Η Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού (ΠΕΜΘ) – World Breastfeeding Week (WBW) έχει καθιερωθεί από την Παγκόσμια Συμμαχία Δράσης για τον Μητρικό Θηλασμό (World Alliance for Breastfeeding Action – WABA) και εορτάζεται από το 1992 κάθε χρόνο στις 1-7 Αυγούστου. Στη χώρα μας η Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού εορτάζεται κάθε χρόνο στις 1-7 Νοεμβρίου. Η εν λόγω δράση υποστηρίζεται από τη UNICEF, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), τη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και από τα Υπουργεία Υγείας σε πολλές χώρες. Αποτελεί μια εκστρατεία η οποία αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και των επαγγελματιών υγείας σε θέματα που σχετίζονται με τον μητρικό θηλασμό και την προαγωγή του, στοχεύοντας στην επίτευξη του στόχου που έχει θέσει ο ΠΟΥ για αποκλειστικό μητρικό θηλασμό στο 50% των βρεφών έως το 20251.
Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού είναι: «Κλείνοντας το Κενό: Υποστήριξη Θηλασμού για Όλους»
Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού για το 2024 επικεντρώνεται στην ανάγκη βελτίωσης της υποστήριξης του μητρικού θηλασμού για τη μείωση των ανισοτήτων που υπάρχουν στην κοινωνία μας, με ιδιαίτερη έμφαση στον μητρικό θηλασμό σε περιόδους έκτακτης
ανάγκης και κρίσεων.
Η Παγκόσμια Συμμαχία Δράσης για τον Μητρικό Θηλασμό αναφέρει ότι:
● Η μειωμένη υποστήριξη στη θηλάζουσα, κατά την πρώτη κρίσιμη εβδομάδα, μπορεί να επηρεάσει
αρνητικά τις προθέσεις της μητέρας για θηλασμό.
● Η ανεξέλεγκτη δωρεά υποκατάστατων μητρικού γάλακτος κατά τη διάρκεια έκτακτων περιστατικών,
σε άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές και καθαρό νερό, θέτει τα βρέφη και τα μικρά
παιδιά σε υψηλότερο κίνδυνο υποσιτισμού και θνησιμότητας.
● Η προστασία, η προώθηση και η υποστήριξη του μητρικού θηλασμού έρχονται αντιμέτωπες με τις
ανισότητες που εμποδίζουν την αειφόρο ανάπτυξη.
Ο μητρικός θηλασμός μπορεί να λειτουργήσει ως εξισωτικός παράγοντας στην κοινωνία μας και πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι όλοι έχουν πρόσβαση στην υποστήριξη και την ευκαιρία να καρπωθούν τα οφέλη του μητρικού θηλασμού. Είναι σημαντικό να μην μένει κανείς στο περιθώριο, ιδίως οι ευάλωτες μητέρες που μπορεί να χρειάζονται επιπλέον υποστήριξη.
Η φετινή Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού στοχεύει:
1. Στην ενημέρωση των ανθρώπων για τις ανισότητες που υπάρχουν στην υποστήριξη του μητρικού
θηλασμού και την καθιέρωση του
2. Στην εδραίωση του θηλασμού ως εξισορροπητικού παράγοντα για την κάλυψη των κοινωνικών
διαφορών
3. Στη συμμετοχή των ιδιωτών και των οργανισμών για την ενίσχυση της συνεργασίας και της
υποστήριξης του μητρικού θηλασμού
4. Στην κινητοποίηση για δράσεις σχετικά με την μείωση των ανισοτήτων στην υποστήριξη του
μητρικού θηλασμού δίνοντας έμφαση στις ευάλωτες ομάδες
ΔΡΑΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ
Στη χώρα μας η προώθηση του μητρικού θηλασμού αποτελεί προτεραιότητα του Υπουργείου Υγείας και ήδη από τις αρχές του 2000 σε συνέχεια των πρωτοβουλιών της UNICEF και του ΠΟΥ, έχει συσταθεί επίσημα η Εθνική Επιτροπή για τον Μητρικό Θηλασμό. Σε επίπεδο νομοθεσίας, οι δράσεις για το μητρικό θηλασμό θεσμοθετήθηκαν με το άρθρο 3 του Νόμου 4316/2014 (ΦΕΚ 270 Α).
Με στόχο την ανεμπόδιστη έναρξη και εδραίωση του μητρικού θηλασμού της πρώτες μέρες ζωής, εκδόθηκε η υπ.αριθμ. Γ1α/ΓΠ οικ. 45569/2017 (ΦΕΚ 2127/Β) Κοινή Υπουργική Απόφαση με θέμα «Καθιέρωση έγγραφης συναίνεσης της μητέρας για τη χορήγηση υποκατάστατου μητρικού γάλακτος στα νεογνά εντός των νοσοκομείων και μαιευτηρίων». Με την εν λόγω Απόφαση ορίζεται ότι η χορήγηση υποκατάστατου μητρικού γάλακτος στα νεογνά εντός των Νοσοκομείων και ιδιωτικών κλινικών της χώρας επιτρέπεται μόνο για αποδεκτούς ιατρικούς λόγους ή κατόπιν έγγραφης συναίνεσης της μητέρας.
Η ίδια Απόφαση προβλέπει την συμπλήρωση προτυποποιημένου εντύπου που συμπληρώνεται είτε με ευθύνη του/της παιδίατρου ή του/ της μαιευτή/ μαίας ή από το/τη θεράποντα/ουσα παιδίατρο και φυλάσσονται στον ιατρικό φάκελο του νεογνού και της μητέρας. Πριν την έγγραφη συναίνεση, προηγείται ενημέρωση της μητέρας σχετικά με τα οφέλη του μητρικού θηλασμού για την υγεία και την ανάπτυξη του βρέφους, για την υγεία της ίδιας, καθώς για και τους ενδεχόμενους κινδύνους που συνεπάγεται η λανθασμένη χρήση των υποκατάστατων μητρικού γάλακτος.
Επιπλέον, με την υπ. αριθμ. πρωτ. Δ1β/Γ.Π.οικ. 43457/6-6-2019 (ΦΕΚ 2365/Β/18-6-2019) Υπουργική Απόφαση καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις αναγνώρισης, η διαδικασία αξιολόγησης και η εποπτεία των «Φιλικών προς τα Βρέφη Νοσοκομείων (ΦΒΝ)». Επισημαίνεται ότι, η Πρωτοβουλία των
ΦΒΝ ξεκίνησε το 1989 από τον ΠΟΥ και τη UNICEF και έχει ως στόχο την ενθάρρυνση και τη υποστήριξη των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, ώστε να πραγματοποιήσουν αλλαγές πρακτικής και τελικά να πληρούν τα Δέκα Βήματα για επιτυχή θηλασμό που έχουν δημοσιευτεί από τον ΠΟΥ και τη UNICEF. Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας έχουν αναγνωριστεί ως «Φιλικά προς τα Βρέφη Νοσοκομεία» το Γενικό Νοσοκομείο
ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ, το Αρεταίειο Νοσοκομείο και το Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζας.
Παράλληλα, υλοποιήθηκε το Πρόγραμμα «ΑΛΚΥΟΝΗ: ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ» από την Διεύθυνση Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού. Στο πλαίσιο της εν λόγω πρωτοβουλίας οργανώθηκαν και αναπτύχθηκαν μελέτες, προγράμματα, υπηρεσίες και συνεργασίες που προάγουν τον Μητρικό Θηλασμό σε εθνικό επίπεδο και πάντοτε με τονσυντονισμό της Εθνικής Επιτροπής για τον Μητρικό Θηλασμό και το Υπουργείο Υγείας.
Τέλος, με την υπ.αριθμ.πρωτ. Γ1γ, Δ1β/ Γ.Φ.2.4,12Β,27Β/ Γ.Π.οικ.19752 / 31-3-2023 Υπουργική Απόφαση εγκρίθηκε η πιλοτική εφαρμογή της παρέμβασης με θέμα : «Φιλικές Κοινότητες για την προαγωγή του Μητρικού Θηλασμού (ΦΚΜΘ) – ΑΜΑΛΘΕΙΑ» που πραγματοποιείται από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού – Διεύθυνση Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής, στο πλαίσιο της ΑΛΚΥΟΝΗΣ: Εθνική Πρωτοβουλία Προαγωγής του Μητρικού Θηλασμού. Η εν λόγω παρέμβαση αποσκοπεί στη διαμόρφωση ενός πλαισίου συνεργασίας φορέων σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας, ώστε να συγκροτηθεί μια ολοκληρωμένη και συστηματική οργάνωση δράσεων που θα προάγουν τον Μητρικό Θηλασμό σε κάθε επίπεδο.