητικά των επιλογών του.
Να είναι σε θέση να αναλαμβάνει τις ευθύνες του και να υποστηρίζει τα πιστεύω και τις πεποιθήσεις του. Με λίγα λόγια να είναι ένας άνθρωπος που δε θα κλειστεί σε ένα γυάλινο κουτί από φόβο κι ανασφάλεια. Αντίθετα, να αισθάνεται ελεύθερος και να προσπαθεί να αναβαθμίσει την ποιότητα της ζωής του με λογική και δημιουργική σκέψη.
Ο κόσμος άλλωστε πάντοτε θα εγκυμονεί κινδύνους.
Το θέμα είναι να μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε και να βγαίνουμε κερδισμένοι από αυτούς.
Γράφει η Ιωάννα Καραφώτη
