Τι περιμένουμε από το παιδί να απαντήσει όταν μετά από μια ζημιά, μια σκανταλιά ή κάτι άσχημο που είπε το ρωτάμε “γιατί το έκανες αυτό;“. Η αλήθεια είναι ότι μάλλον ούτε εμείς περιμένουμε απάντηση. Κατά βάθος γνωρίζουμε ότι κάνουμε αυτή την ερώτηση για να δείξουμε ότι έκανε κάτι παράλογο ή κάτι που δεν σκέφτηκε καλά. Είναι από μόνο της μια επικριτική ερώτηση.
Μας την έκαναν κι οι δικοί μας οι γονείς. Και ποτέ δεν μπορούσαμε να απαντήσουμε. Γιατί όταν σε ρωτάνε και νιώθεις ότι έκανες κάτι κακό κι ο άλλος έχει εκνευριστεί, η αντίδραση σου είναι η άμυνα. “Δεν ξέρω”, “δεν θυμάμαι” ή κλάματα ή θυμός. Η απάντηση δεν θα είναι σχεδόν ποτέ “γιατί σκέφτηκα πως…” ή “γιατί ένιωθα πώς…”.
Tα πολλά «γιατί» που ρωτάμε τα παιδιά δεν οδηγούν πουθενά: Οι εναλλακτικές που προτείνει η ψυχολόγος
Όταν ρωτάμε “γιατί το έκανες αυτό” δεν θα πάρουμε μια απάντηση που θα μας βοηθήσει να θέσουμε όρια ή να βοηθήσουμε το παιδί να διαχειριστεί την κατάσταση διαφορετικά στο μέλλον. Με λίγα λόγια δεν βοηθάμε το παιδί ούτε το καθοδηγούμε σωστά.
Αντίθετα, εάν με ψυχραιμία και ηρεμία συζητήσουμε τι έγινε, θα μπορέσουμε να του δείξουμε πως μπορεί να αντιδρά και να συμπεριφέρεται υπεύθυνα χωρίς να νιώθει ντροπή για τα λάθη του. Θα το ενθαρρύνουμε να έχει πιο θετική συμπεριφορά και να θέλει να έχει πιο θετική συμπεριφορά, αφού δεν θα νιώθει ότι το κρίνουμε.
Tip: Τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν καλύτερα με την επεξήγηση. Αν ρίξει κάτω ένα πιάτο τρέχοντας μέσα στο σπίτι, προσπάθησε να μην πεις “γιατί έριξες το πιάτο” αλλά “έτρεχες και έριξες το πιάτο. Ας το μαζέψουμε και την επόμενη φορά θυμήσου να μην τρέχεις μέσα στο σπίτι”. Το παιδί έτσι μαθαίνει ότι πρέπει να είναι υπεύθυνο (να μαζέψει το πιάτο μετά τη ζημιά) αλλά και θυμάται τον κανόνα (δεν τρέχουμε στο σπίτι) ώστε να μην ξαναγίνει ζημιά.
Διάβασε επίσης:
