Η ΑΝ είναι ένα χαρούμενο, φωτεινό παιδί ως τη στιγμή που θα βρει ένα πετραδάκι στον δρόμο και θα αποφασίσει να το κρατήσει πάνω της, χωρίς να το πει σε κανέναν. Η Μαρίνα Γιώτη υπογράφει το νέο της βιβλίο που μιλά για το άγχος που βιώνουν τα παιδιά σήμερα, την αξία της επικοινωνίας και τη σημασία της ψυχικής ανθεκτικότητας, μια αρετή που πρέπει να βοηθήσουμε κάθε παιδί να καλλιεργήσει.
Η Μαρίνα Γιώτη έχει γράψει και εικονογραφήσει 16 βιβλία για παιδιά που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Διόπτρα. Η συγγραφέας και εικονογράφος γεννήθηκε το 1975 και σπούδασε Marketing και Καλές Τέχνες στο Georgetown University στην Ουάσινγκτον κι συνέχισε τις σπουδές της στο Pratt Institute της Νέας Υόρκης. Αρχικά ασχολήθηκε με τον χώρο της Διαφήμισης για 15 χρόνια, ενώ σήμερα ασχολείται αποκλειστικά με τη συγγραφή.
-Πώς θα συστήνατε την ΑΝ;
H AN είναι ένα χαρούμενο παιδί, σαν όλα τ’ άλλα, που μια μέρα βρίσκει ένα πετραδάκι στον δρόμο. Αποφασίζει να το σηκώσει και να το βάλει στην τσέπη της. Όσο όμως περνάει ο καιρός και εκείνη συνεχίζει να το κουβαλάει, αυτό γίνεται όλο και πιο βαρύ, τόσο βαρύ που καταλήγει να το νιώθει ασήκωτο. Κανείς όμως δεν βλέπει το βάρος που η ΑΝ κουβαλά. Μέχρι που εμφανίζεται ένας φίλος και αναγνωρίζει πάνω της το βάρος. Τη «βλέπει» πραγματικά. Τότε η ΑΝ καταλαβαίνει πως τα μεγαλύτερα βάρη μας γίνονται πιο ελαφριά όταν τα μοιραζόμαστε μ’ αυτούς που μας αγαπούν. Κι αν βρούμε τρόπο να γίνουν χρήσιμα, δίνουν καρπούς που βοηθούν και τους άλλους.
-Βλέπουμε πως στην ιστορία της ένα πετραδάκι καταλήγει να γίνει ένα τεράστιο βάρος μέσα της επειδή δεν το μοιράζεται. Ωστόσο, όταν η μητέρα της και ο δάσκαλός της τη ρωτούν εκείνη δεν τους απαντάει. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό στην ΑΝ; Τι την κρατάει;
Πολύ συχνά νομίζουμε πως, αν μιλήσουμε, οι άλλοι δεν θα καταλάβουν. Έτσι συνεχίζουμε να κουβαλάμε τα ψυχολογικά μας βάρη μέχρι που αυτά γίνονται πραγματικά βαρίδια. Συχνά αυτό το βλέπουμε και σε πιο ακραίες καταστάσεις, όπως η παιδική κακοποίηση, όπου τα παιδιά φοβούνται να μιλήσουν, γιατί νομίζουν ότι έχουν κάνει κάτι λάθος ή ότι δεν θα ακουστούν.
-Πώς εμπνευστήκατε τη συγκεκριμένη ιστορία; Θυμάστε μια συγκεκριμένη στιγμή;
Δεν ήταν μια στιγμή, αλλά μια περίοδος. Έπαιζα εδώ και καιρό στο μυαλό μου με την ιδέα για κάτι που νομίζουμε ότι είναι πέτρα (ένα βάρος) να είναι τελικά σπόρος και αρχή για κάτι όμορφο. Τα τελευταία δύο χρόνια πέρασα και εγώ κάποιες δυσκολίες και το ένιωσα όλο αυτό που μεγάλωνε μέσα μου και δεν μπορούσα να το διαχειριστώ μόνη μου. Είχα και εγώ μερικά Μίλαμου στη ζωή μου που με βοήθησαν να διαχειριστώ το άγχος και τη στενοχώρια μου ή ακόμα και τον θυμό μου. Στην περιοδεία μου πέρυσι με τον Ποτέ-Ποτέ, είδα πόσο πολλά παιδιά δημοτικού παλεύουν με το άγχος, τον θυμό και τη θλίψη, αλλά και την ανάγκη των γονιών και των δασκάλων να τα μάθουν να μιλάνε και να καταφέρουν να χτίσουν γέφυρες επικοινωνίας για να τα πλησιάσουν. Δεν ήταν λίγες οι φορές που άκουσα για κρίσεις πανικού σε παιδιά δημοτικού.
-Πού αποδίδετε εσείς προσωπικά την αύξηση του άγχους στα παιδιά, ακόμα και σε πολύ νεαρή ηλικία;
Να διαχωρίσουμε κατ’ αρχάς το προσωρινό άγχος, που μπορεί να είναι μια φυσιολογική αντίδραση προσαρμογής που βοηθά τα παιδιά να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ζωής και, σε πολλές περιπτώσεις, θεωρείται δημιουργικό, και από την άλλη το υπερβολικό άγχος που μπορεί να γίνει δυσλειτουργικό.
Νομίζω ότι τα σημερινά παιδιά, είτε γιατί ανήκουν σε μια γενιά που ο κόσμος τους για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα σταμάτησε λόγω της πανδημίας, είτε γιατί έρχονται συνεχώς σε επαφή με κακές ειδήσεις μέσω των τηλεοράσεων και των κινητών, ή ακόμα γιατί τους μεταφέρουμε χωρίς να το θέλουμε τα δικά μας άγχη, κουβαλούν πολύ μεγάλο βάρος –άγχος ή φόβο– και δεν ξέρουν πώς να το διαχειριστούν.
“Πολύ συχνά νομίζουμε πως, αν μιλήσουμε, οι άλλοι δεν θα καταλάβουν. Έτσι συνεχίζουμε να κουβαλάμε τα ψυχολογικά μας βάρη μέχρι που αυτά γίνονται πραγματικά βαρίδια.”
-Θα μπορούσατε να μοιραστείτε 3 tips με τους γονείς για το πώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να ανοιχτούν και να κουβεντιάσουν οτιδήποτε τα απασχολεί;
- Κλείνουμε τηλεοράσεις και κινητά, ειδικά στο τραπέζι και ΜΙΛΑΜΕ με τα παιδιά μας.
- Ακόμα πιο σημαντικό: ΑΚΟΥΜΕ τα παιδιά μας όταν εκείνα θέλουν να μας μιλήσουν. Γιατί πολλές φορές όταν τα παιδιά μας θέλουν να μας μιλήσουν, εμείς κάνουμε κάτι άλλο. Τα παρατάμε όλα και δίνουμε προσοχή, γιατί αν δεν το κάνουμε, όταν εμείς θα θέλουμε να μας μιλήσουν δεν θα είναι εκείνα έτοιμα.
- ΠΑΙΖΟΥΜΕ με τα παιδιά μας. Διασκεδάστε και παίξτε πραγματικά με τα παιδιά σας. Αν δεν ξέρετε πώς, ξεκινήστε με μια ιστορία και αφήστε τα να σας δείξουν τον δρόμο.
“‘Εάν θέλουμε ευτυχισμένα παιδιά και όχι ζόμπι, θα πρέπει να μειώσουμε δραστικά τη χρήση των κινητών σε μικρές ηλικίες και να παίξουμε με τα παιδιά”
-Εσάς τι σας προκαλεί συνήθως μεγάλο άγχος και πώς το αντιμετωπίζετε; Ποια είναι η δικιά σας «Μιλιά»;
Η δικιά μου Μιλιά είναι οι άνθρωποί μου και ειδικά ο σύζυγός μου Κώστας Κρομμύδας, που μετά από είκοσι τέσσερα χρόνια μαζί, ξέρει ακριβώς πότε απλώς ν’ ακούσει και πότε να μιλήσει για να εκτονωθούν και τα πιο δύσκολα συναισθήματά μου. Είμαστε συγκοινωνούντα δοχεία και επηρεάζουμε πολύ τη διάθεση ο ένας του άλλου. Το άγχος ειδικά είναι κολλητικό, το δικό του περνάει καμιά φορά και σε εμένα, αλλά συχνά συμβαίνει και το αντίστροφο.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
-Ένα άλλο ερώτημα είναι το πώς μπορούμε να προκαλέσουμε και πάλι το ενδιαφέρον των παιδιών για τα βιβλία, όταν αυτό γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο λόγω των κινητών και των τάμπλετ; Ποιες αρετές πρέπει να διαθέτει ένα βιβλίο;
Ένα βιβλίο στην εποχή μας θα πρέπει να έχει από μόνο του ενδιαφέρον, να μην κουράζει και να βρούμε τρόπους να δείξουμε στα παιδιά ότι τα βιβλία είναι διασκέδαση και παιχνίδι. Δεν είναι εύκολο, γιατί τα κινητά έχουν βασιστεί σε ψυχολογικά μοντέλα για να εθίζουν. Όμως, εάν θέλουμε ευτυχισμένα παιδιά και όχι ζόμπι, θα πρέπει να μειώσουμε δραστικά τη χρήση των κινητών σε μικρές ηλικίες και να παίξουμε με τα παιδιά. Το βιβλίο και το παιχνίδι στον πραγματικό κόσμο είναι το αντίδοτο στο άγχος, στην κατάθλιψη, στον θυμό που βλέπουμε τελευταία σε έξαρση.
-Θα θέλατε να μας περιγράψετε λίγο την καλλιτεχνική σας διαδικασία;
Ο Πικάσο είχε πει ότι «η έμπνευση υπάρχει, απλώς πρέπει να σε βρει να δουλεύεις». Ξεκινώ κάθε πρωί στις 9:00 σαν να πηγαίνω σε γραφείο. Μπορεί οι πρώτες σελίδες που θα γράψω ή η πρώτη εικόνα που θα εικονογραφήσω να μην είναι αυτό ακριβώς που θέλω, αλλά στην πορεία, δουλεύοντας, θα μπω σε μια άλλη διάσταση και θα το βρω. Σταματώ όταν δεν έχω να προσθέσω ή να αφαιρέσω πια τίποτα. Φυσικά, έχω μια ομάδα ανθρώπων που εμπιστεύομαι, στους οποίους στέλνω ό,τι κάνω και συζητώ μαζί τους. Εγώ τελικά αποφασίζω, αλλά είναι πολύ όμορφη και παραγωγική αυτή η αλληλεπίδραση.
Το βιβλίο “Μίλα Μου” της Μαρίνας Γιώτη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα
