Ας είμαστε ειλικρινείς: κανείς δεν σου δίνει ένα εγχειρίδιο χρήσης όταν αποκτάς παιδί. Και σίγουρα κανείς δεν σου λέει πώς να καταλάβεις τι συμβαίνει όταν το μικρό σου φαίνεται “κάπως”. Δεν υπάρχει ούτε συναγερμός ούτε ένδειξη “Error 404: κακή ψυχολογία”. Ωστόσο, υπάρχουν μερικά σημάδια που, αν τα παρατηρήσεις, αξίζουν την προσοχή σου.
1. Το παιδί δείχνει θυμωμένο… συνέχεια
Όχι, δεν φταίει το ότι του έδωσες μπανάνα αντί για μπισκότα (εντάξει, μπορεί και λίγο). Αλλά αν ο θυμός του είναι η μόνιμη αντίδραση, ίσως κάτι το απασχολεί. Τα παιδιά δεν έχουν τον τρόπο να σου πουν “Μαμά, έχω υπαρξιακά ζητήματα.” Εσύ όμως μπορείς να το παρατηρήσεις και να το ρωτήσεις με υπομονή και αγάπη.
2. Αποσύρεται από εσένα ή από τους φίλους του
Αν το μικρό σου – αυτό που κάποτε ήθελε να σου δείξει κάθε ζωγραφιά του – ξαφνικά κλείνεται στον εαυτό του, κάτι μπορεί να τρέχει. Ίσως είναι μια δύσκολη φάση, αλλά μπορεί να είναι κι ένα καμπανάκι ότι νιώθει απογοήτευση ή θλίψη.
3. Υπερβολική ανησυχία ή φόβοι
Αν το παιδί σου ξαφνικά ανησυχεί για τα πάντα – από το αν θα βρει τα αγαπημένα του παπούτσια μέχρι το αν ο κόσμος θα τελειώσει αύριο – ίσως βιώνει άγχος. Σκέψου πως για εκείνο, ακόμα και μικρά πράγματα μοιάζουν με “τέρας κάτω από το κρεβάτι”.
4. Αλλαγές στον ύπνο ή την όρεξή του
Αν βλέπεις το μικρό σου να μην κοιμάται καλά ή να μην τρώει όπως πριν (ή το αντίθετο, να τρώει ό,τι υπάρχει στην κουζίνα), τότε κάτι ίσως συμβαίνει. Το σώμα τους συχνά φωνάζει όσα δεν μπορούν να πουν με λόγια.
5. Απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που αγαπούσε
Αν η ζωηρή καλλιτέχνης σου εγκαταλείψει τα μολύβια της ή ο μικρός ποδοσφαιριστής σου κρεμάσει τα παπούτσια του χωρίς λόγο, μπορεί να σημαίνει ότι έχει χάσει τη διάθεσή του. Είναι σαν να τους έκλεψαν τη σπίθα τους.
Πώς να το βοηθήσεις;
- Άκουσέ το πραγματικά: Κάνε μια παύση και δώσε του την απόλυτη προσοχή σου. Συχνά, αυτό που χρειάζονται περισσότερο είναι να ξέρουν ότι κάποιος τους ακούει χωρίς κριτική.
- Δείξε του ότι είσαι διαθέσιμη: Μην το πιέζεις να μιλήσει αν δεν είναι έτοιμο (εξαιρετικά δύσκολο και για μένα), αλλά δείξε του με μικρές πράξεις ότι είσαι πάντα εκεί. Μια αγκαλιά ή ένα “είμαι εδώ αν θέλεις να μιλήσεις” κάνει θαύματα.
- Βρες μαζί λύσεις: Αν μπορείς, βρες έναν τρόπο να κάνεις τη συζήτηση παιχνιδιάρικη. Ρώτησέ το: “Τι νομίζεις ότι θα βοηθούσε; Να δοκιμάσουμε κάτι μαζί;”
- Ζήτησε βοήθεια αν χρειαστεί: Δεν είναι κακό να απευθυνθείς σε έναν ειδικό. Ένας παιδοψυχολόγος μπορεί να σου δώσει εργαλεία και κατευθύνσεις που δεν είχες σκεφτεί.
Θυμήσου: είσαι ο κόσμος του. Αν δώσεις χρόνο, υπομονή και αγάπη, θα βρει πάλι το χαμόγελό του.