Η λήψη εκπαιδευτικών και επαγγελματικών αποφάσεων είναι ένα από τα πρωταρχικά ζητήματα που απασχολούν τόσο τα παιδιά όσο και τους γονείς τους. Είναι γεγονός ότι η οικογένεια επηρεάζει σημαντικά τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές φιλοδοξίες των νέων και διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τις αντιλήψεις τους για τον κόσμο της εργασίας. Επομένως, ο γονιός χρειάζεται να λειτουργεί ως σύμμαχος και συνοδοιπόρος και να προσφέρει την απαραίτητη υποστήριξη και ενθάρρυνση στον έφηβο.
Οι γονείς μπορούν να γίνουν αρωγοί στο ταξίδι της διερεύνησης των επιλογών του εφήβου; Και αν ναι, πώς;
Μπορούν:
● να προσφέρουν ένα ασφαλές περιβάλλον μέσα στο οποίο ο έφηβος θα νιώθει ελεύθερος να εκφράσει τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς και τις επιθυμίες του,
● να εκφράζουν τη γνώμη τους, χωρίς όμως να επιβάλλουν την άποψη τους,
● να αποφεύγουν ερωτήσεις όπως: «Έχεις σκεφτεί ποιο επάγγελμα θα ακολουθήσεις;» Η ερώτηση αυτή είναι πιθανόν να προκαλέσει άγχος και πίεση στον έφηβο, ειδικά στην περίπτωση που νιώθει ήδη μπερδεμένος. Άλλωστε, στην εφηβεία οι νέοι καλούνται να επιλέξουν σπουδές και όχι επάγγελμα. Να πάρουν, δηλαδή, την πρώτη απόφαση σχετικά με το εκπαιδευτικό και επαγγελματικό ταξίδι που ξεκινά μετά το τέλος του σχολείου,
● να ενθαρρύνουν τον έφηβο να κάνει ερωτήσεις. Η καλλιέργεια διερευνητικής διάθεσης θα τον βοηθήσει να συγκεντρώσει τις πληροφορίες που χρειάζεται, πριν λάβει αποφάσεις,
● να τον βοηθήσουν να αναγνωρίσει και να ενισχύσει τα δυνατά σημεία της προσωπικότητάς του, όπως το χιούμορ, την επιμονή, την κοινωνικότητα, την αισιοδοξία, τη δημιουργικότητα, την ομαδικότητα,
● να δημιουργήσουν στο οικογενειακό περιβάλλον τις συνθήκες εκείνες που θα βοηθήσουν την καλλιέργεια και την ανάδειξη ήπιων δεξιοτήτων (soft skills), όπως επικοινωνιακές και διαπραγματευτικές δεξιότητες, προσαρμοστικότητα στην αλλαγή, ομαδικότητα κά,
● να του δώσουν τη δυνατότητα να γνωρίσει τις πραγματικές συνθήκες ενός επαγγέλματος με επισκέψεις σε χώρους εργασίας ή να συμμετέχει ως εθελοντής σε μια επαγγελματική δραστηριότητα,
● να του μιλήσουν για τη δική τους επαγγελματική δραστηριότητα, παρουσιάζοντας τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές πλευρές της,
● να κρατάνε θετική στάση απέναντι στις ιδέες και τα όνειρα του παιδιού τους, ενθαρρύνοντάς το, ώστε να συνεχίσει το ταξίδι της διερεύνησης,
● να βοηθήσουν τον έφηβο να αντιληφθεί ότι η οποιαδήποτε επιλογή έχει και συνέπειες, τις οποίες θα πρέπει να μάθει να διαχειρίζεται ώριμα και υπεύθυνα,
● να τον φέρουν σε επαφή με Πιστοποιημένους Συμβούλους Επαγγελματικού Προσανατολισμού, προκειμένου να διερευνήσει τα ενδιαφέροντα, τις κλίσεις, τις αξίες και τις δεξιότητές του, να θέσει στόχους και να λάβει έγκυρη πληροφόρηση για τις σπουδές και τα επαγγέλματα.
Σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη και ανταγωνιστική εποχή είναι σημαντικό ο έφηβος να επιλέξει το μονοπάτι εκείνο, όπου τα ενδιαφέροντα, οι κλίσεις και οι προσωπικές αξίες συναντιούνται. Η επιλογή σπουδών και αργότερα επαγγέλματος πρέπει να προκύπτει από την κατάκτηση αυτογνωσίας, από τη γνώση του εργασιακού τοπίου, των προοπτικών, των συνθηκών εργασίας αλλά και άλλων παραμέτρων (π.χ. τα οικονομικά, οικογενειακά και εκπαιδευτικά δεδομένα). Οι γονείς, συνοδοιπόροι στην προσπάθεια αυτή, είναι απαραίτητο να ενισχύσουν στον έφηβο την αντίληψη ότι η ζωή είναι ένα ταξίδι. Και σε αυτό, απρόβλεπτα γεγονότα και τυχαίες καταστάσεις είναι δυνατόν να ανατρέψουν τα σχέδιά του. Για τον λόγο αυτό, ο έφηβος θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για οτιδήποτε -εύκολο ή δύσκολο- παρουσιαστεί στην πορεία του, να κάνει συνειδητές επιλογές και να έχει πάντα εναλλακτικές.
Ένα οικογενειακό περιβάλλον που προσφέρει ασφάλεια, στήριξη και ενθάρρυνση αποτελεί σίγουρα την καλύτερη αφετηρία για το συναρπαστικό ταξίδι της ζωής ενός νέου!
Αλεξάνδρα Καπαρελιώτη
Σύμβουλος Σταδιοδρομίας
Career Counselor, MA
Info.followyourpath@gmail.com
@followyourpath.gr
