Αν ρωτήσεις ένα γονιό μικρού παιδιού ποιες είναι οι ανησυχίες του θα σου πει ότι ανησυχεί επειδή δεν τρώει αρκετά, σταμάτησε να πίνει γάλα, επειδή δεν ξέρει αν αναπτύσσεται όπως πρέπει κι επειδή…βλέπει πολύ τηλεόραση.
Ναι, το ίδιο συμβαίνει και στο δικό μου μυαλό και στο δικό μας σπίτι. Η μικρή τρώει μόνο όταν βλέπει παιδικά. Μετά τον παιδικό πηγαίνει στη γιαγιά και του βάζει τηλεόραση. Το απόγευμα παίζουμε μαζί αλλά κάποια στιγμή… εξαντλούμαι. Πρέπει να κάνω δουλειές, να μαγειρέψω, να ηρεμήσω, να κάνω μπάνιο. Κι εκεί θα ανοίξει πάλι η τηλεόραση ή το τάμπλετ.
Μερικές φορές ξεγελάω τον εαυτό μου και λέω “σήμερα δεν είδε τηλεόραση απλά άκουγε μουσική από το τάμπλετ και έβλεπε τα βίντεο κλιπ” αλλά τελικά οι τύψεις δεν φεύγουν. Το ξέρω ότι πρέπει να τη μάθω να τρώει χωρίς τηλεόραση, απλά επαναπαύομαι στο ότι τρώει όσο πρέπει με τα παιδικά. Το ξέρω ότι πρέπει να πω στη γιαγιά να της διαβάζει παραμύθια, αλλα κι εκείνη κουράζεται τόσες ώρες. Το ξέρω ότι πρέπει να βρω ένα τρόπο να κάνω τις δουλειές μαζί με την κόρη μου αντί να την αφήνω στο σαλόνι να βλέπει τηλεόραση όσο μαγειρεύω.
Αλλά νιώθω συνέχεια κουρασμένη. Και μερικές φορές λέω “είναι προτιμότερο να μην νιώθω τύψεις κι απλά να τερματίζω την κούρασή μου; Ή μήπως πρέπει να δώσω μια αγκαλιά στον εαυτό μου και να μην είμαι τόσο αυστηρή μαζί του;”.
Με καθησυχάζει που πολλοί γονείς περνούν το ίδιο. Δεν είμαι η μόνη που ξέρω το σωστό αλλά δεν βρίσκω τον τρόπο ή τη δύναμη να το κάνω. Προσπαθώ να υπάρχει μια ισορροπία. Δεν τηρώ το “μία ώρα το πολύ οθόνες για τα παιδιά 2 ετών” αλλά αν μια μέρα κάτσει πάνω από 2 ώρες, προσπαθώ την επόμενη να διαβάσουμε περισσότερα βιβλία. Αν μια μέρα δεν κάθεται στην τηλεόραση (ναι υπάρχουν κι αυτές οι μέρες και δεν ξέρω αν πρέπει να χαίρομαι με αυτές ή να στεναχωριέμαι) τότε λέω στον εαυτό μου ότι θα κάνω μια άλλη μέρα τις δουλειές μου.
Προσπαθώ με λίγα λόγια να έχω μια ισορροπία σε αυτό που είναι σωστό για το παιδί μου αλλά κι αυτό που σέβεται τις δυνάμεις μου, την κούρασή μου, την ενέργειά μου και τις ανάγκες μου.
Διάβασα λοιπόν πως:
Ένα παιδάκι ηλικίας ενός έτους περνάει κατά μέσο όρο σχεδόν μια ώρα (53 λεπτά) μπροστά από την οθόνη μιας τηλεόρασης, ενός υπολογιστή ή ενός κινητού τηλεφώνου, ενώ στην ηλικία των τριών ετών ο χρόνος αυτός αυξάνεται σε περίπου δυόμισι ώρες (150 λεπτά), σύμφωνα με την επιστημονική έρευνα των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ.
Οι ερευνητές που μελέτησαν σχεδόν 4.000 παιδιά ηλικίας 12 έως 36 μηνών και αργότερα τα ίδια παιδιά όταν είχαν γίνει επτά έως οκτώ ετών, εξηγούν ότι τα παιδιά που δεν πάνε σε βρεφονηπιακό σταθμό αλλά μένουν στο σπίτι τους υπό την επίβλεψη γονιού, συγγενούς ή μπέιμπι-σίτερ, καθώς επίσης όσα έχουν γονείς με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο περνούν περισσότερο χρόνο μπροστά σε οθόνες.
Η Αμερικάνικη Παιδιατρική Ακαδημία σημειώνει ότι τα παιδιά σήμερα μπορεί να ξοδεύουν έως και 7 ώρες την ημέρα μπροστά στο tablet, την τηλεόραση, το κινητό ή κάποια άλλη οθόνη που τα απασχολεί με βίντεο, εικόνες και παιχνίδια, χρόνος που είναι αναμφισβήτητα υπερβολικός.
Και κατάλαβα ότι ίσως είμαστε λίγο υπερβολικοί με τους χρόνους και τις οθόνες:
Σύμφωνα με τον παιδοψυχολόγο Zishan Khan, οι οθόνες έχουν αρνητικές επιδράσεις στην ανάπτυξη των παιδιών και την καθημερινότητά τους, όμως έχουν και αρκετά οφέλη, κάτι που ο ίδιος συνειδητοποίησε καλύτερα όταν έγινε και ο ίδιος μπαμπάς. “Η άποψή μου για τον χρόνο που περνάνε τα παιδιά μπροστά σε οθόνες άλλαξε δραστικά από τότε που απέκτησα δικά μου παιδιά. Η ζωή απαιτεί ευελιξία”.
Ποια είναι αυτά τα οφέλη: Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία, ο χρόνος που περνούν τα παιδιά μπροστά στην οθόνη μπορεί να έχει και οφέλη όπως είναι η πρόσβασή τους σε νέες ιδέες και η ικανότητα να συμμετέχουν σε μια κοινότητα με συνομήλικούς τους. Τα σημερινά παιδιά βλέπουν το διαδίκτυο ως ένα μέσο επικοινωνίας και σύνδεσης με τους φίλους τους και σύμφωνα με την ψυχολόγο, Regine Muradian “η σύνδεση μέσω μηνυμάτων ή βίντεο με τους φίλους τους είναι ιδανική και την ανάπτυξη των κοινωνικών τους δεξιοτήτων”. Ακόμα και τα παιχνίδια έχουν κάποια οφέλη, αφού σύμφωνα με μια μελέτη του 2022 τα παιδιά ηλικιών που έπαιζαν περίπου 3 ώρες την ημέρα έδειξαν υψηλότερα επίπεδα σε γνωστικές δεξιότητες και καλύτερο έλεγχο παρορμήσεων από τα παιδιά που δεν έπαιζαν βιντεοπαιχνίδια. Κάποια άλλα οφέλη σύμφωνα με τους ειδικούς είναι η αυτοπεποίθηση, η κριτική σκέψη, βελτίωση στην ανάγνωση, τη γραφή, τα μαθηματικά και βελτιωμένες κινητικές ικανότητες.
Κι όταν έχω πρόβλημα με τα όρια τότε ακολουθώ αυτά:
Η παιδίατρος Σουζάνα Κέμπερ δέχεται συνέχεια ερωτήσεις στο ιατρείο της από γονείς για το πώς μπορούν να απομακρύνουν τα παιδιά από τις οθόνες και με βάση την εμπειρία της έκανε μια ανάρτηση με τις συμβουλές της. Όπως έγραψε: “Σας εγγυώμαι, όλοι οι γονείς παλεύουν κατά καιρούς με αυτό το ερώτημα – και φυσικά με ρωτούν στο ιατρείο για συμβουλές. Ειδικά αυτόν τον καιρό, έχει χτυπήσει βαθυκόκκινο η έκθεση των παιδιών μας στις οθόνες και είναι λογικό οι γονείς να ανησυχούν. Αν το δούμε στη βάση του, πρόκειται για την ίδια μάχη που έδιναν οι γονείς μου με εμένα και τα αδέλφια μου στο θέμα της τηλεόρασης, έτσι δεν είναι; Κάθε γενιά και κάθε οικογένεια βέβαια, υποχρεώνεται να βρίσκει τις δικές της λύσεις. Στη δική μας οικογένεια βοήθησαν οι ακόλουθες αλλαγές – ίσως κάτι φανεί χρήσιμο και σε εσάς;”.
Κι έχω πάντα αυτό στο νου μου:
Ο προτεινόμενος χρόνος ανά ηλικία
Τα παιδιά από 18 μηνών έως 2 ετών δεν πρέπει να κάθονται μπροστά σε οθόνη περισσότερο από μία ώρα και το περιεχόμενο πρέπει να είναι εκπαιδευτικό και κατάλληλο για την ηλικία τους.
Από 2 ετών έως 5 ετών οι ειδικοί συνιστούν τα παιδιά να μην ξεπερνούν την μία ώρα την ημέρα.
Από 5 έως 9 ετών μπορούν να αυξήσουν τον χρόνο δεδομένου ότι μπορεί να έχουν εργασίες μέσω tablet.
Από 9 ετών έως 15 ετών, ο χρόνος παραμονής μπροστά σε οθόνη κυμαίνεται στις 2 με 4 ώρες καθημερινά.
Διάβασε επίσης:
Γνωρίζεις τον κανόνα “3-6-9-12” για τα παιδιά και τις οθόνες;